Bestand in Korea

Op 27 Juli om 2 uur n.m. (Nederlandse tijd) is het bestand in Korea ingegaan, nadat de leiders van de bestandsdelegaties - voor de V.N. generaal Harrison en voor de Noordelijken generaal Nam Il - om 2 uur 's morgens (Nederlandse tijd) in de "vredespagode" te Panmoendjon de documenten (18, voor elke partij 9) hadden ondertekend. De teksten zijn in drie talen geschreven: Engels, Koreaans en Chinees.

"Ergens in Noord-Korea" hebben ook de Noordkoreaanse premier en opperbevelhebber, Kim Ir-sen, en de bevelhebber van de Chinese vrijwilligers, Generaal Peng Te Huwai de desbetreffende stukken getekend. Van Zuidkoreaanse zijde zijn geen documenten getekend. De Zuidkoreaanse minister van Defensie heeft meegedeeld, dat zijn land het bestand 180 dagen zou eerbiedigen, in afwachting van de resultaten der binnen 90 dagen te houden "politieke conferentie". Deze conferentie zal de kwestie van de repatriëring der krijgsgevangenen, het terugtrekken van de buitenlandse strijdkrachten, de vreedzame hereniging enz. moeten behandelen.

De bestandslijn laat aan Zuid-Korea een terreinwinst van 3750 km2.

Hiermede is (voorlopig?) een einde gekomen aan een zeer bloedige oorlog, welke drie jaar en twee dagen heeft geduurd. De onderhandelingen over een bestand hebben (met inbegrip van de lange onderbrekingen) twee jaar en 17 dagen geduurd.

Drie commissies

De bestandsovereenkomst zal door drie commissies ten uitvoer worden gelegd, namelijk:

1. De militaire bestandscommissie, bestaande uit leden van de legerleiding van de V.N. en de Noordelijken, die militaire groepen zullen zenden naar de gedemilitariseerde zone (4 km breed) om te controleren of het vuren inderdaad wordt gestaakt en om eventuele schendingen van het bestand te melden.

2. De neutrale commissie van toezicht. bestaande uit vertegenwoordigers van Polen, Tsjecho-Slowakije, Zweden en Zwitserland. Zij moet in het algemeen toezicht er op uitoefenen, dat het bestand wordt nageleefd, en er in het bijzonder voor waken, at geen van beide partijen achter de linies haar militaire macht uitbreidt.

3. De commissie voor de repatriëring van krijgsgevangenen, bestaande uit vertegenwoordigers van bovengenoemde vier landen, onder voorzitterschap van India. Deze commissie zal zich bezighouden met de repatriëring van krijgsgevangenen, die niet naar hun (communistische) land willen terugkeren.

De Noordelijken beschikken over 12.750 gevangenen, grotendeels Zuidkoreanen, van wie zij overigens reeds eerder een groot deel zouden hebben vrijgelaten.

Er komen 3313 Amerikanen terug, 922 Britten, 228 Turken, 12 Fransen, 15 Australiërs enz. enz. De geallieerden beschikken over 132.000 gevangenen. Van hen zijn er 27.000 (Koreanen) vrijgelaten door de regering van Syngman Rhee. Van de overigen zouden nog 14.500 Chinezen en 8000 Koreanen hebben verklaard, niet naar communistisch gebied terug te willen keren. Hun lot zal nader worden bepaald. De anderen zullen zo snel mogelijk worden uitgewisseld.

Vertegenwoordigers van de betrokken communistische landen krijgen gedurende 90 dagen de gelegenheid om hun landgenoten tot andere gedachten te brengen. De gevangenen, die dan alsnog naar huis willen, zullen dat kunnen doen. Over het lot van hen, die bij hun weigering blijven, zal worden beslist op een politieke conferentie van "betrokken landen". Indien de conferentie evenwel na dertig dagen over deze kwestie niet tot overeenstemming is gekomen, worden de gevangenen als burgers beschouwd. Zij zullen dan met hulp van de commissie kunnen gaan naar het neutrale land van hun keuze.

Terwijl genoemde commissies met haar werk beginnen, zal de Algemene Vergadering der V.N. bijeen worden geroepen om de nieuwe toestand te bespreken en plannen op te stellen voor de politieke conferentie, welke binnen 90 dagen na de wapenstilstand moet beginnen. Tijd en plaats van deze conferentie zijn nog niet vastgesteld. Als eventuele plaats is Colombo, de hoofdstad van Ceylon, genoemd. Het is evenmin bekend, welke landen aan de conferentie moeten deelnemen.

Verliezen

Naar schatting hebben tien millioen Koreanen, een derde der bevolking, hun aanvankelijke huisvesting verloren en behoren twee millioen burgers tot de oorlogsslachtoffers, van wie één millioen is gedood. Wat de verliezen betreft op de slagvelden, worden die van de troepen onder communistische leiding (aan doden, gewonden, gevangenen en vermisten) volgens Westelijke bronnen geschat op 'bijna twee millioen. De Zuidkoreanen verloren naar schatting 184.000 man van de geregelde troepen, afgezien van naar de Noordelijken overgelopen gevangenen; hun geallieerden 153.000. Van de geallieerden leden de Amerikanen verreweg de grootste verliezen, namelijk in totaal bijna 140.000. Van dezen zijn er bijna 25.000 gesneuveld, 101.000 gewond, 3300 gevangen, terwijl de overigen zijn vermist, achter het front door ongevallen omgekomen of gewond enz. De financiële kosten zijn niet te berekenen. Van Amerikaanse zijde verklaart men, dat het moeilijk is, te bepalen welke uitgaven speciaal de oorlog in Korea betroffen. Men meent dat deze ongeveer 15.000 millioen dollar bedragen.

Het opperbevel van het (Noord-) koreaanse volksleger deelde op 26 Juni mede, dat de V.N.-troepen in 3 jaar de volgende verliezen hadden geleden: 989.391 soldaten gedood. gewond of gevangen genomen, waarvan 380.733 Amerikanen: 5.431 vliegtuigen werden vernietigd, 6.033 beschadigd en 10 buitgemaakt; 2.555 tanks vernietigd of beschadigd, 327 buitgemaakt; 153 oorlogsschepen tot zinken gebracht, 93 beschadigd; 3.825 voertuigen vernietigd en 9.132 buitgemaakt (hierbij waren 145 gepantserde auto's); 5.879 kanonnen en 110.538 geweren en machinegeweren werden buitgemaakt.

In totaal zijn in Korea 111 Nederlandse militairen omgekomen. Van hen zijn er 106 gesneuveld. vijf zijn door andere oorzaken overleden. 3187 Nederlandse militairen zijn sinds 26 Oktober 1950 naar Korea gegaan. Op 6 Juli waren er nog 1108. Naar Nederland teruggekeerd zijn er 1936, en 35 militairen zijn in Korea of Japan gedemobiliseerd en van daaruit geëmigreerd.

Reacties

Volgens De Waarheid (29-7) is de sluiting van het bestand in Noord-Korea feestelijk gevierd. Het einde van de avondklok en van de verduistering werd aangekondigd, een amnestie werd afgekondigd, terwijl aan de opperbevelhebbers der Noordkoreaanse en Chinese legers, Klm Ir-sen en generaal Peng Hehhoeai, de titel van "held" werd verleend. Het Russische partijblad Prawda schreef: "Deze hoogst belangrijke gebeurtenis bevestigt, dat door middel van onderhandelingen de meest ingewikkelde internationale problemen kunnen worden opgelost, indien er goede wil aan de dag wordt gelegd".

Het blad voegde er aan toe, dat dit de juiste methode is en niet "de beruchte machtspolitiek". Het blad zag voorts mogelijkheden voor het herstel van de nationale eenheid van de Koreaanse staat, voor de wederopbouw van de getroffen steden en dorpen en voor de economische verheffing van het land. Volgens de Prawda is de Amerikaanse regering er verantwoordelijk voor, dat Syrigman Rhee het bestand niet schendt.

Premier Malenkow van de S.U. zond telegrammen aan Kim Irsen en de Chinese premier, waarin hij de wapenstilstand "een grote overwinning van het heldhaftige Koreaanse volk en de dappere volksvrijwilligers", voor de vrede in het Verre Oosten en de gehele wereld noemde. Aan Noord-Korea beloofde Malenkow hulp bij de wederopbouw.

Grote geestdrift werd in het Westen door het (lang verwachte) nieuws niet gewekt. Het Amerikaanse weekblad Ti me (3-8) schreef, dat noch de troepen, noch het Amerikaanse volk juichten. Er was trouwens, volgens dit blad, weinig om over te juichen. "Ook verhieven zich niet veel stemmen tegen het bestand. De natie was reeds gewoon aan de remise in Korea. Het bestand was geen overwinning en ook geen nederlaag ... Als zodanig kon het worden geaccepteerd, maar niet gevierd".

Een uur na de ondertekening van de bestandsovereenkomst hield de president der V.S. Eisenhower, een radiotoespraak. waarin hij o.a. waarschuwde, dat de V.S. slechts een wapenstilstand hadden gewonnen op een enkel strijdtoneel, maar nog geen vrede in de wereld.

Zijn minister van Buitenlandse Zaken, Dulleg, zei o.a.: "Dit is een plechtig ogenblik ... Voor het eerst in de geschiedenis heeft een internationale organisatie stand gehouden tegen een agressor ... Alle vrije naties, groot en klein, zijn thans veiliger, omdat het ideaal van collectieve veiligheid in toepassing is gebracht". Hij beloofde op de politieke conferentie te zullen aandringen op hereniging van Korea. Ook Dulles waarschuwde: "Laat ons deze keer niet verslappen".

De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, mr. Luns, legde de volgende verklaring af:

"Deze wapenstilstand, die voorlopig het einde heeft gebracht van een tragische oorlog, stemt uiteraard tot grote voldoening, al mag niet vergeten worden, dat het streven van de Verenigde Naties, het tot stand brengen van een verenigd Korea, nog geenszins bereikt is.

Ik acht het evenwel van groot belang, dat de Verenigde Naties in staat zijn geweest door vastberaden solidariteit de agressie tot staan te brengen en een opschuiven van het IJzeren Gordijn in Azië te voorkomen. Wij mogen ons gelukkig prijzen, dat de wereld geen herhaling heeft gezien van het falen van de Volkenbond om agressie door gezamenlijke actie te beteugelen. Op deze dag wil ik eerbiedig hen gedenken, die met hun leven het hoogste offer voor onze gemeenschappelijke zaak gebracht hebben."

De Frankfurter Allgemeine Zeitung betrok de wapenstilstand op de algemene wereldsituatie: "De Sowjet-Unie heeft, via de Koreaanse wapenstilstand, te kennen gegeven, dat zij tot onderhandelen bereid is."

De New York Herald Tribune meent, dat de stappen, die nu moeten volgen, nog meer zullen eisen van de doelbewustheid der bondgenoten dan de voorbereidingen van dit bestand.

Het Franse blad Aurore vroeg: "Zullen de strijdkrachten der Chinese communisten, vrijgekomen door de beëindiging der vijandelijkheden in Korea, deze herfst worden ingezet in Indo-China?"

Recapitulatie van de Koreaanse oorlog

1 December 1943. In Cairo komen vertegenwoordigers van de V.S. Engeland en China overeen, dat Korea een vrije, onafhankelijke staat moet worden. De drie mogendheden bevestigen dit later in de zgn. Verklaring van Potsdam (26 Juli 1945, pag. 6380, kol. l).

8 Augustus 1945. De Sovjetunie verklaart zich, na de vijandelijkheden tegen Japan te hebben geopend, met de Verklaring van Potsdam accoord (zie 6395 A).

27 December 1945. In Moskou komen de ministers van Buitenlandse Zaken van de V.S. Engeland en Rusland overeen, dat voor geheel Korea een voorlopige democratische regering moet worden ingesteld. De 38e breedtegraad zou slechts scheiding vormen tussen de gebieden, waarin de verslagen Japanse legers zich aan de respectieve bondgenoten zouden overgeven (zie 6376 en 6430, kol. 2).

Januari en Maart 1946. Conferenties tussen de V.S. en Rusland over Korea blijven zonder resultaat, omdat Rusland niet wil, dat "inbreuk zal worden gemaakt op zijn absolute gezag ten Noorden van de 38ste breedtegraad." (24 vergaderingen).

4 September 1947. Een Amerikaans voorstel van 26 Aug. voor een viermogendhedenconferentie over Korea wordt door de Sovjetunie van de hand gewezen.

14 November 1947. De Assemblée vat). de V.N. stelt zonder tegenstemming een tijdelijke commissie voor Korea in.

10 Mei 1948. Onder auspiciën van de V.N.-commissie worden de eerste democratische verkiezingen op Koreaans grondgebied gehouden. In Noord-Korea wordt de commissie echter niet toegelaten.

25 Augustus 1948. Regering van de (Zuid-)Koreaanse republiek geïnstalleerd. Geleidelijke gezagsoverdracht door V.S. Op 11 Sept. 1948 bevond zich alle gezag in handen van deze regering. Op 29 Juni 1949 werden de laatste Amerikaanse troepen teruggetrokken.

25 Juni 1950. Noordkoreaanse troepen rukken Zuid-Korea binnen. De Veiligheidsraad (zonder de Russen) stelt nog dezelfde dag vast, dat de Noordkoreanen agressie hebben gepleegd.

27 Juni 1950. De Veiligheidsraad richt tot de leden van de V.N. de aanbeveling Zuid-Korea te steunen. De Amerikaanse luchtmacht en marine krijgen opdracht de Zuidkoreaanse troepen te helpen en Formosa te neutraliseren.

30 Juni 1950. Amerikaanse troepen krijgen opdracht Korea binnen te gaan.

8 Juli 1950. Generaal MacArthur benoemd tot opperbevelhebber der V.N.-strijdkrachten.

26 Juli 1950. De geallieerde strijdkrachten gedwongen, zich terug te trekken op het bruggenhoofd rond Poesan.

15 September 1950. Amerikaanse troepen voeren een verrassende amphibie-aanval uit bij Intsjon, de haven van Seoel.

19 September 1950. De geallieerden breken uit het bruggenhoofd bij Poesan en gaan over tot het offensief.

1 Oktober 1950. Zuidkoreaanse troepen bereiken de 38ste breedtegraad.

8 Oktober 1950. De Algemene Vergadering der V.N. keurt het overschrijden van de 38ste parallel goed.

26 Oktober 1950. De Zuidkoreanen bereiken de Jaloe, de grensrivier tussen Korea en Mandsjoerije.

2 November 1950. Chinese communistische "vrijwilligers" mengen zich in de strijd.

26 November 1950. Chinese troepen breken bij een groot offensief door de geallieerde linies.

4 Januari 1951 De communisten heroveren Seoel.

24 Januari 1951. Het Noorderlijke offensief loopt vast en de geallieerden beginnen een "offensief met beperkte doelstelling`.

1 Februari 1951. De Assemblée der V.N. brandmerkt communistisch China als agressor.

25 Maart 1951. Zuidkoreaanse troepen steken voor de tweede maal de 38ste breedtegraad over.

11 April 1951. President Truman ontslaat generaal MacArthur, die wordt opgevolgd door generaal Ridgway.

22 April 1951. Noordelijke troepen, slagen er bij hun lente-offensief in, de geallieerden. tot achter de 38ste parallel terug te slaan.

24 Mei 1951. De V.N. troepen trekken voor de derde maal Noord-Korea binnen.

23 Juni 1951. Malik, de Russische gedelegeerde bij de V.N. stelt voor, het vuren in Korea te staken.

10 Juli 1951. De bestandbesprekingen beginnen te Kaesong.

25 oktober 1951. Na herhaalde onderbrekingen worden de onderhandelingen te Panmoendion hervat.

24 Januari 1952. Generaal Ridgway maakt bekend, dat de bestandsbesprekingen zijn vastgelopen op de eis der communisten, dat alle krijgsgevangenen tot repatriëring zullen worden verplicht.

7 Mei 1952. Radio-Peking uit de beschuldiging, dat uit vliegtuigen van de V.N. lang de Mandsjoerijse grens bommen met ziektekiemen zijn uitgeworpen. Vervolgens worden V.N.-vliegtuigen er van beschuldigd, te hebben geschoten op de communistische gedelegeerden ter wapenstilstandsbesprekingen en met gifgas gevulde projectielen te hebben gebruikt. Al deze beschuldigingen worden door het opperbevel van de V.N. van de hand gewezen.

8 Oktober 1952. De onderhandelingen worden voor onbepaalde tijd opgeschort.

3 December 1952. De Assemblée der V.N. neemt het plan van India aan, dat is gericht op een regeling van de kwestie der krijgsgevangenen.

22 Februari 1953. Generaal Clark stelt voor onmiddellijk over te gaan tot uitwisseling van zieke en gewonde krijgsgevangenen.

30 Maart 1953. Tsjoe En-lai, premier van communistisch China, maakt bekend, dat hij er mee accoord gaat alle gevangenen uit te wisselen, op een basis die niet in strijd is met het geallieerde beginsel van vrijwillige repatriëring.

20 April 1953. De uitwisseling van zieke en gewonde krijsgevangenen begint.

26 April 1953. Hervatting der bestandsbesprekingen.

8 Juni 1953. Na geheime besprekingen overeenkomst over de kwestie van de repatriëring der krijgsgevangenen. Degenen, die niet terug willen naar hun gebied van herkomst, zullen volgens deze regeling in totaal niet langer dan een half jaar na sluiting van een bestand vastgehouden kunnen worden. De Zuidkoreanen verzetten zich tegen deze regeling. Zij willen vrijlating der niet voor repatriëring voelende krijgsgevangenen terstond na het bestand, en geen bestand zo men niet tot hereniging van Korea zou komen.