Operatie Chastise

Onlangs verscheen de iPad-game The Dambusters. Spelers moeten daarin met een Britse Lancaster bommenwerper een drietal Duitse dammen zien te vernietigen. De game is gebaseerd op Operatie Chastise, die werd uitgevoerd tijdens de Tweede Wereldoorlog op 17 mei 1943. Voor de operatie werd speciaal de ‘stuiterende bom’ ontwikkeld, die slechts bij deze actie werd ingezet.

Het Duitse Ruhrgebied was tijdens de Tweede Wereldoorlog een belangrijk strategisch doel voor Groot-Brittannië. De grote dammen in de regio waren daarbij de aantrekkelijkste doelwitten. Ze zorgden voor hydro-energie, drinkwater en waren van groot belang voor de industrie. Het vernietigen van de drie dammen, de Möhne Dam, de Eder Dam en de Sorpe Dam, zou op een conventionele manier vrijwel onmogelijk zijn. Wetenschapper Barnes Wallis had voor de Britse Royal Air Force (RAF) berekend dat een bom die één van de drie dammen kon vernietigen te zwaar zou zijn om met een Lancaster bommenwerper te kunnen werpen.

Stuiterbom

Wallis kreeg opdracht een alternatief te bedenken. Hij kwam vrij snel tot de conclusie dat een lichtere bom alleen succesvol kon zijn wanneer deze onder water tot ontploffing werd gebracht. De Duitsers hadden voor de dammen torpedo netten in het water gehangen, waardoor het geen optie was om de bom door het water te bij de dam te krijgen. Wallis ontwikkelde een cilindervormige ‘stuiterbom’ die met 500 toeren per minuut moest worden rondgedraaid en laag bij het water moest worden losgelaten. De bom zou dan over het water stuiteren tot aan de dam zelf en vervolgens naar de voet van de dam rollen, waar dan de ontploffing plaats zou vinden.

Voorbereidingen

Wallis’ bom werd na enkele tests goedgekeurd voor gebruik en de RAF riep een speciale eenheid in het leven om de operatie uit te voeren. Dit 617e squadron kreeg na de aanval de bijnaam ‘Dambusters’ mee. De vliegtuigen werden speciaal aangepast om ’s nachts laag bij de grond te kunnen vliegen. Ze werden ontdaan van overbodige ballast en voorzien van schijnwerpers om beter zicht te hebben. Op 13 mei 1943 waren de vliegtuigen en de bom gereed, waarna drie dagen later 19 vliegtuigen naar Duitsland vertrokken. Vijf vliegtuigen gingen onderweg verloren, twee door ongelukken en drie werden er neergehaald door de Duitsers.

Operatie Chastise

De operatie slaagde gedeeltelijk. De Möhne Dam en de Eder Dam werden vernietigd, met grote materiële schade en overstromingen tot gevolg. Er verdronken 1600 mensen.  Een aanzienlijk deel van hen waren krijgsgevangen van de geallieerden. De Britten verloren in totaal 8 vliegtuigen en 53 bemanningsleden. De Duitsers hadden te maken met grotere problemen, met name gebrek aan drinkwater en verminderde productie, maar twee maanden later waren de meeste alweer verholpen.

The Dambusters

In het spel dat voormalig piloot Bruce Steele ontwikkelde, wordt de missie zo realistisch mogelijk nagebootst. Hij riep daarvoor de hulp in van de RAF. Steele bestudeerde moderne satellietbeelden van het gebied en beschrijvingen van de omstandigheden op 17 mei 1943. Steele zei dat het spel eerst te moeilijk werd: “De uitdagingen voor de piloten waren zó groot dat ik het spel simpeler moest maken, omdat mensen het anders niet konden spelen.” Dus voegde Steele verschillende spelniveaus toe, waardoor het voor iedereen toegankelijk moet zijn.