5x Spijtbetuigingen na oorlogen

Vandaag, op 11 april 2016, bezocht de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry het Hiroshima herdenkingsmonument. Hij maakte hierbij geen excuses voor de actie zelf, maar herdacht alleen de slachtoffers. In hoeverre is het in de geschiedenis gebruikelijk dat een land excuses maakte voor acties die tijdens een oorlog gebeurde?

Pearl Harbor

Verenigde Staten nam pas vanaf 1941 deel aan de Tweede Wereldoorlog, naar aanleiding van de verwoestende Japanse aanval op Pearl Harbor. In 1991 wilde Japan geen excuses maken voor deze aanval. Deels omdat Amerika ook geen excuses wilde maken voor de atoombommen op de steden Hiroshima en Nagasaki in 1945, terwijl dit volgens de Japanners een veel ergere daad was. Toch maakte het Japanse Ministerie van Buitenlandse Zaken in 1994 excuses voor de verrassingsaanval op de Amerikaanse marinebasis. Een spijtbetuiging voor de Amerikaanse atoombommen in Japan is er echter nog steeds niet. Voor de algehele militaire acties tijdens de Tweede Wereldoorlog weigert Japan haar verontschuldigingen aan te bieden. Dit in tegenstelling tot Duitsland, die dat wel heeft gedaan.

Oorlog Nederlands-Indië

Kort nadat Nederlands-Indië 15 augustus 1945 bevrijd werd van de Japanners, riepen zij de onafhankelijkheid uit. Dit accepteerde de Nederlanders niet waarna een oorlog volgde. Tijdens deze oorlog maakte Nederlandse militairen zich schuldig aan executies zonder proces. In 2013 bood de Nederlandse ambassadeur in Indonesië daar zijn excuses voor aan. De Indonesiërs vinden dat zij recht hebben op een excuses voor de gehele oorlog. Dit weigerde premier Mark Rutte in 2015 echter nog te doen.

Vietnamoorlog

De Vietnamoorlog, een conflict waar Amerika zich in mengde, heeft veel mensen het leven gekost. Frankrijk vocht tegen rebellerende communistische groepen in haar voormalige kolonie, wat Amerika vanaf 1957 langzaam van de Fransen overnam. In eerste instantie gebeurde dit via militaire en financiële steun, later werden er manschappen gestuurd. De Amerikanen vonden dat het land bescherm moest worden tegen het rode gevaar. Het werd door hen gezien als een oorlog om de democratie in stand te houden.

Tijdens deze oorlog richtte Amerika veel schade aan in Vietnam, bijvoorbeeld door het gebruik van chemische middelen die niet alleen de mensen generaties lang aantastte maar ook de aardbodem. Daarnaast is het land bezaaid met delen van militair materieel en nooit afgegane bommen, granaten of mijnen. Veel mensen vinden dat de Verenigde Staten haar excuses aan moet bieden aan Vietnam voor deze gruwelijkheden, wat de Verenigde Staten weigert te doen.

Irakoorlog

In 2003 begon de Irakoorlog doordat een coalitie onder leiding van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië het land binnenviel. In 2007 zei de Britse premier Tony Blair tijdens zijn aftreden nog geen excuses te willen maken voor deze gebeurtenis. In 2015 bood hij echter wel zijn excuses aan voor de oorlog in Irak. Opvallend is dat Blair geen excuses aanbood voor de daden die gedaan zijn in Irak, maar voor de fouten rondom de planning en de verkeerde inlichtingen die via de geheime diensten verkregen waren waardoor Irak werd binnengevallen. Irak bleek namelijk geen massavernietigingswapens te bezitten.

Russisch vliegtuig

Op 24 november 2015 haalde Turkije een Russisch gevechtsvliegtuig neer. Het gevechtstoestel was bezig met een operatie boven Syrië, maar schond hierbij het Turkse luchtruim. Volgens de Turkse president Erdogan is het Russische vliegtuig meerdere malen gewaarschuwd en is daarna, volgens protocol, neergehaald. De Russische president Poetin ontkent echter dat er enige waarschuwing is geweest en eist excuses van Turkije. Erdogan reageerde hier echter op dat ‘geen Turkse premier of president zal verontschuldigingen aanbieden (…) omdat wij onze plicht hebben gedaan’.