Van stille saaie zaal naar interactief avontuur: de ontwikkeling van musea
Vroeger werden musea vaak beschouwd als stille en soms zelfs saaie plekken waar kunstwerken en historische objecten in kleurloze zalen werden tentoongesteld. Bezoekers schuifelden tussen vitrines en schilderijen, vaak op fluisterende toon pratend om de serene sfeer te behouden. De afgelopen decennia hebben musea echter een opmerkelijke transformatie ondergaan, waarbij de nadruk is verschoven van passief observeren naar actief leren.
Interactiviteit
Een van de belangrijkste vernieuwingen in musea is de opkomst van interactiviteit. Vandaag de dag omarmen musea nieuwe technologieën om zo hun bezoekers op een meeslepende manier te betrekken bij de tentoonstellingen. Door middel van touchscreens, augmented reality en virtual reality krijgen de bezoekers de kans om dieper in kunst en geschiedenis te duiken. Hierdoor wordt de afstand tussen het publiek en de kunst of historie verkleind, waardoor er een levendige en boeiende ervaring ontstaat.
Hoewel deze interactieve elementen ook zeer boeiend voor volwassenen zijn, zijn deze vooral bedoeld om de aandacht van de jongere bezoekers te trekken. Kinderen en jongeren worden niet langer gezien als passieve toeschouwers ‘die toch niet geïnteresseerd zijn in kunst’ maar eerder als actieve deelnemers aan het leer- en ontdekproces. Hoewel sommige musea nog steeds enkel uit de toonloze zalen met eindeloze rijen vitrinekasten bestaan, zijn steeds meer musea bezig met het ontwikkelen van hun tentoonstellingen. Tegenwoordig bieden zij ook vaak interactieve workshops, speelse tentoonstellingen en ruimtes speciaal ontworpen voor kinderen om ook juist de jongere doelgroep enthousiast te krijgen voor een museumbezoek. En dat blijkt geslaagd te zijn, want afgelopen jaar bleek dat het aantal jonge museumbezoekers flink is gestegen door de jaren heen.
Multizintuigelijke ervaringen
De manier waarop kunst en geschiedenis worden ervaren in musea veranderde ook door de jaren heen. Vroeger ging het vooral om de visuele ervaring, tegenwoordig streven musea ernaar om alle zintuigen te prikkelen. Geluid, tast en zelfs geur worden ingezet om de bezoekers meer te betrekken bij de tentoonstelling. Zo kunnen bezoekers luisteren naar achtergrondmuziek die de sfeer versterkt, sculpturen aanraken om de textuur te voelen, of worden historische scènes levendig gemaakt met behulp van geurinstallaties.
Basisscholen
Niet alleen in musea worden kinderen op een interactieve manier geënthousiasmeerd voor kunst en cultuur, dit gebeurt ook op basisscholen. Naast de normale lessen worden op basisscholen ook steeds vaker workshops en gastlessen gegeven over verschillende kunstvormen. Zo kan een basisschool een deel van de kunst- en cultuureducatie makkelijk uitbesteden bij organisaties zoals Grote Broer. Bij Grote Broer workshops gaan kinderen op een interactieve manier aan de slag met onder andere kunst, zang en dans.
