Geschiedenis Magazine nr 6 van 2017

Deze editie van Geschiedenis Magazine is nu overal verkrijgbaar.

Geschiedenis Magazine voortaan thuis ontvangen? Neem dan nu een abonnement en profiteer van korting én cadeaus!

De gevreesde woestijnruiters van Napoleon

Napoleon was een meester in propaganda. Hij begreep hoe hij indruk kon maken door aan zijn garde een eenheid ruiters toe te voegen die met een woest en exotisch uiterlijk vrees en ontzag inboezemden. Zo dachten de Russen dat hij de Turken op ze had afgestuurd, zo vurig vochten de woestijnruiters. En als hij de hoofdstad van een verslagen land binnentrok, liet Napoleon in zijn directe gevolg zijn oosterse ruiters mee paraderen: om de toeschouwers bang te maken.

De wereldberoemde jeugdgevangenis van André Hazes

In mei 1967 ging in het Brabantse plaatsje Zeeland Penitentiair Trainingskamp De Corridor open. Vanuit de hele wereld kwamen er journalisten om dit wonder te zien: er waren geen cellen, maar kamers en tralies ontbraken. Ontsnappen was onmogelijk: je liep gewoon weg. Groepsleiders waren nauwelijks van de gedetineerde jongens, onder wie André Hazes, te onderscheiden. Hoe ging het mis?

Gouden Eeuw. Waarom Ferdinand Bol beter verkocht dan Rembrandt

Van hoogste roem tot bankroetier: Rembrandt stierf berooid en dat was niet nodig geweest. Zijn eigen leerlingen Ferdinand Bol en Govert Flinck lieten zien hoe het moest. Netwerken was ook toen al het toverwoord.

Spy Game achter het IJzeren Gordijn: CIA-infiltratie in Roemenië, 1951

In 1951 dropte de Amerikaanse CIA vijf geheimagenten in communistisch Roemenië. Het waren Roemeense vluchtelingen met een ‘fout’ oorlogsverleden. Ze moesten inlichtingen verzamelen over het Sovjetleger en partizanen ter plaatse aansporen om bruggen, spoorwegen en fabrieken te saboteren. Pas kort geleden werd ontdekt dat hun opleiding deels werd verzorgd door de Nederlandse Buitenlandse Inlichtingendienst (BID).

Wil jij de geschiedenis écht ontdekken? Dan lees je Geschiedenis Magazine

Profiteer nu van de speciale aanbieding:

1e jaar (8 nrs) van € 63,50 voor slechts € 37,50 + cadeaus t.w.v. € 82,-!

PROFITEER NU!

17de eeuw: Gratis naar Indië? Trouw een VOC-koopman

Hoe kwamen de mannen in Indië begin 17de eeuw aan een vrouw? De VOC liet dat liever niet aan het toeval over, maar als je de archieven moet geloven was het knap lastig om aan geschikte kandidaten te komen. Ze leden aan pokken. En stuurde de Compagnie zelfs ‘lichte vrouwen’?

Gustav Stresemann. De man die Hitler er nog net onder hield

Duitsland, jaren ’20: economische chaos, hyperinflatie, polarisatie, volksopstanden en de dreiging van de nationaalsocialisten bepaalden de politiek in Duitsland na de Eerste Wereldoorlog. Internationaal was het een paria. Het land had een doortastend leider nodig, en die kwam er: minister van Buitenlandse Zaken Gustav Stresemann (1879-1929).

Wat is thuis voor migranten?

Afgelopen jaar maakten we het verschillende keren mee: grote ophef in de Turkse gemeenschap in Nederland over iets wat in Turkije gebeurde. Dat veel Turkse Nederlanders hun voelhorens zo naar Turkije blijven uitsteken, wekte nogal eens verbazing. Dit komt echter veel vaker voor. Ook bijvoorbeeld de nakomelingen van Nederlandse gereformeerde migranten die omstreeks 1900 naar het Amerikaanse Montana vertrokken, voelen zich nog een aparte groep. Hun woonplaats heet Amsterdam.

Trots op je land

De Tweede Kamerverkiezingen van 2017 stonden in het teken van de nationale identiteit. Het is een ingewikkeld begrip geworden, voor veel mensen zit er een luchtje aan. Ca 1900 waren vrijwel alle Amsterdammers juist vanzelfsprekend voor Oranje en vaderland. Grachtengordel en volksbuurten wedijverden om de mooiste versieringen bij een jubileum van het Koninklijk Huis.

Waar de Verlichting écht om ging

Doorsnee-verhalen over de Verlichting beschrijven vooral ontwikkelingen en gebeurtenissen waar de 18de-eeuwse filosofen zich actief mee bemoeiden. Maar die verhalen laten ook veel weg. Wie beter naar de 17de en 18de eeuw kijkt, ziet dat mensen alleen Verlicht waren waar dat in hun kraam te pas kwam. De Verlichting was vooral een reactie: op de grote macht van de kerken in de 17de eeuw en op de vraag hoe om te gaan met de toename van feitelijke kennis.

Kritiek op Stalin mocht nog niet in 1960

Onder Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov (1953-1964) trad de dooi in. Vandaar dat schrijver Vasili Grossman in 1960 dacht dat niets de publicatie van zijn kritische boek Leven en lot in de weg stond. Inderdaad greep de KGB eerst niet in. Maar dat zou niet zo blijven. Leven en Lot is namelijk een kritische verhandeling over Stalins beleid tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Steve Biko, Zuid-Afrikaans boegbeeld van zwart zelfbewustzijn

In Zuid-Afrika gaan al tweeënhalf jaar lang studenten de straat op voor gratis en ‘gedekoloniseerd’ onderwijs. Hun grote voorbeeld is Steve Biko. In de jaren ’ 70 inspireerde hij al eens een hele generatie, in de strijd tegen de Apartheid. Veertig jaar geleden werd hij vermoord.

Theodor Herzl, grondlegger van het zionisme

Het zionisme is omstreden, onder andere door de politieke omstandigheden in Israël en de bezette Jordaanoevers. Het ideaal van aartsvader Theodor Herzl (1860-1904) wekte al vanaf het begin hevige kritiek. Herzl was zelf een sterk geassimileerde, seculiere Oostenrijkse Jood met een grote bewondering voor de rijke Duitse cultuur. Waarom pleitte hij in 1896 dan voor een grootschalige emigratie van Europese Joden naar een nieuw te vestigen Joodse staat.