Geen afbeelding beschikbaar

Openbare terechtstelling

De aanpak moet potentiële overvallers in het land ook waarschuwen dat hun daden nooit straffeloos blijven

De burgemeester van Den Haag, Jozias van Aartsen, heeft laten weten het eens te zijn met de beslissing van de Haagse politie om foto’s van de plegers van de overval van vorige week vrij te geven. Deze aanpak moet dienen als een voorbeeld richting alle andere potentiële misdadigers. In de middeleeuwen had men diverse manieren om te zorgen dat mensen afzagen van diefstal en andere misdaden.

Openbare terechtstelling was in de middeleeuwen tegelijkertijd een manier om misdadigers te straffen, maar ook een vorm van waarschuwing en vermaak. Bij kleine vergrijpen werden criminelen aan de schandpaal of het schandblok vastgemaakt, zodat omstanders ze konden bespotten en bekogelen met rot fruit. De Franse koning Karel VI liet ooit een godslasteraar van ’s morgensvroeg tot in de middag aldoor bekogelen, waarna de veroordeelde nog een maand in de gevangenis moest leven op water en brood. In Zuid-Frankrijk gold er lange tijd een vernederende straf voor paren die betrapt werden tijdens het plegen van overspel. Beide overtreders moesten naakt door de stad rennen, terwijl ze gegeseld werden.

In het geval van ernstigere misdaden, zoals moord of verkrachting, werd de misdadiger soms publiekelijk terechtgesteld. Het gebruik van de galg was wijdverspreid, en veel geografische locaties danken hun naam aan het feit dat er op die plekken mensen werden geëxecuteerd. Sommige overtreders werden voor de ogen van toeschouwers gefolterd en voor misdrijven die ‘extreme zuivering vergden door de volkomen vernietiging van het lichaam van de dader’ werd de vuurdood toegepast. De brandstapel was voorbehouden aan mensen die zich schuldig maakten aan onzedelijke en godslasterende misdaden zoals sodomie, incest, hekserij en kindermoord. Al deze straffen dienden als een duidelijke boodschap naar mogelijke misdadigers: dit was wat er gebeurde als ze zich zouden misdragen.

Er waren echter ook misdadigers die levend wegkwamen van het schavot, maar niet zonder kleerscheuren. Fysieke verminkingen waren een manier om criminelen eeuwig getekend terug te wereld in te sturen. Iedereen die de gestrafte overtreder zag, werd er aan herinnerd dat dit hen ook kon gebeuren als ze de wet overtraden. De ogen van de misdadiger konden bijvoorbeeld uitgestoken worden zodat hij blind door het leven zou moeten gaan. Ook sneed men soms de oren, lippen, de tong of zelfs de handen van de overtreder af. In islamitische landen waar de Sharia wordt nageleefd geldt amputatie nog steeds als straf voor diefstal.

Rubrieken: 

Partners: 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt