De Tour de France rijdt (bijna) altijd door
Sinds de eerste Tour de France in 1904 is er bijna geen jaar voorbijgegaan dat er géén Tour werd gereden. En de coronacrisis van 2020 lijkt daar geen verandering in te brengen. Ondanks alles gaat de Tour dit jaar namelijk toch door. De enige keren dat de Tour tot stilstand kwam, was tijdens de beide Wereldoorlogen
De Tour in 1914
De Tour de France van 1914 is wellicht de vreemdste editie van de Tour ooit. Op dezelfde dag dat in Parijs het startschot werd gegeven, viel in Sarajevo het schot dat een eind maakte aan het leven Franz Ferdinand, kroonprins van Oostenrijk-Hongarije. Die moord vormde de directe aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog. Terwijl de Europese grootmachten hun legers mobiliseerden, werd de Tour volledig gereden. Op 26 juli finishte het peloton weer in Parijs, met de Belg Philippe Thys als winnaar. Net op tijd, want een week later verklaarde Duitsland de oorlog aan Frankrijk en barstte de Eerste Wereldoorlog in alle hevigheid los.
Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!
In de jaren die volgden, werd er geen Tour gereden. Een groot aantal wielrenners diende in plaats daarvan aan front. Daarbij kwamen drie oud-winnaars van de Tour om het leven: Lucien Petit-Breton, François Faber en Octave Lapize sneuvelden aan het front. Thys overleefde de oorlog en won in 1920 de Tour nog eens. De nummer twee van 1914, Henri Pélissier, won in 1923 de Tour.
Herstart van de Tour in 1919
Nog geen jaar na de wapenstilstand van 1918, vond er alweer een nieuwe editie van de Tour plaats. Op 29 juni 1919, krap zeven maanden na de wapenstilstand, stapten de renners weer op in Parijs. Deze editie van de Tourwas in meerdere opzichten opmerkelijk. Een groot deel van Frankrijk lag namelijk nog in puin door het oorlogsgeweld. Daarnaast waren er nauwelijks fietsen nauwelijks voor handen en de wielrenners zelf hadden amper kunnen trainen. Het klassement werd daarom gedomineerd door ervaren wielrenners, die al voor de oorlog hun strepen hadden verdiend. Slechts tien renners haalden de eindstreep in Parijs. Door de talloze kapotte wegen en slecht voorbereide wielrenners, ging de Tour van 1919 bovendien als de ‘langzaamste Tour ooit’ in de geschiedenisboeken, met een gemiddelde snelheid van minder dan 25 kilometer per uur.
De Tour en de Tweede Wereldoorlog
Ook de Tweede Wereldoorlog bracht de Tourkaravaan tot stilstand. De Tour van 1939 was de laatste editie van vóór de oorlog, maar de invloed van het dreigende conflict was al goed merkbaar. Italianen, Spanjaarden en Duitsers maakten geen deel meer uit van het peloton. Desondanks kondigde de organisatie meteen na de laatste etappe al aan dat de Tour van 1940 twintig etappes zou krijgen. Tegen de tijd dat die editie zou starten, was de Tweede Wereldoorlog al lang uitgebroken en raasden Duitse tanks door Frankrijk.
De Duitse bezetters en de Vichy-regering probeerden echter de Tour gewoon door te laten rijden, om de schijn van normaliteit op te houden, maar de officiële tourorganisatie weigerde mee te werken. Dit leverde een aantal ‘onofficiële’ edities van de Tour op. Verscheidene organisatoren probeerden verschillende keren een ‘alternatieve Tour’ te organiseren, onder namen als ‘Circuit de France' of 'Ronde de France'. Vooral het Circuit de France van 1942 werd berucht om de bijzonder slechte organisatie. Hoewel deze ‘Tour’ maar zes etappes lang was, was het de organisatie bijvoorbeeld niet gelukt – of waren ze het vergeten? – om hotels en andere faciliteiten te regelen. Veel wielrenners, onder wie de Nederlander Jan Lambrichs stappen al na één etappe af.
Wellicht nog merkwaardiger werd de vervangende competitie in 1944. In 1943 was men op het idee gekomen om verspreid over het jaar een serie eendaagse races te rijden, de renner die aan het eind het beste klassement zou hebben, verdiende de gele tui van deze Grand Prix du Tour de France. In 1944 werd de Grand Prix herhaald, maar de competitie stopte na vier ritten. De geallieerden waren geland in Normandië.
Na de Tweede Wereldoorlog
Daarna duurde het tot 1947 voordat de échte Tour weer plaatsvond. In dat jaar kregen de vooroorlogse organisatoren weer toestemming om een grote Tour de France te organiseren. De eerste edities verliepen, hoewel veel beter georganiseerd dan het Circuit de France van 1942, verliep de Tour de eerste jaren moeizaam. Europa lag nog in puin en brandstof, voedsel en alle andere zaken die nodig zijn voor een wekenlange fietswedstrijd door heel Frankrijk, waren nog schaars. Wielerfans stuurden allerhande noodzakelijke spullen op in een poging hun fietshelden zo normaal mogelijk te kunnen laten fietsen.
Zelfs een wereldwijde pandemie stopt de Tour niet
Sinds 1904 stopte de Tour dus alleen voor de twee grootste oorlogen uit de geschiedenis. En terwijl de wereld die oorlogen nog nauwelijks te boven was gekomen, reden de wielrenners alweer door Frankrijk. De Tour gaat door en wacht op niemand, wordt vaak gezegd, maar de pandemie van 2020 leek even verandering in dat gezegde te brengen. Toch bleek de vrees van veel wielerfans uiteindelijk ongegrond. De Tour werd niet afgelast, maar in plaats daarvan uitgesteld naar augustus. Op 29 augustus 2020 startten de renners, onder sobere omstandigheden.
