Eerste Elfstedentocht in 1909

De Friese PVV wil dat er een Elfstedentocht op kunstijs komt. Deskundigen zouden de partij ervan hebben verzekerd dat het mogelijk is een geschikt parcours aan te leggen. Sinds 1997 is het niet meer mogelijk geweest de schaatstocht op natuurijs te verrijden, waardoor kunstijs uitkomst moet bieden. De eerste Elfstedentocht werd in 1909 gehouden.

Ontstaan Elfstedentocht

De schaats was voor de gemiddelde Fries lange tijd de enige manier om in wintertijd lange afstanden af te leggen. Pim Mullier bedacht daarom in december 1890 een schaatstocht die langs de elf Friese steden voer. Leeuwarden, Sneek, IJst, Sloten, Stavoren, Hindeloopen, Workum, Bolsward, Harlingen, Franeker en Dokkum werden opgenomen in de 200 kilometer lange route, waarbij Leeuwarden de start- en finishplaats werd. De eerste officiële tocht liet echter nog een tijd op zich wachten, omdat het idee verder uitgewerkt moest worden.

Eerste officiële Elfstedentocht in 1909

In december 1908 bepaalde Mullier en de andere initiatiefnemers dat de eerste officiële Elfstedentocht in januari 1909 zou worden verreden. Inschrijven voor deelname kon tot 5 januari 1909, maar toen bleek dat het goed bleef vriezen en het ijs in goede staat was, werd de tocht vervroegd. Uiteindelijk hadden 48 mannen zich ingeschreven voor de tocht die op 2 januari van start ging. Op de dag zelf viel de dooi in waardoor meer dan de helft van de deelnemers afhaakte.

Verloop van de eerste Elfstedentocht

Na de start nam schaatser J. Schaap de leiding, maar hij moest in Stavoren al opgeven. Bij Harlingen doken twee mannen op die een goede kans maakten op de overwinning, namelijk Minne Hoekstra uit het Friese Warga en de Gerlof van der Leij. De twee namen in Sneek een korte pauze, waarna de Amsterdammer Tiete Rooseboom zich bij hen kon aansluiten. Het groepje schaatste samen verder, maar vijf kilometer voor de finish raakten Rooseboom en Hoekstra verwikkeld in een discussie over hoe ze de tocht uit gingen rijden.

Hoekstra de winnaar van de Elfstedentocht

Rooseboom wilde sprinten naar de finish terwijl Hoekstra zijn eigen tempo wilde aanhouden. Rooseboom besloot zijn plan uit te voeren,. Hierdoor hield Rooseboom het niet lang vol, terwijl Hoekstra nog genoeg energie had om de tocht als eerste uit te rijden. Minne Hoekstra won de eerste Elfstedentocht in 13 uur en 50 minuten, Van der Leij werd tweede en Rooseboom eindigde als derde.

Vereniging de Friesche Elfsteden

Na de Elfstedentocht van 1909 kreeg Mindert Hepkema het idee om een speciale vereniging in het leven te roepen voor de organisatie van de tocht. Zo richtte hij op 15 januari 1909 de Vereniging de Friesche Elfsteden op, waar hij voorzitter van werd. Er zijn in totaal vijftien Elfstedentochten verreden waarvan de laatste in 1997. Het weer heeft het niet toegelaten om het evenement vaker te organiseren. Nu lijkt een kunstijsbaan het evenement nieuwe mogelijkheden te gaan bieden. De PVV in Friesland wil de eerste Elfstedentocht op kunstijs op 1 februari 2018 houden. De Koninklijke Vereniging de Friesche Elfsteden, die de tocht organiseert, vindt het idee toelaatbaar maar geeft aan dat het nooit de echte Elfstedentocht kan vervangen.