Opening eerste commerciële ruimteluchthaven

De Amerikaanse miljardair Richard Branson heeft gisteren in New Mexico de eerste commerciële ruimteluchthaven ter wereld geopend. Binnen twee jaar kunnen toeristen in ruil voor 130.000 euro vanuit die locatie een vlucht door de ruimte maken. In 1957 was de Russische hond Laika het eerste levende wezen dat vanaf aarde de ruimte in werd gelanceerd.

Na de succesvolle lancering van de Spoetnik 1 satelliet op 4 oktober 1957 besloten de Russen nog verder te gaan. In opdracht van de Sovjet premier Nikita Chroesjtsjov werden plannen voorbereid om binnen één maand het eerste levende wezen in een baan om de aarde te brengen.

Laika

Op 3 november 1957 werd de Russische hond Laika het allereerste levende wezen dat in een baan rond de aarde werd gebracht. Een paar weken eerder was de zwerfhond door Russische wetenschappers van de straat geplukt en vervolgens onderworpen aan een intensieve training. Zo werd Laika in simulatiecentrifuges geplaatst en opgesloten in een steeds kleinere kooi, om zo de situatie in het ruimtevaartuig na te bootsen.

Tijdens de lancering van de Spoetnik 2 stegen zowel de ademhaling als de hartslag van Laika naar vele malen de normale waarden. Daarnaast werd de hond ook blootgesteld aan temperaturen hoger dan 40 graden Celsius, omdat de hitteregulering in de cabine kapot was gegaan. Desalniettemin bleef Laika nog een paar uur in leven en at ze zelfs even van het voedsel dat ze meegekregen had. Vermoedelijk overleed ze tijdens haar vierde omwenteling aan de gevolgen van stress en oververhitting. Vijf maanden later verging haar lichaam toen de Spoetnik 2 bij de terugkeer naar de aarde in de dampkring desintegreerde.

Gagarin

De vlucht van Laika had duidelijk gemaakt hoe gevaarlijk ruimtevaart kon zijn voor levende wezens, maar toch zetten de Russische wetenschappers door. In 1959 werd begonnen aan het Vostok programma, dat als doel had de eerste mens naar de ruimte te lanceren. De wetenschappers selecteerden zestien piloten uit de Russische luchtmacht voor de training voor de missie. Uiteindelijk kozen zij Joeri Gagarin als de bestuurder van het Vostok 1 ruimtevaartuig.

Om 6.07 uur op 12 april 1961 werd Gagarin de ruimte in gelanceerd. Ondanks zijn functie als kosmonaut van de Vostok 1 kon hij niets doen, want de vlucht was automatisch en alle bestuurspanelen waren geblokkeerd. De lancering verliep zonder problemen en na vijf minuten liet Gagarin weten “Ik kan de aarde zien… alles is goed”. Ruim anderhalf uur later keerde hij na één omwenteling weer veilig terug op aarde en werd daarmee de eerste mens die in de ruimte was geweest.

Maanmissie

De Amerikaanse president John F. Kennedy was absoluut niet blij met het feit dat de Russen verder waren op het gebied van ruimtevaart dan de Verenigde Staten. Op 25 mei 1961 maakte hij daarom bekend dat er nog voor het einde van het decennium een Amerikaan op de maan zou staan. Zijn steunbetuiging gaf een grote impuls aan het Apollo programma en een jaar later werd John Glenn de eerste Amerikaan die een baan rond de aarde maakte.

Met de lancering van de Apollo 11 op 16 juli 1969 kwam de wens van Kennedy in vervulling. Ruim drie dagen vloog de raket door de ruimte, voordat het uiteindelijk de maan bereikte. Eenmaal daar aangekomen was het Neil Armstrong die als eerste mens een voet op de maan zette. Ruim 500 miljoen televisiekijkers hoorden vervolgens de legendarische woorden “That's one small step for [a] man, one giant leap for mankind”.

Toekomst

Sinds de landing van de Apollo op de maan hebben er nog vele nieuwe ontwikkelingen plaatsgevonden in de bemande ruimtevaart. Zo ontwikkelden de Amerikanen de Space Shuttle en presenteerden de Russen het eerste ruimtestation, de Mir. In 1985 werd er zelfs een Nederlander de ruimte in gelanceerd, toen Wubbo Ockels meereisde met de negende Challenger missie.

Inmiddels lijkt dus ook de burgerlijke ruimtevaart niet ver meer weg. Als de plannen van de Amerikaanse miljardair Richard Branson doorgang vinden, worden de eerste ruimtetoeristen al binnen 2 jaar gelanceerd.  Zij zullen maar liefst 130.000 euro moeten betalen voor een twee uur durende vlucht in de ruimte, waarbij ze ongeveer vijf minuten lang gewichtloosheid zullen ervaren. Volgens Branson’s bedrijf Virgin Galactic zijn er inmiddels al 430 kaartjes verkocht.