30 januari jarig: Boris III

Hij heerst als een strenge, eigenzinnige tsaar en zijn regeerperiode staat voornamelijk in het teken van een interne machtsstrijd met Bulgaarse antimonarchisten. Hoewel Boris III tijdens de Tweede Wereldoorlog de zijde van nazi-Duitsland kiest, laat hij zich niet volledig inpalmen door Hitler. Boris III werd geboren op 30 januari 1894.

In de Bulgaarse hoofdstad Sofia kwam Boris III ter wereld als zoon van tsaar Ferdinand I en Maria Louise van Bourbon-Parma. Hij kende een weldadige jeugd en werd opgevoed in de geest van het Orthodoxe geloof.

Na de Bulgaarse nederlaag in de Eerste Wereldoorlog deed Ferdinand I op 3 oktober 1918 troonafstand. De 24-jarige Boris, die in het Bulgaarse Leger zijn strepen had verdiend, volgde hem op als tsaar van Bulgarije. Het was een roerige periode voor het jonge, in 1908 uitgeroepen koninkrijk. Zowel de Bulgaarse Communistische Partij als de Bulgaarse Agrarische Nationale Unie streefden namelijk naar een afschaffing van de monarchie. Gedurende de jaren ’20 resulteerde dit in verscheidene opstanden en meerdere (mislukte) aanslagen op het leven van Boris III.

In 1930 trouwde Boris III in het bijzijn van Mussolini met de Italiaanse prinses Johanna, dochter van Victor Emanuel III. Boris en Johanna kregen twee kinderen: Marie Louise (1933) en de latere troonopvolger Simeon (1937).

Toen de Zveno-groepering en de Militaire Liga in 1934 een militaire dictatuur vestigden, werd Boris III tijdelijk buitenspel gezet. Een jaar later lukte het hem echter om zijn vriend Andrei Toshev als premier te installeren en de zeggenschap van politieke partijen in te perken. Hoewel hij in naam geen dictator was, regeerde Boris III vanaf 1938 wel als zodanig.

In de loop van de jaren ’30 zocht Boris III toenadering tot Duitsland en tijdens de Tweede Wereldoorlog schaarde hij zich aan de zijde van de As-mogendheden. In een poging Macedonië te heroveren vocht hij met Duitsland tegen Griekenland en Joegoslavië. Tot ongenoegen van Hitler weigerde hij echter om Bulgaarse joden uit te leveren en de oorlog te verklaren aan Rusland. Kort na een ontmoeting met de Duitse Führer in Berlijn stierf Boris III plotseling op 28 augustus 1943, vermoedelijk aan een hartaanval, maar ook vergiftiging in opdracht van Hitler is als doodsoorzaak nooit uitgesloten.