The Penance of Jane Shore, William Blake (circa 1793)

De ‘walk of shame’ van Jane Shore

De scene in de serie Game of Thrones waarin Cersei Lannister naakt haar vernederende ‘walk of shame’ doet, is geïnspireerd op een waargebeurde aangelegenheid uit de late 15e eeuw. Koningin Cersei moest in de serie na een periode van gevangenschap en na het bekennen van haar zondes als boetedoening naakt en met kortgeknipt haar schaamtevol door de straten van de stad lopen. Het publiek diende als getuigenis van haar bekentenis en berouw. Schrijver van de boekenserie, George R.R. Martin, heeft zich laten inspireren door het historische verhaal over de publieke boetedoening van Jane Shore in 1483.

Jane Shore

Elizabeth ‘Jane’ Shore was een van de minnaressen van Koning Edward IV van Engeland. Ze is bekend in de geschiedenis door haar onzedelijke gedrag die als gevolg had dat ze een publieke boetedoening moest doen in de straten van Londen

Koning Edward IV regeerde van 1461 tot 1483, op een kort intermezzo na in 1470 toen Henry VI voor een korte periode van een jaar de regering overnam. De eerste kronieken waarin Jane Shore wordt benoemd komen uit de periode rond 1470. Er wordt gezegd dat Jane Shore de favoriete minnares was van Edward IV. In tegenstelling tot al zijn andere minnaressen zette Edward IV Jane nooit opzij en hadden ze een affaire tot Edwards dood in 1483.

De aanklacht

Na de dood van Edward IV kwam er een nieuwe koning: koning Richard III greep de macht. De nieuwe koning was niet zo gecharmeerd van Jane Shore. Ze hadden erg verschillende karakters en dit zorgde al snel voor spanning. Jane Shore zocht naar iemand die haar kon beschermen nu Edward IV er niet meer was. Ze zocht bescherming bij Lord William Hastings, de beste vriend van de nieuwe koning Richard en lid van de kroonraad. Jane zocht ook contact met de weduwe van Edward IV, koningin Elizabeth Wydeville . Zij was gevlucht naar Westminster Abbey nadat haar broer, Anthony Wydeville, was gearresteerd na een politiek conflict. Koning Richard III beweerde dat Jane Shore functioneerde als communicatiepersoon tussen de koningin Elizabeth Wydeville en Lord Hastings en klaagde haar aan voor samenzwering tegen de koning. Of er daadwerkelijk een complot werd gesmeed en Jane hierbij een belangrijke rol speelde zullen we waarschijnlijk nooit weten.

De gevreesde ‘walk of shame’

Lord Hastings werd gearresteerd voor verraad en werd geëxecuteerd in de Tower of London op 13 juni 1483. Jane Shore had geluk en werd niet tot de dood veroordeeld. De straf voor haar ‘onverantwoorde’ gedrag tegenover de koning werd een openbare boetedoening gevolgd door gevangenisstraf. Zodoende liep ze op een zondag in een dunne linnen japon door de straten van Londen. Dit trok veel - voornamelijk mannelijke - aandacht. Na haar publieke vernedering werd ze opgesloten in de Ludgate gevangenis.

In de 13e en 14e eeuw was publieke boetedoening een veelvoorkomende straf, vooral voor vrouwen. Deze straf werd over het algemeen erg gevreesd. Destijds was reputatie en publieke status een cruciale factor voor waar je stond en welke kansen je had in de samenleving. Een publieke ‘walk of shame’ kon het leven van een persoon voorgoed ruïneren omdat iedereen weet had van het wangedrag en de zonde wellicht nooit vergeten werd.

Gered door haar charmes

Of Jane zich echt schandelijk had gedragen is niet duidelijk, wel zeker is dat ze ervoor is veroordeeld. Jane had echter geluk met haar onuitputtelijke charme. Haar schoonheid en intelligentie hadden hun kracht nog niet verloren: Thomas Lynom, in dienst als generaal van de Koning, werd verliefd op haar en vroeg Jane ten huwelijk terwijl ze nog in de gevangenis zat. Hierdoor kreeg Jane pardon en kon ze de gevangenis uit. Thomas Lynom en Jane Shore trouwden, daarna verdween ze uit de kronieken. Historici gaan ervanuit dat ze nog een rustig en prettig leven leidde als vrouw van Lynom.