Bombardement Nijmegen

In Nijmegen is het bombardement van 22 februari 1944 herdacht. Tijdens de aanslag op de stad in de Tweede Wereldoorlog kwamen meer dan achthonderd mensen om het leven en raakten er tienduizenden gewond. De oorzaak van het bombardement is nog altijd omstreden.

Geallieerde bommen voor Duitsland

Op 22 februari 1944 wierpen Amerikaanse bommenwerpers rond half 2 ’s middags hun lading op de binnenstad van Nijmegen. De vliegtuigen waren oorspronkelijk op weg naar de Duitse stad Gotha. Daar stond namelijk een fabriek waarin het bedrijf Messerschmitt AG vliegtuigen voor de Duitse oorlogsmachine produceerde. Het offensief van de geallieerden maakte deel uit van de missie ‘Plan Argument’, gericht op de Duitse luchtmacht. De piloten kwamen echter in slecht weer terecht en besloten terug te vliegen.

Twijfels rondom het bombardement

Over het verdere verloop van de dag bestaat geen consensus onder historici. Sommigen stellen dat Nijmegen een bewust doelwit was. Arnhem, Deventer en Enschede zijn namelijk ook gebombardeerd in deze periode. Andere historici denken dat Nijmegen werd aangezien voor de Duitse stad Kleve en daarom werd verwoest. Er wordt nog steeds onderzoek gedaan naar het bombardement zodat wellicht ooit definitief uitsluitsel over de gebeurtenis kan worden gegeven.

Duitse propaganda

De Duitse bezetters gebruikten het bombardement als propaganda. Zij beweerden dat de Nederlandse regering in ballingschap toestemming voor de aanslag had gegeven. Ze grepen de situatie aan om de Nederlanders voor zich te winnen. Zo werden er affiches verspreid met de tekst ‘Van je vrienden moet je ’t hebben’.

Ravage binnenstad Nijmegen

Het bombardement op Nijmegen is één van de grootste aanslagen op een Nederlandse stad tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het aantal dodelijke slachtoffers is in werkelijkheid waarschijnlijk nog hoger dan achthonderd, omdat de doden onder de mensen die ondergedoken zaten niet meegeteld konden worden. Een van de oorzaken voor de vele slachtoffers is het feit dat het luchtalarm afging toen de vliegtuigen over Nijmegen naar Duitsland vlogen. Toen de mensen daarna weer naar buiten kwamen, bleken de vliegtuigen teruggekeerd te zijn. De binnenstad van Nijmegen werd vervolgens vrijwel volledig verwoest. Zo werden er ook veel oude kerktorens die de stad kenmerkten, vernietigd.

Trauma voor Nijmegenaren

Door de verwoestingen zijn de inwoners van Nijmegen voor hun leven getekend. Het begraven van alle doden leek een onmogelijke taak. Op 26 februari 1944 werden veel lijken in een massagraf geborgen. Zeventig jaar na dato werd de aanslag herdacht in de middeleeuwse Sint Stevenskerk, die bij het bombardement werd beschadigd maar na de oorlog is gerestaureerd. Daarna werd een stille tocht gelopen naar het herdenkingsmonument, die staat op de plek waar destijds een kleuterschool werd geraakt.