Van sleutelwoorden naar vraagbaak: hoe zoekmachines steeds beter werden

Ongemerkt gebruiken we allemaal elke dag zoekmachines. Even opzoeken hoe laat een bus gaat, hoe je een lekkere taart bakt, of waar je komend weekend iets leuks kan doen. Dat we dat elke dag doen, is niet zo gek. Niet alleen is er op internet steeds meer informatie te vinden, al die informatie is ook steeds makkelijker te vinden. Dankzij SEO.

In het begin waren zoekmachines eigenlijk nog digitale registers. Je kon ze nog geen echte vraag stellen, maar je tikte een woord in, waarover je meer informatie wilde hebben. Als je wilde weten wanneer de Slag bij Nieuwpoort was, tikte je ‘Slag bij Nieuwpoort’ in en de zoekmachine liet je een heleboel pagina’s zien waar informatie over de Slag bij Nieuwpoort te vinden was. Maar het antwoord op je vraag moest je dan zelf op die pagina’s gaan zoeken.

Dat lijkt eenvoudig, maar dat was het niet. De eerste zoekmachines konden namelijk niet goed zien of de websites in de zoekresultaten ook echt over de Slag bij Nieuwpoort gingen, of dat die slag alleen als een soort bijzaak genoemd werd. Het kon dus gebeuren dat je een groot aantal niet relevante pagina’s te zien kreeg, voordat je gevonden had wat je nodig had. Volgens een bekend verhaal vond de manager van rockband Jefferson’s Spaceship het zo vervelend dat de website over zijn band altijd na een heleboel andere pagina’s kwam dat hij besloot daar verandering in te brengen.

In werkelijkheid was het een Amerikaanse marketeer die in 1997 de term als eerst in het openbaar gebruikte. Al werden technieken die we nu SEO zouden noemen, al jaren eerder gebruikt. Kort gezegd zorgt SEO, de afkorting voor Search Engine Optimization, ervoor dat je website zo hoog mogelijk in de zoekresultaten van zoekmachines staat. De oprichting van grote internetbedrijven zoals Google en Yahoo, die zich stortten op het ontwikkelen van goede zoekmachines, bracht SEO in een stroomversnelling. Er werden nieuwe technieken ontwikkeld waarmee zoekmachines ervoor moesten zorgen dat de informatie die ze naar boven haalde, beter bij de internetgebruiker paste.

De eerste SEO-technieken

Al lukte dat nog lang niet altijd. Trucjes als keyword stuffing, waarbij webpagina’s gevuld werden met belangrijke zoektermen, maar bijna geen informatie over die termen hadden, scoorden vaak beter dan pagina’s die leesbare en informatieve teksten hadden. Met name Google werd dominant en de verbeteringen die Google in haar systeem aanbracht, kregen erg veel invloed op hoe SEO werkte.
Vanaf 2003 ging SEO zich steeds meer richten op gebruiksvriendelijkheid voor de internetgebruiker. Google bracht niet alleen meer in kaart of een pagina informatie bevatte over een onderwerp, maar ook hoeveel informatie, en hoe goed die informatie was. Dat had veel voordelen voor de internetters. Zoals gezegd kon een zoekopdracht zoals ‘Slag bij Nieuwpoort’ ook veel zoekresultaten opleveren, waar de Slag bij Nieuwpoort een bijzaak was en alleen maar even kort genoemd werd. Door de nieuwe updates die Google vanaf 2003 begon door te voeren, werd de kans dat zoiets gebeurde steeds kleiner.

Betere resultaten

Google inventariseerde dus niet alleen, maar beoordeelde dus ook. Iets wat daarbij een rol speelde, waren links. Stel dat je op ‘Slag bij Nieuwpoort’ hebt gezocht omdat je zelf een tekst over die veldslag aan het schrijven bent. Dan geef je in je eigen tekst aan welke teksten je als bron hebt gebruik en dan is het netjes om een linkje naar de bron op je pagina te verwerken. Zo bedien je je lezer optimaal. Maar, het is ook een signaal. Het systeem van Google ziet namelijk dat je een link naar een andere website als bron hebt gebruikt en dat is een belangrijk signaal. Je zegt namelijk dat de website die je als bron hebt gebruikt, zo goed was dat jij die als bron wilde gebruiken, dan moet die pagina dus wel erg goed zijn en dus moet die pagina hoog in de zoekresultaten staan! Websitebeheerders proberen daarom zoveel van zulke links te verzamelen. Die tactiek wordt linkbuilding genoemd. Maar, daarin schuilt ook een gevaar, want sommige websitebouwers verzamelen die links niet met goede informatie, maar door ze te kopen.

De toekomst van SEO

De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie helpt Google steeds meer om het verschil tussen die twee te zien, waardoor de resultaten voor de internetters steeds beter worden. Maar die kunstmatige intelligentie heeft ook een ander voordeel: je kunt veel gerichter zoeken. Waar je vroeger vaak moest zoeken op ‘Slag bij Nieuwpoort’ als je wilde weten wanneer die plaatsvond, kun je nu hele vragen stellen: ‘wanneer was de Slag bij Nieuwpoort’. Zoekmachines zijn namelijk steeds beter in staat om menselijke taal te begrijpen. Daardoor worden zoekmachines steeds meer een complete vraagbaak voor alles wat je wil weten. De verwachting is dat dat soort kunstmatige intelligentie, AI, nog veel meer invloed op SEO gaat hebben.