Slavernij in het Romeinse rijk

Vandaag de dag is het houden van slaven verboden, maar in het Romeinse rijk was het de normaalste zaak van de wereld. Slaven werden voor allerlei doeleinden ingezet, bijvoorbeeld als schoonmaker, kok, verzorgingsslaaf of seksslaaf. Maar ook als onderwijzer of secretaris. Opvallend was dat zij soms verrassend goed behandeld werden.

Slavernij in het Romeinse Rijk

Het grootste deel van de slaven in het Romeinse rijk werden in oorlogstijd tot slaaf gemaakt. Tijdens veldtochten namen bevelhebbers mensen gevangen, om ze door te verkopen aan slavenhandelaren. Er waren ook andere redenen waarop mensen tot slaaf werden gemaakt. Zo was slavernij ook een manier om een financiële schuld af te betalen. De slaaf moest dan net zo lang werken tot hij zijn schuld had vereffend, vergelijkbaar met de tegenwoordige taakstraf. Het kwam zelfs voor dat mensen zich vrijwillig tot slaaf lieten maken. Veel Grieken waren geletterd en begaafd, maar leefden in verarmde streken. Zij verkochten zichzelf aan slavenhandelaren, omdat ze in Rome verzekerd waren van een goede leefomgeving.

Slavenmarkt

De slavenhandel vormde een aanzienlijk deel van de Romeinse economie. Veel rijke Romeinen hadden dan ook een aandeel in de slavenhandel. Het werkelijke handelen in slaven gebeurde echter door slavenhandelaren, de zogenoemde mangones. Deze koopmannen werden over het algemeen gezien als een soort pooiers. Omdat men weinig vertrouwen had in de mangones, kregen kopers een bewijs van aankoop mee. Als de slaaf na aankoop een mankement bleek te hebben dat niet op het bewijs vermeld stond, kreeg de koper zijn geld terug. Deze lijfeigenen werden over het algemeen naakt verkocht op de markt, zodat kopers goed konden zien hoe ze eruit zagen. Voor mooie meisjes konden slavenhandelaren meer geld vragen, omdat eigenaren vrijelijk seks mochten hebben met hun slaven.

Huisslaven

Sommige historici schatten dat van de 1 miljoen mensen die in de 1e eeuw na Christus in Rome woonden, 400.000 mensen slaaf waren. De Romeinen gebruikten hen voor allerlei taken. Zo werden ze bijvoorbeeld ingezet als schoonmaker, kok, verzorgingsslaaf of seksslaaf. Minder welgestelde gezinnen konden maar één of twee slaven betalen en zij hadden dus ook meer taken. Sommige slaven, vooral die uit de Griekse streken, waren goed ontwikkeld en konden lezen en schrijven. Deze werden vaak ingezet om de kinderen van hun eigenaren te onderwijzen, of als secretaris. Hoewel eigenaren vrij waren om hun slaven te slaan of zelfs te doden, kwam het vaak voor lijfeigenen goed behandeld werden en zelfs bevriend raakten met hun meesters.

Zware arbeid

Anderen hadden minder geluk en werden slechter behandeld. Veel slaven, vooral zij die afkomstig waren uit ‘barbaarse streken’ zoals Gallië, Germanië en Thracië, werden ingezet om zware arbeid te verrichten. Zij konden immers niet lezen of schrijven en werden door de Romeinen vaak als gevaarlijke beesten gezien. De Romeinse staat of Romeinse bedrijven kochten grote groepen slaven op om ze in te zetten als arbeider. Ze werden aan het werk gezet in de landbouw of de mijnbouw. Vooral bij die laatste industrie was het werk zeer gevaarlijk, vanwege de primitieve methodes die de Romeinen gebruikten.