Van Oldenbarnevelt onthoofd
Dit artikel is verouderd. Een nieuw artikel over dit onderwerp is HIER te lezen.
Den-Haag 1619 – “Mannen, gelooft niet dat ik een landverrader ben, ik heb oprecht en vroom gehandeld, als een goede patriot, en zo zal ik sterven” spreekt Johan van Oldenbarnevelt de menigte op het Binnenhof toe. “ Maak het kort, maak het kort” zegt hij tegen zijn knecht met zijn hoofd al op het schavot. De knecht neemt prevelend afscheid van zijn meester.
Van Oldenbarnevelt had zijn doodsvonnis niet verwacht. Hij had zijn diensten aan het land als landsadvocaat en Raadspensionaris van de Staten Generaal toch ruimschoots bewezen? Daarnaast was hij ook nog eens de vertrouwenspersoon van Willem van Oranje. Maar na diens moord in 1584 nam Maurits het stadhouderschap van zijn vader over. Ondanks een aanvankelijke goede verstandhouding kwamen de mannen toch tegenover elkaar te staan. De eerste kloof in de verstandhouding ontstond door de Slag bij Nieuwpoort in 1600. De Republiek der Zeven Nederlanden was in een Tachtigjarige Oorlog verwikkeld met de Spanjaarden. Maurits leidde het leger en Van Oldenbarnevelt bestuurde het land. Maurits werd door Van Oldenbarnevelt naar Vlaanderen gestuurd om Duinkerke in te nemen. Dat liep uit op een confrontatie met het Spaanse leger, wat maar ternauwernood goed afliep voor het leger van Maurits. Die was woedend en beschuldigde Van Oldenbarnevelt ervan de Republiek onnodig in gevaar te hebben gebracht. De kloof werd groter door het Twaalfjarige Bestand dat Van Oldenbarnevelt in 1609 met de Spanjaarden sloot. Maurits zag niets in een wapenstilstand, hij wilde de Spanjaarden liever overwinnen. Daarna kwamen ze tegenover elkaar te staan tijdens de Remonstrantie en de Contraremonstrantie in 1610. Van Oldenbarnevelt stond aan de kant van de Remonstranten, terwijl Maurits juist een Calvinistische eenheidskerk voorstond. Van Oldenbarnevelt vreesde een staatsgreep van Maurits. Uit angst nam hij daarom de Scherpe Resolutie aan. Dat betekende dat stedelijke milities opgericht mochten worden om zich te verdedigen tegen het staatsleger. Toen was de maat was vol. Maurits pleegde een staatsgreep en liet Van Oldenbarnevelt arresteren op laste van hoogverraad. Een jaar later hoorde Van Oldenbarnevelt de rechter zijn doodsvonnis uitspreken. Dat werd een dag later op het Binnenhof voltrokken.
