Hoe werd Abraham Lincoln vermoord?

Aanslag op president Abraham Lincoln

Al dagenlang wordt de Amerikaanse president Abraham Lincoln geplaagd door een droom over zijn eigen dood. Toch besluit hij op 14 april 1865 zonder extra bewaking een voorstelling bij te wonen in het Ford’s Theatre in Washington D.C. Daar wordt hij vervolgens neergeschoten door acteur John Wilkes Booth, die hiermee hoopt een nederlaag van het Zuiden in de Amerikaanse Burgeroorlog te voorkomen.

In het voorjaar van 1865 stond de Confederatie er slecht voor in de Amerikaanse burgeroorlog. Zo was de zuidelijke president Jefferson Davis op de vlucht geslagen en gaf het leger van Virginia zich op 9 april over aan de troepen van het noorden. Een aantal fanatieke zuiderlingen, waaronder oud soldaat Lewis Powell en acteur John Wilkes Booth, besloot daarom zelf actie te ondernemen. De samenzweerders bedachten een plan om de belangrijkste politici van het noorden in één klap uit de weg te ruimen en zo het tij van de oorlog te doen keren.

Ford’s Theatre

“Onze zaak is bijna verloren, en dus moet er iets beslissends en groots gebeuren”, zo schreef Wilkes Booth op de ochtend van 14 april 1865 in zijn dagboek. Later die dag bezocht hij het Ford’s Theatre in Washington, waar die avond de voorstelling ‘Our American Cousin’ opgevoerd zou worden. Booth vernam dat ook president Abraham Lincoln hierbij aanwezig zou zijn en besloot dat dit zijn moment moest worden. De acteur kende het theater namelijk op zijn duim en kon eenvoudig toegang verkrijgen tot het gedeelte achter de schermen, waar hij de voorbereidingen kon treffen voor zijn aanslag.

Droom

Ondertussen had president Lincoln een aantal onrustige nachten achter de rug. Zo vertelde hij op 11 april 1865 aan een aantal vrienden over een verontrustende droom die hij enige tijd eerder had gehad. “Tien dagen geleden ging ik laat naar bed. Al snel begon ik te dromen en hoorde ik in de verte mensen snikken en huilen. Ik liep door een aantal lege kamers, totdat ik aankwam in de ‘East Room’ [van het Witte Huis], waar een lijk opgebaard lag.

‘Wie is er dood in het Witte Huis?’, vroeg ik aan een van de omstaande soldaten. ‘De president’, was zijn antwoord, ‘Hij is omgebracht door een huurmoordenaar’. Toen begonnen alle aanwezigen zeer hard te huilen, waardoor ik plots wakker werd. Ik kon niet meer slapen die nacht, en sindsdien heeft die droom me voortdurend dwarsgezeten”, zo vertelde Lincoln zijn vrienden.

Bewaking van Lincoln

Ondanks zijn ongerustheid verscheen Lincoln die avond gewoon met zijn vrouw in het Ford’s Theatre. Eerder die dag had hij nog om extra bewaking gevraagd, maar zijn staf was nog niet in staat geweest om dit voor hem te regelen. De toegang naar zijn loge werd daarom alleen bewaakt door de aan alcohol verslaafde politieagent John Parker en theatermedewerker Charles Forbes. Toen Parker vervolgens tijdens de pauze van de voorstelling een nabijgelegen kroeg indook, was het voor Booth vrij eenvoudig om zichzelf toegang te verschaffen tot het balkon van de president. De acteur deed zichzelf voor als een bode met een boodschap voor de president en Forbes liet hem er langs.

Our American Cousin

Booth kende het stuk ‘Our American Cousin’ uit zijn hoofd en besloot daarom te wachten totdat het meest hilarische gedeelte van het stuk was aangebroken. Toen het aanwezige publiek uiteindelijk hardop in lachen uitbarstte liep hij op Lincoln af en schoot hem door zijn hoofd. Vervolgens sprong Booth van de loge naar beneden - waarbij hij zijn linkerscheenbeen brak - en schreeuwde hij luidkeels ‘Sic Semper Tyrannis’ (‘Zo vergaat het tirannen altijd’) en ‘Het Zuiden is gewroken’. Aanvankelijk dacht het aanwezige publiek dat dit alles bij het toneelstuk hoorde, waardoor niemand actie ondernam en Booth er tot zijn eigen verbazing in slaagde te ontkomen.

Mislukte samenzwering

Lincoln werd ondertussen opgevangen door dokter Charles Leale, die al snel tot de conclusie kwam dat hij niet meer te redden was. Abraham Lincoln overleed de volgende dag, op 15 april 1865, om 7.22 uur ’s ochtends. Booth was er dus in geslaagd om de president van het noorden uit de weg te ruimen, maar toch was zijn redding van het zuiden mislukt. Zijn medesamenzweerders waren namelijk minder succesvol. Zo slaagde Lewis Powell - die opdracht had gekregen de ‘Secretary of State’ William H. Steward te vermoorden - er alleen in zijn doelwit met messteken te verwonden.

De derde samenzweerder, George Atzerodt, besloot zijn aanslag op vicepresident Andrew Johnson niet eens uit te voeren. Hij zette het in plaats daarvan op een drinken in de saloon van zijn hotel en besloot de volgende dag Washington te ontvluchtten. Op 26 april werd de schuilplaats van Booth - een schuur - ontdekt en omsingeld door noordelijke soldaten. Toen de aanslagpleger weigerde zich over te geven, staken zij het gebouw in brand en schoten zij Booth in zijn rug. De acteur overleed twee uur later nadat hij een van de soldaten had verzocht: “Vertel mijn moeder dat ik sterf voor mijn vaderland.”

AFBEELDING

Ook interessant: 

Rubrieken: 

Landen: 

Personen: 

Tijdperken: 

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!

Piet Hein

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief.