Wikimedia Commons, Kensington Palace from the south (John Tinney, <1761)

Eeuwenoud ijs op de menukaart

IJs maken zonder diepvries? Het kan! Het Britse bedrijf AVM Curiosities heeft naar aanleiding van een feestelijke gelegenheid op Kensington Palace ijs gemaakt van een recept van honderden jaren oud. Dit Georgiaanse ijs was zeer populair onder leden van het Britse koninklijk huis en hun gevolg in de 17e en 18e eeuw.


De website van Kensington Palace kondigde het festival aan met de volgende zin: “Queen Caroline cordially invites you to a garden party on the Orangery Lawns.” Een mogelijkheid voor mensen om de sfeer te proeven van een koninklijk feest uit 1732. Compleet met bijpassende muziek, mode en eten. En dat laatste werd onder andere verzorgd door het bedrijf AVM Curiosities dat de uitdaging aanging en ijs produceerde volgens een recept dat meer dan driehonderd jaar oud is.


Een oude liefhebberij


Onze kennis over ijs gaat terug tot de oude beschavingen. Consumptie-ijs, zoals het officieel heet, werd al beschreven voor onze jaartelling. Er is geen officiële uitvinder geregistreerd, maar er zijn verhalen bekend over Alexander de Grote, die sneeuw liet mengen met honing. De Romeinen hadden eenzelfde principe. Nero liet een aantal van zijn mannen ijs en sneeuw halen in de bergen om het vervolgens ‘aan te kleden’ met fruit en sappen. Ook aan de andere kant van de wereld werd ijs als lekkernij ontdekt. In China werd melk opgewarmd samen met bloem, waarna een aroma werd toegevoegd voor de smaak. Vervolgens lieten ze dit mengsel zakken in een bevroren poel zodat het bevroor.


Italiaanse specialiteit


Door de eeuwen heen bleef het ijs op de menukaart staan. Een bepaalde familie kan in nauw verband worden gebracht met ijs, namelijk de' Medici’s uit de 16e eeuw. De schatrijke familie bezat op hun landgoed koepels die leidden naar ijskelders met ventilatieschachten. Door de ligging en de constructie smolt het ijs daar werd opgeslagen niet dat, zelfs niet tijdens de zomers. Toen in 1533 het huwelijk tussen Catharina de' Medici en prins Hendrik, de latere koning van Frankrijk, gesloten werd, bracht de jonge bruid de traditie met zich mee naar Frankrijk. IJs werd ongekend populair in haar ‘nieuwe thuisland’.


Zout in ijs?!


Het ijs dat werd gemaakt aan het Engelse hof onderging een andere productiewijze. Het recept dat AVM gebruikte voor het Georgiaanse festival heeft namelijk als één van de hoofdingrediënten zout. Eerst moest er een emmer met ijs of sneeuw zijn, waarna er een kleinere metalen bak in werd geplaatst. Hier zaten de ingrediënten voor het ijs in. Vervolgens werd er zout op het ijs gestrooid en diende er geroerd te worden. In iets minder dan een uur kon het vocht bevriezen en stond er heerlijk ijs klaar. De reden van de korte duur was de afwezigheid van grote hoeveelheden suiker en de chemische reactie van zout op ijs. Oprichtster en voedselhistoricus Tasha Marks van AVM Curiosities legde het hele proces uit en onthulde ook een aantal bijzondere smaken, zoals oranjebloesemijs met abrikoos.


AVM Curiosities


Het bedrijf dat verantwoordelijk is voor het namaken van het honderden jaren oude recept werd opgericht in 2011. AVM Curiosities richt zich op de relatie tussen eten en kunst. Verschillende exposities en projecten werden georganiseerd omtrent dit concept. Tasha Marks beschrijft haar interesse als volgt op de website: “The foundations of my ideas come from history but I always try to mix them with a contemporary twist.” Veel websites en tijdschriften zijn razend enthousiast over het bedrijf. Het werk wordt ook wel omschreven als ‘de liefdesbaby van Leonardo Da Vinci, Willy Wonka en Ferran Adria.’

Rubrieken: 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

nummer 1 van 2025

Het komende nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 23 januari. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief.