Plattegrond van Londen, op de plekken wwaar Jack the Ripper in 1888 zijn slag sloeg.

Het mysterie rondom Jack the Ripper

Wie was Jack the Ripper? De identiteit van een van de bekendste seriemoordenaars uit de geschiedenis werd in 2014 eindelijk ontdekt. Jack the Ripper, van wie zijn naam en verborgen identiteit hebben bijgedragen aan de enorme mythevorming rond zijn persoon, bleek Aaron Kosminski te zijn: een paranoïde schizofreen uit Polen.

Barbaarse verminkingen

Tussen 31 augustus en 9 november 1888 werden in de armoedige, Londense wijk Whitechapel vijf prostituees vermoord op eenzelfde, barbaarse wijze. De dader sloeg op vijf verschillende plekken in de stad toe. Men vond de slachtoffers terug met doorgesneden keel, zware verminking en zelfs verwijderde organen. Ze stonden bekend als de cannonical five. Het hoofd van de vrijwilligerspatrouille in de wijk, Georg Lusk, kreeg een brief in gebrekkig Engels van de vermeende dader. Hier zat een deel van de nier van één van de slachtoffers in een doos bij. Het werd bekend als de 'From-Hell-brief' en zag er als volgt uit:

‘From hell

Mr Lusk Sor I send you half the Kidne I took from one women prasarved it for you tother piece I fried and ate it was very nise. I may send you the bloody knif that took it out if you only wate a whil longer. signed Catch me when you can Mishter Lusk.’

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

Mediahype in Londen

Daarnaast schreef de moordenaar nog een brief die hij ondertekende met de naam 'Jack the Ripper'. Tegenwoordig wordt aangenomen dat deze mediagenieke bijnaam door een journalist is verzonnen om het verhaal wat sappiger te maken: de gevonden brief was waarschijnlijk nep. De naam, evenals de gruwelijkheid van de gepleegde moorden en het feit dat de dader maar niet gevonden werd, leidde tot een langdurige en zelfs wereldwijde mediahype.

Complottheorieën en mogelijke verdachten

Toen de moorden net waren gepleegd, dacht men dat de dader wel een chirurg of slager moest zijn, daar de organen vakkundig uit de lichamen van de slachtoffers waren verwijderd. Frederick Abberline, de inspecteur die de moorden moest onderzoeken, liet tijdens zijn leven niets los over de mogelijke dader, alleen dat hij ‘tot de elite zou behoren’. Een andere theorie betrok daarop het Britse koningshuis – en in het bijzonder prins Albert Victor jr. – bij de moorden, hij zou een kind bij een prostituee hebben verwekt en om een internationaal schandaal te voorkomen zou de hofhouding de moorden hebben gepleegd. In 2002 nog werd een boek gepubliceerd waarin werd beweerd dat kunstschilder Walter Sickert, een bekende binnen de hofhouding , wellicht de dader zou zijn.

De dader werd ook gezocht onder vooraanstaande leden van de vrijmetselarij. De moordplaatsen vormen op de Londense kaart een pentagram, een veelgebruikt symbool binnen de vrijmetselarij. Meer dan honderd dokters, invloedrijke mensen (bijvoorbeeld de vader van Winston Churchill), minder invloedrijke criminelen en zelfs verschillende vrouwen werden verdacht. Zo dook in 2012 de naam Lizzie Williams op, de vrouw van een arts in een abortuskliniek die zelf geen kinderen kon krijgen en naar verluidt daarom de baarmoeders uit het lijf van de slachtoffers sneed.

Aaron Kominski

In 1888 behoorde de Pool se jood Kominski al tot één van de drie hoofdverdachten van de Whitechapel-moorden. Toch kon zijn betrokkenheid nooit worden bewezen en ging hij vrijuit. Ruim 125 jaar later lijkt hij door de moderne techniek toch als dader te worden aangewezen. Op een sjaal die naar verluidt toebehoorde aan één van de slachtoffers, Catherine Eddowes, werd uitgebreid forensisch onderzoek gedaan en er werden sporen DNA gevonden in de bloed- en spermavlekken die overeenkwamen met het DNA van de nakomelingen van twee van de vijf vermoorde vrouwen.Hiermee leek een lange mysterie te zijn opgelost.

De Ripper in de populaire cultuur

In oktober 1888 verscheen er een eerste griezelroman over de moorden, met als centraal thema de moord op Catherine Eddowes, één van de cannonical five. In de jaren daarna verschenen er diverse artikelen, romans en semi-serieuze studies rond Jack de Ripper in binnen- en buitenland. Diverse theorieën over mogelijke beweegredenen van de dader ,evenals zijn achtergrond, passeerden hierin de revue. In diverse verhalen had Jack de Ripper een onsterfelijk personage.

In 1927 werd de eerste film (naar het boek van Belloc Loundes) door Alfred Hitchcock op het witte doek gebracht: The Lodger: A Story of the London Fog. Daarnaast zijn er door de tijd heen ruim vijfendertig andere films en serie-episodes uitgebracht. De bekendste is From Hell, een film uit 2001 met Johnny Depp in de hoofdrol. Ook is er een aantal theater-, opera- en musicalbewerkingen van het verhaal van de moordenaar gemaakt. Tot slot zijn er zelfs een aantal stripboeken aan het karakter gewijd. Sinds 1987 komt zijn personage ook voor in ten minste zestien games.