Het Amerikaanse eilandhoppen in de Pacific

Het was 07:55 ochtends toen de zondagsrust van de Amerikaanse soldaten op Pearl Harbor werd verstoord door het geronk van Japanse gevechtsvliegtuigen. Wat volgde zou later één van de grootste keerpunten van de Tweede Wereldoorlog worden. Er waren meer dan 2.000 doden en 1.100 Amerikaanse gewonden te betreuren. Dit tegenover maar 55 doden aan de Japanse zijde. De gevolgen waren niet te overzien: Amerika werd betrokken bij de Tweede Wereldoorlog en Japan tekende haar eigen doodvonnis.

Keizerrijk Japan

Het Keizerrijk Japan had de voorgaande jaren een enorme groei doorgemaakt. Met keizer Hirohitoaan het bewind werden gebieden in China en de Stille Oceaan veroverd. Waarom veroverde Japan deze gebieden? Dit had voornamelijk te maken met een diepe angst. Van oudsher mochten er geen buitenlanders Japans grondgebied betreden of handel met ze drijven (behalve de Nederlanders).De Japanners waren bang dat ze door de Europeanen gekoloniseerd zouden worden en veroverden daarom de oude Europese koloniën. Daarnaast had Japan niet voldoende grondstoffen om een machtig land te worden. De overige Aziatische landen hadden dit wel.

Pearl Harbour

Vanwege het Japans imperialisme verslechterde de relatie van Japan met Amerika en Europa. De Verenigde Staten stopten hun olie- en staalexport en Japan voelde zich bedreigd. Het was nu of nooit. Japan koos voor een verrassingsaanval, omdat dit een militair voordeel met zich meebracht. De Amerikanen waren bij Pearl Harbour verrast en uit evenwicht gebracht. Japan veroverde de Britse kroonkolonie Hong Kong, de Filipijnen en Nederlands-Indië. Ze probeerden een reusachtige verdedigingslinie te bouwen en met de hulp van de nieuwe natuurbronnen de Amerikaanse invasie te weerstaan. Echter na het Japanse succes bij Pearl Harbour ging het al snel bergafwaarts met het oude keizerrijk. De Amerikanen besloten tot een directe aanval op Micronesië en van daaruit via de Marianen en Okinawa naar Japan door te stoten. De tegenstand van de Japanners was taai, maar de Amerikanen wonnen terrein.

IwoJima – springplak naar Japan

Eén van de eilanden waar de Amerikanen op de zwaarste tegenstand stuitten was IwoJima. Vanwege haar strategische ligging (tussen Japan en Marianen-eilanden) wilden de Amerikanen het eiland als ‘springplank’ gebruiken om Japan aan te vallen. De Amerikanen hadden de verschillende eilanden in de Pacific als springplank nodig, omdat een rechtstreekse aanval op Japan zinloos zou zijn. De gevechtsvliegtuigen hadden maar een beperkte vliegrange en hadden daarom een vliegbasis nodig om een noodstop te kunnen maken.

Amerikaanse vlag op de vulkaan

De veldslag die hier volgde was verschrikkelijk. 22.000 Japanners stonden onder leiding van generaal Tadamichi Kuribayashi tegenover 70.000 Amerikanen. Op 19 februari 1944 landden de Amerikanen op IwoJima. Het eiland moest meter voor meter worden bevochten. Geweervuur was nutteloos tegen de goed verschanste Japanse infanterie. Pas enkele dagen later werd de top van de vulkaan bereikt en plaatsten de Amerikaanse mariniers er de Amerikaanse vlag. Deze gebeurtenis werd enkele uren later speciaal overgedaan voor de oorlogsfotograaf Joe Rosenthal. Dit zou achteraf een van de bekendste foto’s ter wereld worden. Hierna duurde het nog tot 26 maart voordat het volledige eiland veroverd was. De prijs was enorm hoog: aan Japanse zijde waren 21.800 doden gevallen, aan Amerikaanse zijde 7.000.

Okinawa – regen van staal

Na Iwo Jima vielen de Amerikanen het eiland Okinawa aan. Ook dit eiland was van een enorm strategisch belang. Het verschil met IwoJima was echter dat er op dit eiland ook mensen woonden. De plaatselijke bevolking herinnert zich deze strijd als de ‘regen van staal’. De Japanners hadden een zeer bijzonder verdedigingsplan opgesteld. In plaats van de Amerikanen op het strand te ’ontvangen’, werd besloten slecht een klein gedeelte van het eiland te verdedigen. Er werden vier verdedigingscirkels aangelegd waarin de Japanners zich ingroeven.

Eindelozen bombardementen & zelfmoorden

Voor dat de Amerikanen aan land gingen werd Okinawa van een afstand gebombardeerd. Zo voeren de bommenwerpers af en aan en werden er 13.000 granaten op het eiland afgeschoten. Toen de Amerikaanse mariniers voet aan wal zetten stuitten ze aanvankelijk op weinig verzet, totdat ze het zuiden van het eiland verkenden. Daar stuitte ze op zwaar verzet. Op 12 april, de dag dat president Rooseveld stierf, sneuvelden 5500 Japanners tegenover 451 Amerikanen. Pas op 22 juni werd het eiland veroverd. Vele Japanners, waaronder generaal Mitsuru Ushijima, pleegden seppuku. Dit was een traditionele vorm van zelfmoord waar doormiddel van een samoeraizwaard de buik van links naar rechts werd opengesneden. De Japanners deden dit omdat ze geloofden dat daar de ziel van de persoon zat. Het was de bedoeling dit te doen zonder een kik te geven.

Gevolgen

De Amerikanen waren na Okinawa de oorlog moe. Ze besloten atoombommen los te laten boven Hiroshima en Nagasaki en daarmee het Japanse Keizerrijk te dwingen tot overgave. Het Rijk van de Opkomende Zon was ten onder gegaan. De oorlog was over.