Suze Groeneweg 1e vrouwelijk lid Tweede Kamer

Den Haag 1918- Suze Groeneweg was het eerste vrouwelijke lid van de Tweede Kamer. Haar intrede baarde heel wat opzien en er waren heel wat veranderingen nodig. “De intrede van een vrouw op het Binnenhof baarde nogal opzien en in het gebouw waren veranderingen nodig. Zij kreeg een eigen kleedkamer en de gang die erheen leidde werd 'het Groenewegje' gedoopt.”

Eerste vrouw in de Tweede Kamer

Nadat in 1917 het passief stemrecht voor vrouwen was ingevoerd, werd Suze Groenweg gekozen tot eerste vrouw in de Tweede Kamer op 3 juli 1918. Groeneweg zou tot 1921 de enige vrouw in de Tweede Kamer blijven. Als kaf van het koren was het geen makkelijke weg om als eerste vrouwelijk kamerlid de weg te banen.

SDAP

Op 1 mei 1903 werd Groeneweg lid van de SDAP. Ze had een aangeboren spreektalent. Mede daardoor kreeg zij landelijke bekendheid door de kiesrechtacties die duurden van 1909 tot 1913 in de SDAP. Om vrouwen binnen de partij beter te kunnen bereiken richtte Groenweg in 1905 een vrouwen propagandaclub op samen met J. van Kersten-van Muylwijk.

Geen landelijke vrouwenafdeling

Groenweg was echter tegen een landelijke vrouwenafdeling. “Mijn ervaring is, dat als de vrouwen zichzelf maar op de voet van gelijkheid met den man plaatsen, zij ook volkomen als gelijken erkend worden.” Een aparte positie binnen de SDAP zou slechts de ongelijke positie benadrukken, was zij van mening. “Ik voel het als iets tegennatuurlijks dat daar een groepje van hetzelfde geslacht zich afzondert en daar aardig en lief voor elkaar doet.”

Lid van de Tweede Kamer

In 1914 werd Groeneweg gekozen tot lid van het partijbestuur. Vanuit die positie werd zij in 1918 gekozen in de Tweede Kamer. In 1918 waren er kamer verkiezingen waarin vrouwen voor de eerste keer gebruik konden maken van het passief kiesrecht dat zij in 1917 hadden verworven. Zelf stemmen mochten vrouwen nog niet. Bij de verkiezingen werd Groeneweg gekozen als lid van de Tweede Kamer. Zij voelde zich in haar functie verantwoordelijk voor het bewijs dat vrouwen niet ongeschikt waren voor de politiek.

Overige functies

Naast haar functie in de Tweede Kamer was zij lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland (1919-1937) en de gemeenteraad van Rotterdam (1919-1931). Ondanks dat zij over verscheidene onderwerpen moest berichten, bleef haar belangstelling liggen bij onderwijs, drankbestrijding, moederschapszorg en rechten van vrouwen. In de Kamer pleitte zij voor betaalde arbeid voor vrouwen en tegen gedwongen ontslag van getrouwde ambtenaressen.  

In 1919 kregen vrouwen in Nederland het actief kiesrecht, waardoor zij mochten stemmen. In ons dossier over het vrouwenkiesrecht in Nederland lees je alles over de weg naar deze overwinning.

Leestip: 

Strijd! – De vrouwenkiesrechtbeweging in Nederland, 1882-1922
Auteur: Mineke Bosch
Uitgever: Verloren
ISBN: 9789087047740
Winkelprijs: €35,–

Bestel Strijd! De Vrouwenkiesrechtbeweging in Nederland, 1882-1922 

Afbeelding:

• Suze Groeneweg (1875-1940), het eerste vrouwelijke lid van de Tweede Kamer (1918): Fotocollectie Rijksvoorlichtingsdienst Eigen (Publiek Domein), via Nationaal Archief