Oorsprong Internationaal Strafhof

Mensen die worden verdacht van genocide of andere misdaden tegen de menselijkheid zouden voor het internationaal strafhof kunnen worden gedaagd. Hoe lang bestaat het Internationaal strafhof al?

Oprichting Internationaal Strafhof

Sinds de oprichting van de Verenigde Naties in 1945 was er een discussie gaande over het oprichting van een internationaal strafhof. De reden dat het nog ruim vijftig jaar zou duren totdat deze gerealiseerd werd was de verdeeldheid onder de lidstaten van de VN. Na het vormen van incidentele tribunalen zoals het Joegoslavië-tribunaal en het Rwanda-tribunaal was duidelijk dat er behoefte was aan een internationaal strafhof.

Op 17 juli 1998 werd het Statuut van Rome ondertekend door de Verenigde Naties en dit werd de basis voor de oprichting van het Internationaal Strafhof. Het idee was dat minimaal zestig landen het Statuut moesten ratificeren om een internationaal strafhof op te richten. Op 11 april 2002 werd dit aantal behaald en op 1 juli 2002 was het Internationaal Strafhof een feit. Het Strafhof staat ook wel bekend als het ICC, het International Criminal Court en is gevestigd in de Brinckhorst in Den Haag. Het Internationaal Strafhof wordt vaak verward met het Internationaal Gerechtshof dat ook in Den Haag is gevestigd en zich bezig houdt met geschillen tussen staten.

Leestips-Boeken 

Taken van het Internationaal Strafhof

Het Strafhof spreekt recht over genocide, misdrijven tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. Volgens het Statuut heeft het Internationaal Strafhof ook rechtsmacht over agressie, maar de aangesloten landen zijn het er nog niet over eens over de definitie en de strafmaat hiervan. Pas als deze landen het eens zijn kan het Strafhof gaan vervolgen.

Het Strafhof heeft alleen bevoegdheid om iemand te veroordelen die uit een land komt dat het Statuut van Rome heeft ondertekend, of als het misdrijf is gepleegd in een land dat het Statuut heeft ondertekend. Bovendien moet de misdaad na 1 juli 2002 gepleegd zijn.

Het Internationaal Strafhof de afgelopen jaren

Een belangrijk recent onderzoek vond plaats in 2011 toen de VN-Veiligheidsraad opdracht gaf aan het Strafhof om onderzoek te doen naar de mogelijke misdaden die president Khadaffi had begaan. Na het onderzoek werd zijn arrestatiebevel uitgevaardigd. Dit was de tweede keer dat een arrestatiebevel werd uitgevaardigd tegen een zittend staatshoofd. Dit gebeurde voor het eerst in 2009 tegen de Soedanese president Omar-al-Bashir, die nog altijd aan de macht is.

In 2013 besloot Kenia als eerste en enige land om te stoppen met de medewerking aan het Internationaal Strafhof. Hierna waren er nog 121 landen aangesloten, waaronder alle Eu-lidstaten. Nederland is sinds 2001 verdragsstaat. Tientallen leden hebben het statuut weliswaar ondertekend maar niet geratificeerd, waaronder de VS, Rusland en Israel. Vanaf 2002 was de Argentijn Luis Moreno-Ocampo hoofdaanklager. Zijn functie werd in 2012 overgenomen door de Gambiaan Fatou Bensouda. 

Assad en het Internationaal Strafhof

Volgens minister Timmermans moet de Syrische president Assad zich voor een rechtbank verantwoorden voor het plegen van gruwelijke misdaden, op nationaal of internationaal niveau zoals voor het Internationaal Strafhof. Wat dit lastig maakt is dat Syrië niet aangesloten is bij het Internationaal Strafhof. De enige manier voor het Strafhof om stappen te kunnen ondernemen is als de VN Veiligheidsraad hier toestemming voor geeft. Dit is echter pas twee keer eerder gebeurd: namelijk voor Darfur in 2005 en voor Libië in 2011.