Het Journaal
Het Journaal gaat ten onder aan leut en luchtigheid
Aldus Joachim Krapels, promovendus sociologie aan de Universiteit van Cambridge. Volgens hem raken buitenlandse thema’s ver op de achtergrond en voeren luchtige onderwerpen de boventoon. Bovendien leggen de presentatoren volgens Krapels verbanden ‘waarop echte wetenschappers jaren ploeteren tot de grijze haren hun tonsuur gestalte geven’. Het eerste Nederlandse journaal op de televisie werd uitgezonden in 1956.
De voorloper van de NOS, de Nederlandse Televisie Stichting (NTS), verzorgde op 5 januari 1956 het eerste journaal voor de Nederlandse televisie. De uitzendingen waren slechts driemaal per week en duurden een kwartiertje zonder een presentator. Een jaar later trad de eerste nieuwslezer aan: Coen van Hoewijk. Een vrouwelijke presentatrice liet op zich wachten tot 1965, toen Eugènie Herlaar de lezeres werd.
Geleidelijk aan vernieuwde de NOS haar journaaluitzendingen. Het halfzes journaal kreeg in 1984 een speciale interviewronde. Gasten schoven aan achter een ronde tafel, waarna de nieuwslezeres, Maartje van Weegen, vragen stelde. In 1988 werd er het weekjournaal ingevoerd. Elke zondag kwam er een speciaal nieuwsbulletin met een overzicht van wat er die week gebeurt was. Een dergelijk weekoverzicht kreeg opnieuw vorm in 2009 en is op het digitale kanaal Journaal24 elk weekend te zien
Speciaal voor de jeugd werd er in 1989 een jeugdjournaal in het leven geblazen. Datzelfde jaar kreeg het NOS voor het eerst concurrentie vanuit commerciële hoek door het RTL Nieuws. Later kwam daar het Hart van Nederland van SBS6 bij. Terwijl de andere journaals overgingen tot een presentatie door twee nieuwslezer, bleef het NOS er bij één.
Sommige critici beweren dat het NOS nieuws zich steeds meer toelegt op het vergroten van de kijkcijfers middels sappig en simpel nieuws. Ze vrezen dat het intellectuele gehalte afneemt en serieuze onderwerpen in de verdoezeling raken. Dat grote rampen en oorlogen vaak in één adem genoemd worden met lichte onderwerpen als een kapotte sluis, stuit hen tegen de borst. Middels Nieuwsuur, dat elke dag na het journaal van 22 uur wordt uitgezonden, probeert de NOS meer diepgang aan te brengen.
