Johnsons opschorting van het parlement: niet ongekend, wel ongebruikelijk

De Britse conservatieve premier Boris Johnson schort het Britse parlement op van 9 september tot 14 oktober 2019. Dit is een periode van vijf weken waarin de parlementsleden een pauze hebben. Volgens leden van de oppositie is dit een zet van Johnson om het parlement buitenspel te zetten, zodat een no-deal-Brexit niet tegen kan worden gehouden.

De vijf weken periode die Johnson heeft doorgevoerd, is de langste opschorting ooit. Dit fenomeen is echter zeker niet ongebruikelijk. Jaarlijks wordt het parlement opgeschort voor een paar dagen om praktische redenen. De meeste politieke partijen hebben hun jaarlijkse conferenties in de herfst, waarvoor de opschorting ruimte geeft. Ook zijn er politieke redenen, zo was er in 2014 een opschorting van 20 dagen vanwege de Europese verkiezingen.

Politieke lading

De opschorting die Johnson nu heeft afgekondigd, heeft echter een politieke lading, sommige leden van de oppositie schreeuwen zelfs dat het om een coup gaat. Door de vijf weken lange pauze, is er geen parlementaire controle meer. Hierdoor is er niet veel tijd om een nieuwe Brexit deal te onderzoeken wanneer de parlementsleden weer terugkomen in oktober. Johnson geeft aan dat de pauze bedoeld is voor de ontwikkeling van nieuwe wetgeving. De oppositie geeft echter aan dat de timing met de Brexit deadline en de ongekende lange periode van de pauze Johnsons strategie ondemocratisch maakt.

Cash-for-questions affaire

Dit is niet de eerste keer dat het parlement wordt opgeschort onder verdachte omstandigheden. Oud conservatief premier, John Major, levert nu veel kritiek op de keuze van Johnson. Er was echter een moment waarbij hij aan de andere kant van de kritiek stond. Major was van 1990 tot 1997 premier en in zijn laatste jaar ontstond de cash-for-questions affaire.

Dit schandaal hield in dat twee conservatieve parlementsleden geld hadden geaccepteerd van lobbyist Ian Greer, in ruil voor het stellen van parlementaire vragen tijdens het Britse vragenuur. In 1997 zou er een vernietigend rapport uitkomen over deze twee parlementsleden. Op 21 maart schortte Major echter het parlement op voor negentien dagen, waarna op één mei de verkiezingen waren. Dit verdoezelde het rapport dat de partijgenoten van Major waarschijnlijk in een slecht daglicht zou brengen.

De cash-for-questions affaire en de hierop volgende opschorting van het parlement zorgen ervoor dat de kritiek die Major nu op Johnson uit, als hypocriet wordt gezien. Beide situaties hebben een politieke lading en beide premiers worden ervan beschuldigd dat ze de mogelijkheid van opschorting van het parlement hebben misbruikt.

Hervormingen

Ook in 1948 was er een controversiële opschorting van het parlement, ditmaal door Labour premier Clement Attlee. Na de Tweede Wereldoorlog besloot de regering om de parlementaire wet te wijzigen, met als gevolg dat de macht van de House of Lords verminderd zou worden. De regering was bang dat deze en andere hervormingen zouden worden vertraagd door de House of Lords, waardoor het niet op tijd voltooid zou kunnen worden. Om het programma door te drukken, was er een speciale korte “zittingsperiode” nodig. Op 14 september 1948 begon deze zittingsperiode en op 25 oktober 1948 werd deze opgeschort door premier Attlee.

Ongebruikelijke situatie

De situatie die nu gaande is in het Britse parlement is niet per se een ongekende situatie, maar de instabiele factor van Brexit en de opmerkelijk lange periode van opschorting maakt het ten minste een ongebruikelijke situatie in de geschiedenis van het Britse parlement. Wellicht dat men over twintig jaar terugkijkt naar deze affaire en het in hetzelfde rijtje plaatst als de controversiële cash-for-questions affaire.

Bronnen:

• The Guardian: Boris Johnson asks Queen to suspend parliament
• The Guardian: PM’s plan to prorogue parliament is longest suspension since 1945
• BBC: Prorogation: How can the government suspend Parliament?
• Washington Post Read Boris Johnson’s letter to British lawmakers about his plans to shut down Parliament
• Channel 4: Parliament ‘prorogation’ explaine
• The Times: No-deal Brexit: Sir John Major will fight Boris Johnson in court if he tries to suspend parliament
• CNN: A former UK Prime Minister wants to sue the current one over Brexit
• The Guardian: Fury as sleaze report burie
• Brits Parlement: House of Lords, Friday, 21st March 1997
• Independent: Greer's lobby empire crashes
• The Guardian: Tory MPs were paid to plant questions says Harrods chief

Afbeeldingen:

• Het Lagerhuis in Groot-Brittannië, de belangrijkste kamer van het Britse parlement. UK Parliament [CC BY 3.0] via Wikipedia Commons
• Boris Johnson, huidig premier van Groot-Brittannië. By EU2018BG Bulgarian Presidency [CC BY 2.0] via Wikipedia Commons
• John Major, premier van Groot-Brittannië van 1990 tot 1997. By PFC Tracey L. Hall-Leahy, USA [Public domain], via Wikipedia Commons