De geschiedenis van de centrale verwarming

Wist je dat de Romeinen al een centraal verwarmingssysteem hadden ontwikkeld? Dit verwarmingssysteem raakte echter in vergetelheid en vele eeuwen later werd de centrale verwarming pas weer gebruikt.

Romeins hypocauststyseem

Rond de 2e eeuw v.Chr. werd de eerste centrale verwarming in gebruik genomen. De Romeinen hadden een soort vloerverwarmingssysteem ontwikkeld: het hypocaustum. Een verhoogde vloer rustte op kleine stenen pijlertjes waartussen warme lucht, verwarmd door een oven, zich kon verspreiden. Het hypocaustsysteem werd toegepast in badhuizen en villa’s.  Na de val van het Romeinse rijk verdween het centrale verwarmingssysteem en zo’n 1500 jaar later keerde het pas terug.

Terugkeer van de centrale verwarming in de 19e eeuw

Tot de 17e eeuw werd de stralingswarmte van open haarden gebruikt om ruimtes te verwarmen. Vanaf de 17e eeuw werd de kachel geïntroduceerd als verwarmingsbron. Door industrialisering en een groeiend bedrijfsleven ontstond er in de 19e eeuw de behoefte om grote fabrieks- en kantoorruimtes te verwarmen. Het gebruik van kachels of openhaarden in gebouwen met meerdere ruimtes en verschillende verdiepingen was te arbeidsintensief en kostte teveel. Als gevolg hiervan werden nieuwe verwarmingsmethodes ontwikkeld die de meerdere ruimtes vanuit één centraal punt konden verwarmen.

Warmwatersysteem

De centrale verwarming deed zijn intrede in de vorm van vier systemen: luchtverwarming, stoomverwarming, warmwatersystemen en heetwatersystemen. In Nederland waren de watersystemen het populairst. De cv-ketel verwarmt water, vervolgens stroomt het opgewarmde water via leidingen naar de radiatoren. De radiator hangt in een ruimtes en geeft de warmte af. Een groot radiator oppervlak zorgt voor een efficiënte warmteafgifte. De radiator verwarmt de ruimtes door middel van convectie en niet – zoals zijn naam doet vermoeden – door radiatie. De naam convector zou dus eigenlijk meer gepast zijn. 

Voordeel van de centrale verwarming

Het voordeel van een centrale verwarming is dat er slechts een warmtebron wordt gebruikt die iedere ruimte in een gebouw kan verwarmen. Deze manier van verwarmen bespaart veel energie en is een stuk efficiënter. De watersystemen hebben als voordeel dat de temperatuur gemakkelijk gereguleerd kan worden. Tegenwoordig kunnen we ons geen woning meer voorstellen zonder een centrale verwarming. Zelfs ruimtes zoals de badkamer en de keuken hebben een eigen radiator. Dus als we ’s ochtends onder de douche stappen hoeven we door de badkamer radiator niet met tegenzin een koude ruimte te betreden. Wat een luxe…

bronnen

• Wikipedia.org: centrale verwarming
• Encyclopedia Brittannica: Heating

afbeelding

By Unknown; retouched & improved by Andreas Gruner, Bonn; for more info see here -> [1] [Public domain], via Wikimedia Commons