Bart van der Leck had al snel genoeg van De Stijl
Bart van der Leck was kunstschilder en ontwerper. Samen met Piet Mondriaan en Theo van Doesburg vertegenwoordigde hij vlak na de Eerste Wereldoorlog kunstbeweging 'De Stijl'. Hij verliet de stroming echter al snel en leefde sindsdien meer in de luwte.
Bart van der Leck werd in 1876 in Utrecht geboren in een arm gezin met acht kinderen. Hij werkte vanaf zijn veertiende in diverse glasschildersateliers. Hij vestigde zich in 1900 in Amsterdam, waar hij aan de Rijksschool voor Kunstnijverheid ging studeren. In de jaren na zijn studie werkte hij veel samen met architect Jacob Frederik Klinkhamer.
Eerste ervaringen met kunst
Zijn eerste schilderijen, die hij vanaf 1910 maakte, hadden al een figuratieve stijl. Hij haalde inspiratie uit veel Egyptische kunst en van kunstenaars George Hendrik Breitner en Jan Toorop. Van der Leck had niet als doel om met zijn kunst de kleine elite aan te spreken, maar om kunst voor een breed publiek toegankelijk te maken. Hij probeerde dit te realiseren door ook te experimenteren met onder meer keramiek, lithografie en interieurtextiel.
Ontmoeting met Piet Mondriaan
Hij verhuisde in 1916 naar Laren, waar hij twee schilderijen schilderde: "Dokwerkers en "De storm". Een jaar later ontmoette hij Piet Mondriaan, waar hij innig bevriend mee raakte. Samen werden ze het eens over het creëren van kunst die moest breken met de hedendaagse kunst en die zich moest richten op de toekomst. Vanaf toen schilderde Van der Leck werken waarin eenvoud en primaire kleuren de boventoon voerden. In zijn schilderij Compositie nr.8 uit 1918 kwamen deze elementen eveneens goed naar voren. Van der Leck behoorde tot de groep oprichters van het tijdschrift 'De Stijl', waarvan in oktober 1917 de eerste uitgave verscheen. Hij kwam op voor de schilder in het algemeen en hij verkondigde verschillende functies van de schilderkunst. De vriendschap met Mondriaan kwam kort daarna ten einde vanwege artistieke meningsverschillen. Hij brak ook al snel met de wetten van 'De Stijl'.
Andere route
Vanaf 1920 maakte Van der Leck minder schilderijen en hij organiseerde hij slechts sporadisch exposities. Hij leed een teruggetrokken bestaan in zijn nieuwe woonplaats Blaricum. Zijn bekendheid nam hierdoor geleidelijk eerder af dan toe. Vanaf de jaren dertig was Van der Leck bezig met het ontwikkelen van nieuwe kleuren voor gordijn- en meubelstoffen en met het glazuren van keramiek. In zijn laatste jaren hield Van der Leck zich bezig met het aanbrengen van kleur in ontwerpen van architect Piet Elling, met wie hij een goede band had. Midden jaren vijftig bepaalde Van der Leck de kleurelementen van de Rijksluchtvaartschool in Eelde. Ook was hij verantwoordelijk voor het interieur van Villa Schöne, in Blaricum. Hier woonden zijn dochter en schoonzoon. Bart van der Leck overleed in 1958.
Afbeelding:
By J.D. Noske / Anefo; (Nationaal Archief) [CC BY-SA 3.0 nl (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/nl/deed.en)], via Wikimedia Commons
Bronnen:
Paulborsboom.nl/bart-van-der-leck.nl
Diverse auteurs onder redactie van BD/HSK Boekproducties IJsselstein (1997) Schilderkunst van A tot Z. Geschiedenis van de schilderkunst van oorsprong tot heden. (Rebo Productions)
