14 november jarig: Willem III van Oranje

Vlak voor zijn geboorte roepen de Nederlandse gewesten het ‘Stadhouderloze tijdperk’ uit, waardoor hij zijn vader niet op kan volgen leider van de Republiek. In het rampjaar 1672 doet de bevolking echter een beroep op hem en wordt hij alsnog benoemd tot stadhouder. In 1688 neemt hij daarna zelfs de macht over in Engeland tijdens de ‘Glorious Revolution’. Willem III van Oranje werd geboren op 14 november 1650.

Willem van Oranje werd geboren op 14 november 1650, acht dagen na de dood van zijn vader, stadhouder Willem II. Een aantal gewesten had dat moment aangegrepen om zich te ontdoen van het instituut stadhouder door het ‘[Eerste] Stadhouderloze Tijdperk’ uit te roepen. Na afloop van de Eerste Engels-Nederlandse Oorlog (1652-1654) tekende het gewest Holland bovendien de geheime ‘Akte van Seklusie’, waarin het beloofde de prins nooit meer aan te zullen stellen als stadhouder.

Dit alles veranderde in het rampjaar 1672, toen de Nederlandse Republiek aangevallen werd door een coalitie van Engeland, Frankrijk, Münster en Keulen. De bevolking had behoefte aan een sterke leider en dus werd hij op 4 juli toch aangesteld als stadhouder Willem III van Holland. Later besloten ook Zeeland, Utrecht en Overijssel de prins weer te accepteren als hun leider. Als Kapitein-Generaal behaalde Willem bovendien een aantal belangrijke militaire overwinningen, waaronder de capitulatie van Bonn in 1674.

In 1677 trad Willem vervolgens in het huwelijk met Maria Stuart, de dochter van de Engelse koning Jacobus II. Aanvankelijk was de echtverbintenis bedoeld als grondslag voor een anti-Franse alliantie, maar in de loop der jaren verzuurde de relatie tussen de protestant Willem en de katholiek Jacobus. In 1688 maakte Willem daarom - op uitnodiging van zeven protestantse Engelse edelen - de oversteek naar Groot-Brittannië, waar hij vervolgens met zijn ‘Glorious Revolution’ de kronen van Engeland en Ierland opeiste.

Na het succes van zijn Engelse machtsovername keerde Willem zich tegen de Franse koning Lodewijk XIV. In de Negenjarige Oorlog (1688-1697) vochten Nederland en Engeland samen tegen Frankrijk, maar wisten zij geen beslissende overwinning te behalen. Tijdens de Spaanse Successieoorlog (1701-1714) verklaarde de prins wederom de oorlog aan Lodewijk, maar het einde van deze strijd zou hij niet meemaken. Willem III van Oranje overleed op 19 maart 1702 aan de gevolgen van een longontsteking, een complicatie bij de sleutelbeenfractuur die hij opliep toen zijn paard struikelde over een molshoop.

Rubrieken: 

Partners: 

Landen: 

Personen: 

vrouw amerika

Lees het aankomende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Mensen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement.

Karel de Grote

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement.

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!