1 september jarig: Willem IV van Oranje-Nassau

Hij is misschien wel de machtigste prins van Oranje tot de oprichting van de monarchie in 1815. Hij leeft in roerige tijden en wordt daardoor benoemd tot stadhouder van alle gewesten in de Nederlandse Republiek. Willem IV van Oranje-Nassau wordt geboren op 1 september 1711.

Willem IV werd geboren als Willem Karel Hendrik Friso op 1 september 1711 in Leeuwarden. Hij was de zoon van Johan Willem Friso van Nassau-Dietz en Maria Louise van Hessen-Kassel. Hij studeerde aan de universiteit van Franeker en aan de universiteit van Utrecht en had een voorliefde voor geschiedenis. Al op 11-jarige leeftijd werd hij benoemd tot Prins van Oranje. Ook was er toen al een huwelijk voor de jonge Willem georganiseerd met Anna van Hannover.

Politiek huwelijk

Dit was een politiek gemotiveerd huwelijk. Anna kwam uit Engeland en het was in het voordeel voor beide families als de twee zouden trouwen. In de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was men niet blij dat Willem met een Engelse trouwde. In de jaren ervoor was er vaak onenigheid met de Engelsen geweest, zo zat de Derde Engels-Nederlandse oorlog (1672-1674) nog vers in het geheugen van de meeste Nederlanders. Het huwelijk werd uiteindelijk in 1734 voltrokken, maar in Amsterdam was er nauwelijks belangstelling voor het huwelijk. Willem IV en Anna kregen vijf kinderen.

Stadhouder van alle gewesten

Ondertussen leefde Willem in roerige politieke tijden. In 1740 brak de Oostenrijkse Successieoorlog (1740-1748) uit. Dit was een conflict om de Oostenrijkse troonopvolging tussen Oostenrijk en Frankrijk. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden koos de kant van Oostenrijk. Hierdoor viel Frankrijk de Republiek in 1747 binnen. Door de paniek die ontstond in de Republiek werd Willem in allerijl verkozen tot stadhouder van alle gewesten.

Veel macht

Hij was de eerste stadhouder in de Republiek die zoveel macht in alle gewesten had. Hij kon deze macht echter niet ten volle benutten. De economie van de Republiek liep terug en Willem kreeg steeds meer last van zijn gezondheid. Hierdoor nam zijn vrouw de lopende zaken over. Willem stierf uiteindelijk op 22 oktober 1751, op 40-jarige leeftijd.