9 april 1991 – Georgië wordt een onafhankelijke republiek
Na eeuwenlang getouwtrek door Perzië, Rusland en Turkije over Georgië, werd Georgië op 9 april 1991 dan eindelijk onafhankelijk. Jarenlange strijd van nationalistische groeperingen zorgde ervoor dat het Georgische parlement in 1991 verklaarde dat Georgië niet langer onderdeel was van de Sovjet Unie.
Georgië als deel van de Sovjet Unie
Na drie jaar onafhankelijkheid werd Georgië in 1921 ingelijfd bij de Sovjet Unie. De communisten zorgden ervoor dat alle private bezittingen staatseigendom werden en dissidenten het zwijgen werd opgelegd. Ondanks de angstaanjagende terreur die de Sovjets verspreidden, was er al in 1921 sprake van verzet tegen het regime. In plaats van een onafhankelijke staat werd Georgië een zogeheten federale staat. Dit hield in dat onder andere de wetgeving en het economisch beleid vanuit Moskou bepaald werden. Tijdens de jaren dertig en veertig werd ook de vrijheid van meningsuiting verder aangetast als gevolg van de communistische ideologie. Duizenden Georgiërs werden om deze reden neergeschoten of werden door de Goelag naar werk- en strafkampen gestuurd.
Het bloedblad van Tbilisi
Na de dood van Stalin in 1953 kwam Chroetsjov aan de macht en werd Stalins handelen steeds meer bekritiseerd. Het idealiseren van Stalin was de Georgische jeugd met de paplepel ingegoten en in maart 1956 protesteerden zij in Tbilisi tegen de anti-Stalinistische tendens in de Sovjet Unie. De overheid trad hard op tegen de demonstranten en er vielen ongeveer honderd doden en driehonderd gewonden bij de protesten. Het Bloedbad van Tbilisi was de aanzet voor het feit dat steeds meer Georgiërs zich afkeerden van de communistische idealen.
Corruptie binnen het communisme
De jaren zestig brachten steeds meer corruptie binnen het communistische systeem aan het licht en het geloof van het publiek in de overheidspropaganda stopte. De alom bekende corruptie leidde tot een zogeheten ‘schaduweconomie’, waarin de handel niet volgens overheidsregelgeving werd bedreven. De progressieve dissidenten drongen aan op een verandering van het bestaande economische systeem. Pas in de jaren tachtig werden er onder leiding van de in 1985 aangetreden Gorbatjov pogingen gedaan tot hervormingen.
Hervormingspolitiek
De hervormingspolitiek van Gorbatsjov, de Perestrojka, en de bijbehorende openheid, de Glasnost, hadden als bedoeling de Sovjet Unie te versterken, maar droegen uiteindelijk juist bij aan het uiteenvallen van de Sovjet Unie. De nieuwe vrijheden zorgden voor de opkomst van nationalistische politieke organisaties in Georgië . Vrijgekomen dissidenten gingen voorop in de beweging die opriep tot een onafhankelijke Georgië. Deze strijd was niet zonder gevaar, want op 9 april 1989 werd een nationalistische bijeenkomst opgeschud door Sovjet militairen. Een twintigtal aanwezigen stierven en de bevolking van Georgië kwam in opstand.
Onafhankelijkheid Georgië uitgeroepen
Na de noodlottige avond op 9 april verloor de Communistische Partij zijn invloed en nam de nationale beweging de macht over Georgië over. De nationale partij ‘De ronde tafel’ onder leiding van Zviad Gamsakhurdia organiseerde een referendum over onafhankelijkheid in maart 1991. Met 98,8% van de stemmen werd het referendum aangenomen en op 9 april 1991 werd de onafhankelijkheid van Georgië officieel door de Sovjet Unie bevestigd.
Afbeelding:
- Georgia celebrates the first anniversary of its independence. N. Zhordania, S. Mdivani, N. Tsereteli, P. Kakhiani, G. Lordkipanidze, E. Takaishvili, and foreign guests are seen on the tribune.Not indicated [Public domain], via Wikimedia Commons
