IJbrand van Diemerbroeck Cornelis Jonson van Ceulen (I) (Londen, 1593 – Utrecht

Binnenkort kan het hopelijk weer - een museum bezoeken. In Nijmegen bij Museum Het Valkhof bezoek je dan De Pest. De tentoonstelling neemt je mee in de donkere geschiedenis van ’s werelds bekendste infectieziekte. Een van de topstukken die je na de lockdown bewondert is het portret van IJbrand van Diemerbroeck, een kunstwerk van Cornelis Jonson van Ceulen. Van Diemerbroeck staat ook wel bekend als de pestdokter van de stad Nijmegen. Waar hij vanaf 1636 stadarts was.

Van Diemerbroeck werd in 1609 geboren in Montfoort waar hij opgroeide als zoon van de burgermeester. Later studeerde Van Diemerbroeck aan de Hoogeschool van Leiden. Hier volgde hij de opleidingen letteren, wijsbegeerte en geneeskunde. Later reisde hij naar Frankrijk om daar zijn doctoraat in wijsbegeerte en geneeskunde te behalen. Na het behalen hiervan daalde Van Diemerbroeck neer in Nijmegen.

In Nijmegen maakte hij de pestepidemie van 1635 tot 1636 mee. Tijdens deze epidemie stierf meer dan de helft van de inwoners van Nijmegen aan de pest. Van Diemerbroeck was vanaf 1636 tweede geneesheer en pestarts van Nijmegen. Later in het jaar 1646 schreef Van Diemerbroeck naar aanleiding van deze ervaringen het werk Peste libri quator ofwel Het traktaat van de pest. Zijn klinische observaties vormen het begin van een wetenschappelijke benadering van de ziekte. Dit traktaat is ook te bewonderen in de tentoonstelling De Pest.

Over de tentoonstelling

Tentoonstelling De Pest neemt je mee op een reis door de geschiedenis van de bekendste infectieziekte ooit. De tentoonstelling laat zien wat de zwarte dood voor een impact heeft gehad op onze samenleving en de kunst. Een combinatie van grootste werken van oude meesters en hedendaagse kunststukken maakt deze angstige maar ook vruchtbare tijd voelbaar. Het zet je zeker aan tot reflectie van de huidige coronacrisis.

Tentoonstelling De Pest is te zien direct na de heropening tot juni. Voor exacte data kun je terecht op de website van Museum Het Valkhof.

Cornelis Jonson van Ceulen (I) (Londen, 1593 – Utrecht, 1661)
De Nijmeegse pestdokter IJsbrand van Diemerbroeck
1657
olieverf op doek
Nijmegen, Museum het Valkhof - verworven mede dankzij steun van Vereniging Rembrandt, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de Vereniging van Vrienden van Museum Het Valkhof, de hoogleraren geneeskunde van het RadboudUMC te Nijmegen en kunsthandel Bob Haboldt & Co, New York.