18 april jarig : Gratianus
Sirmium 359 - Hij werd keizer van het West-Romeinse Rijk toen zijn vader stierf. Al gauw erfde hij ook het Oost-Romeinse rijk, maar hij kon niet alleen heersen en benoemde Theodosius I als co-regent. Gratianus bestreed zowel de Germanen als het christendom maar vond de dood tijdens een opstand.
Gratianus werd op 18 april 359 geboren in Sirmium, het tegenwoordige Sremska Mitrovica in Servië. Zijn vader benoemde hem in 367 als co-regent. Hij stierf acht jaar later, waardoor Gratianus de heerschappij kreeg over het gehele West-Romeinse Rijk. Hij verbleef in deze tijd bij de legers die de grens van het rijk met Germania bewaakten langs de Rijn. Omdat hij deze troepenmacht de voorkeur gaf boven het leger dat gestationeerd was langs de Donau, benoemde de laatste uit onvrede Gratianus’ 4-jarige halfbroertje Valentinianus II tot medeheerser. Gratianus wilde de vrede bewaren en accepteerde de co-regent.
Tijdens zijn heerschappij voerde Gratianus meermaals oorlog met de Germaanse stammen die het rijk bedreigden. Zijn oom Valens, die keizer van het Oost-Romeinse Rijk was, sneuvelde tijdens de slag van Adrianopolis in het tegenwoordige Turkije, waardoor Gratianus heerser over het gehele Romeinse Rijk werd. Hij kon de volledige verantwoordelijkheid echter niet aan en benoemde de toekomstige keizer Theodosius I als regent van het Oost-Romeinse Rijk. Samen met Theodosius I voerde hij succesvol strijd tegen de Alemannen, Gothen en Alanen. In 379 werd Theodosius tot dezelfde rang benoemd als Gratianus.
De bisschop St. Ambrosius oefende veel invloed uit over Gratianus, die een toegewijd christen was. Onder zijn aansporing ontnam Gratianus de Romeinse heidense geestelijkheid hun voorrechten en ontmantelde hij het altaar van de overwinningsgodin Victoria. Daarnaast nam hij een aantal barbaarse Alanen aan als zijn lijfwacht en verscheen hij in het openbaar in barbaarse klederdracht. Vanwege de algemene ontzetting over zijn gedrag kon een Romeinse generaal, Magnus Maximus, een opstand beginnen in Britannia die snel overwaaide naar Gallië. Het lukte Gratianus niet om de opstandelingen te overwinnen. Zijn leger liep over naar de vijand en Gratianus werd op 25 augustus 383 gedood terwijl hij over de Alpen naar Italië trachtte te vluchten.
Bron:
-Romeinse keizers sterven niet in bed, Fik Meijer, [Amsterdam 2012]
