Bes beddenpoten voor een kraambed
Het dagelijks leven in het oude Egypte was vol gevaren. Gevaarlijke dieren, maar ook onzichtbare gevaren zoals ziektes. Men dacht dat demonen destijds bepaalde ziekten veroorzaakten. De god Bes lijkt zelf ook op een demon en het volk toen geloofde daarom dat juist zo’n god men goed kon beschermen tegen kwade demonen.
Tekst: Allard Pierson Museum
Bes beschermt vrouwen in het kraambed en jonge kinderen. De geboorte van een kind was in het Oude Egypte vol risico's. Moeder en kind konden tijdens de bevalling overlijden of ernstig ziek worden. Daarom is Bes vaak te vinden op kraambedden. Hij ondersteunt moeders heel letterlijk wanneer hij op de poten van het bed is afgebeeld.
Bes stond op de poten van het bed afgebeeld en dat betekent dat hij een beschermer was tijdens de bevalling. Het kraambed is een plek waar de vrouw uit kon rusten na de bevalling. Bes staat op poten van het bed om vrouw bij te staan tijdens de bevalling en tegen kwaad en onheil te beschermen. Het kraambed in de tentoonstelling is nagemaakt op basis van deze twee poten die daadwerkelijk gevonden zijn.
Bes, kleine god in het Oude Egypte
Voor de Oude Egyptenaren is de wereld overzichtelijk: de goden wonen in de hemel, de mensen leven op aarde en de doden hebben hun thuis in het dodenrijk. De grote goden houden zich bezig met de orde in de kosmos, zodat de zon iedere dag opkomt en ondergaat en de Nijl elk jaar overstroomt. Alleen de farao, een goddelijke mens, staat in contact met de goden.
Maar gelukkig zijn er ook kleine goden, die op aarde leven en dicht bij de mensen staan zoals Bes. Bes beschermt hen tegen boze geesten, gevaarlijke dieren en nare ziektes. Hij houdt van dans en muziek en is dol op kinderen. Bes helpt de mensen in hun dagelijks leven.
De oorsprong van Bes
Het Oude Egypte beslaat een periode van ruim drieduizend jaar. Bes zoals we hem het beste kennen verschijnt rond 1500 voor onze jaartelling, maar vóór die tijd zijn er al goden die dezelfde kenmerken hebben. Bes heeft een ontwikkeling doorgemaakt in zijn uiterlijk en in de toepassing van zijn krachten.
Egyptische goden zijn vaak samengesteld uit onderdelen van mensen en dieren om te laten zien welke eigenschappen ze hebben. Verder worden ze afgebeeld met bepaalde voorwerpen die ons iets over hun krachten vertellen. Als goden samen worden afgebeeld, versterkt dat de macht van beide goden, en het geeft inzicht in hun relatie.
