5 Merkwaardige leugens in de politiek

Halbe Zijlstra heeft gelogen over een bezoek aan president Vladimir Poetin. Hij maakte 13 februari 2018 bekend daarom af te treden als minister van Buitenlandse Zaken. Op het VVD-congres in 2016 vertelde Zijlstra een verzonnen verhaal over zijn ontmoeting met Poetin en Shell-topman Jeroen van der Veer. Hij zou tijdens de ontmoeting in 2006 de Russische leider hebben horen praten over plannen voor een ‘Groot-Rusland’. In 2016 wilde Zijlstra zijn partijgenoten waarschuwen voor deze dreigende Russische aspiratie. De ontmoeting met Poetin bleek een leugen. Dit gaf Zijlstra toe in de Volkskrant, op 12 februari 2018. Door zijn keuze om te liegen is het politiek vertrouwen in Zijlstra veel schade aangedaan en ontving hij ernstige kritiek vanuit het parlement. Om de eer aan zichzelf te houden besloot Zijlstra af te treden. Zijlstra is niet de eerste die koos om te liegen en daarmee zijn politieke carrière op het spel te zetten.  

1. John Leerdam – Nam nepnieuws serieus

John Leerdam sprak niet de waarheid toen hij op 3 april 2012 werd geïnterviewd tijdens een 3FM Radioprogramma van Giel Beelen. Leerdam ging serieus in op vermeende uitspraken van de Israëlische oud-premier Ariel Sharon. Leerdam hield echter verborgen dat Sharon toen al zes jaar in coma lag. De dreiging van de uitspraak van de oud-premier – dat Israël asiel zou verlenen aan Assad, de president van Syrië – was al lang weer verleden tijd. Na deze blunder was Leerdam nog niet klaar met liegen. Toen hem werd gevraagd wat hij dacht over de straatterrorist ‘Jael Jablabla’ beweerde Leerdam zich te hebben verdiept in de zaak en vicefractievoorzitter Jeroen Dijsselbloem er al over te hebben gesproken. Jael Jablabla alleen bestond helemaal niet; het was een verzonnen figuur...

2. Charles Schwietert – Een fictief CV

Op 8 november 1982, drie dagen na zijn aantreden als staatssecretaris, moest Charles Schwietert de Tweede Kamer weer verlaten. Hij bleek niet de waarheid te hebben verkondigd in zijn Curriculum Vitae. In zijn CV loog hij dat hij de titel doctorandus bezat en dat hij luitenant was geweest in het leger. Zijn hoogst behaalde rang was in werkelijkheid korporaal en hij had nooit een opleiding aan een universiteit afgerond.

3. Philomena Bijlhout - De kortst zittende staatssecretaris in de Nederlandse geschiedenis

Met drie dagen was Schwietert twintig jaar lang de kortst zittende politicus ooit. Philomena Bijlhout wist dit record op 22 juli 2002 te verbreken. In het kabinet Balkenende I was Bijlhout slechts voor enkele uren staatsssecretaris, daarna trad ze af. Tijdens haar aanstelling verklaarde Bijlhout dat ze ten tijde van de Decembermoorden in 1982 geen lid meer was van de burgermilities van het regime Bouterse. RTL Nieuws toonde echter dezelfde dag foto’s waaruit bleek dat Bijlhout nog in 1983 actief was geweest in de milities. Haar verklaring was een leugen.

4. Fred Teeven en Ivo Opstelten – De bonnetjesaffaire

De Tweede Kamer bleek niet juist te zijn ingelicht door minister Ivo Opstelten over de deal die staatssecretaris Fred Teeven had gemaakt met drugshandelaar Cees H. Opstelten loog in 2014 dat er 1,25 miljoen was betaald aan Cees H., dit bleek echter 4,7 miljoen te zijn. Beide ministers besloten na deze bekendmaking op te stappen.  

5. Tara Sing Varma – Zogenaamd ongeneselijk ziek

Kamerlid Tara Singh Varma (Groenlinks) beweerde in 2001 dat ze zou lijden aan een dodelijke vorm van kanker. Ze wilde zich voorbereiden op haar dood en besloot daarom in mei 2001 om de Tweede Kamer te verlaten. Een maand later bleek dat Singh Varma helemaal niet ziek was. In 2005 gaf ze in een interview in HP/De Tijd toe dat ze inderdaad niet lichamelijk ongezond was, maar wel geestelijk: ze leefde in haar eigen verzonnen wereld.

(6.) Willem Aantjes – de ‘affaire-Aantjes’

Ten slotte een zaak waarin er onjuist werd gedacht dat een politicus had gelogen. Op 6 november 1978 beweerde historicus Loe de Jong tijdens een televisie-uitzending dat Tweede Kamerlid Willem Aantjes tijdens de Tweede Wereldoorlog lid was van de SS en had gelogen over zijn verleden. Zijn partij - de CDA - vroeg Aantjes onmiddellijk te vertrekken en dit deed hij: een dag na de bekendmaking trad Aantjes af. Een half jaar later bleek dat het om een valse beschuldiging ging en dat Aantjes wel de waarheid had gesproken. Het lukte Aantjes na deze affaire niet meer om zijn werkzaamheden weer volledig op te pakken, wel bleef hij altijd nog actief in de politiek. Ook een valse beschuldiging van liegen kan dus de carriere van een politicus de kop kosten. 

bronnen

• Parlement.com: Charles Schwietert 
• Parlement.com: Aftredende bewindslieden
• IsGeschiedenis.nl: Liegende Politici
• NRC.nl: Liegende politici: zij gingen Zijlstra voor, 13 Februari 2018
• Nu.nl: Profiel: Halbe Zijlstra, leugen doet VVD-minister de das om

afbeelding

By Sisyfus (Own work) [Public domain], via Wikimedia Commons