Anna van Saksen: de tweede vrouw van Willem van Oranje

Biografie – Anna van Saksen (1544-1577) was de dochter van keurvorst Moritz van Saksen en tweede echtgenote van Willem van Oranje. Ze was de moeder van Prins Maurits, later stadhouder van Holland en legeraanvoerder tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Geld maakte niet gelukkig, want de schatrijke Anna leidde een ongelukkig huwelijk met stadhouder Willem van Oranje. Ook na de scheiding ging het Anna bepaald niet voor de wind.

Anna van Saksen werd geboren op 23 december 1544 in het Duitse Dresden. Haar vader was hertog Maurits van Saksen. Ze groeide grotendeels op als enig kind, omdat haar broertje al vroeg stierf. Nadat haar vader in 1553 overleed, ging Anna bij de zussen van haar moeder wonen in Weimar. Haar moeder overleed in hetzelfde jaar waarna Anna weer verhuisde. Ze kwam onder voogdij van haar grootvader Philip van Hessen en haar oom August. Ze kreeg een streng lutherse opvoeding. Haar vader had haar een aanzienlijk fortuin nagelaten, waardoor ze een gewilde huwelijkskandidate was voor veel Europese edelen.

Huwelijk met Willem van Oranje

Zo had ook stadhouder Willem van Oranje (1533-1584) bijzonder veel belangstelling voor de schatrijke erfprinses. In 1558 werd ze door Willem Van Oranje ten huwelijk gevraagd. Drie jaar later gaf de pas 18-jarige Anna in het Altes Rathaus in Leipzig het ja-woord. Anna bracht een gigantische bruidsschat mee van 100.000 Saksische Thaler. Dat was veel, want een bekwaam ambachtsman verdiende jaarlijks ongeveer 30 Thaler. Het ging Willem van Oranje niet zo zeer om de innerlijke- en uiterlijke schoonheid van Anna, maar vooral om haar enorme erfenis. Terwijl Anna naar verluid smoorverliefd was op de prins, liet Willem van Oranje alle liefdesbrieven die hij van Anna ontving, door zijn broer beantwoorden. Het paar kreeg vijf kinderen, waaronder Maurits. Ze hadden echter geen gelukkig huwelijk. Hij verweet Anna koppigheid en dat zij teveel uitgaf, terwijl de prins zelf vaak van huis was wegens de Opstand in de Nederlanden. Het huwelijk klapte na een aantal jaar en ze vertrok van Slot Dillenburg naar Keulen.

Relatie met Jan Rubens

Na haar vertrek van Dillenburg kreeg Anna een buitenechtelijke relatie met Jan Rubens, de vader van schilder Peter Paul Rubens. Hij had zich met zijn familie in Keulen had gevestigd. Rubens was ook Anna’s juridisch adviseur. In maart 1571 werd Rubens gearresteerd door dienaren van de Nassau's. Rubens bekende de relatie en hij kwam achter slot en grendel. Anna gaf haar schuld niet zomaar toe en beweerde dat de bekentenis van Rubens door martelingen verkregen waren. Ze wilde naar een vrije Rijksstad om haar onschuld te bepleiten, maar bleek zwanger te zijn. Alleen Rubens kon de vader zijn en daarmee stond vast dat ze een scheve staats had gereden. Anna van Saksen beviel van een dochtertje: Christine von Dietz.

Titel:	Borsele Bourgondië Oranje - Heren en markiezen van Veere en Vlissingen 1400-1700
Auteurs:	Peter Blom , Peter Henderikx en Gerrit van Herwijnen
ISBN:	9789087040055
Uitgever:	Verloren
Prijs:	€29,-

Gevangenschap

Berooid ging ze terug naar Saksen, waar ze door haar familie kil onthaald werd. Nadat ze nog een tijd lang op een kasteel van de familie van Willem van Oranje in huisarrest had gezeten, werd ze In het geheim naar het paleis van oom August, inmiddels de Saksische keurvorst in Dresden, gebracht. Daar werd ze opgesloten en ze mocht haar kinderen niet meer zien. Ze bracht haar laatste jaren door in een kamertje met dichtgemetselde ramen. Haar avondmaal werd door een klein luikje geserveerd. Inmiddels probeerde Willem van Oranje een scheiding te regelen, zodat hij in 1575 opnieuw kon trouwen met Charlotte de Bourbon.

Overlijden

Anna van Saksen overleed op 18 december 1577. Ze was toen slechts 32 jaar. Ze werd begraven in de vorstenkapel van De Dom in Meissen, de heilige grond voor de Saksische adel. Ze kreeg een naamloos graf. Pas in 2017, 440 jaar na haar dood, kreeg haar graf eindelijk een naam.

Meer weten over Anna van Saksen? In Geschiedenis Magazine 8 van 2018 vertellen we meer over het huweljik tussen Anna van Saksen en Willem van Oranje.