Jackie Robinson, De man die de “color barrier” doorbrak

Bud Selig, commissaris van de Amerikaanse Major League Baseball, maakte op 15 april 1997 bekend dat nummer 42 voorgoed uit de roulatie zou worden gehaald. Dit ter ere van Jackie Robinson, die precies vijftig jaar eerder zijn debuut had gemaakt. Hiermee kwam na ongeveer zestig jaar een einde aan de “color barrier” in het Amerikaanse honkbal.

Op 31 januari 1919 wordt Jack Roosevelt Robinson geboren in Cairo, in de staat Georgia. Hij is het vijfde kind van Frank en Mallie Robinson die agrariërs zijn. Als zijn vader in 1920 het gezin verlaat , verhuist Jackie met zijn moeder naar Pasadena in Californië. Hier groeit Jackie in armoede op.

High School en studietijd

Mack en Frank Robinson zien het atletische talent in hun broer. Ze moedigen hem dan ook aan om werk te maken van zijn sportieve carrière. Mack Robinson zou op de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn achter Jesse Owens het zilver op de 200m te pakken. Tijdens zijn high school tijd blinkt Jackie Robinson in meerdere sporten uit. Zo beoefent hij American football, basketbal en atletiek. Ook wordt hij samen met Ted Williams en Bob Lemon in een regionaal all-star team gekozen. Ook tijdens zijn studietijd aan de UCLA zet zich dit beeld voort. Robinson is de eerste speler die wordt onderscheiden met een “Varsity Letter” in 4 sporten. Vlak voor zijn afstuderen komt Robinson in financiële problemen en verlaat hij noodgedwongen de opleiding. Tussen 1942 en 1944 dient Robinson in het leger. Er ontstaat een conflict als luitenant Robinson weigert om achterin de bus plaatst te nemen als de chauffeur hem hiertoe sommeert. Op basis van de Jim-Crow wetten zijn Afro-Amerikanen hiertoe verplicht in die tijd. Robinson wordt gearresteerd en voor de krijgsraad gedaagd. Robinson schakelt de NCAAP en de pers in. Doordat Robinson al enige bekendheid geniet als atleet krijgt de zaak aandacht in de pers. Uiteindelijk wordt Jackie Robinson vrijgesproken en korte tijd later wordt hem eervol ontslag verleend.

De “Color Barrier” doorbroken

Zoals heel de Amerikaanse samenleving is ook honkbal in die tijd gesegregeerd; er bestaat een aparte competitie voor gekleurde spelers, de negro leagues. Robinson tekent een contract voor 400 dollar in de maand bij de Kansas City Monarchs. Op dat moment is er al een desegregatiebeweging bezig om de rassenscheiding in het honkbal ongedaan te maken. Op 23 oktober 1945, aan het einde van het seizoen, krijgt Robinson een contract aangeboden van de Brooklyn Dodgers. General Manager Branch Rickey laat Robinson echter wel beloven dat hij zich zal inhouden als er racistische uitlatingen tegen hem worden gedaan. Vervolgens speelt Robinson een jaar in het opleidingsteam van de Dodgers, de Montreal Royals. Omdat Robinson de eerste Afro-Amerikaanse speler is sinds 1880 ligt hij in de pers voortdurend onder een vergrootglas. Een paar dagen voor het seizoen van 1947 wordt Robinson opgeroepen om in de Major League te spelen. Op 15 april is het dan zover: Robinson maakt zijn debuut in de Major League. Aanvankelijk weigert een aantal van zijn teamgenoten met hem samen te spelen, doch dit wordt de kop ingedrukt door het management van de Dodgers dat dreigt om weigeraars naar een ander team te transfereren. Gedurende het hele seizoen zijn er incidenten waarbij er racistische taal in de richting van Robinson klinkt. Robinson’s teamgenoot Pee Wee Reese neemt het voor hem op:”You can hate a man for many reasons. Color is not one of them”. Na een racistische scheldpartij in Cincinnati vanuit het publiek legt Reese ter steun zijn arm om Robinson heen. Na zijn eerste seizoen wordt Robinson uitgeroepen tot rookie(nieuwkomer) van het jaar. In navolging van Robinson komen er meer Afro-Amerikaanse spelers zoals Hank Aaron en Willie Mays in de Major League. In 1949 wordt Robinson uitgeroepen tot meest waardevolle speler in de Major League. In het seizoen van 1953 worden de Brooklyn Dodgers winnaar van de World Series. Jackie Robinson stopt in 1957 met honkballen. Hij is de eerste Afro-Amerikaanse honkballer die in 1962 in de Hall of Fame wordt gekozen.

Activiteiten burgerrechten beweging

Als gevolg van het racisme waarmee hij is geconfronteerd, is Robinson vanaf 1949 steeds actiever in de burgerrechten beweging. Hij zet zich met name in voor integratie van Afro-Amerikaanse sporters, maar hij is ook actief op andere gebieden. Zo is hij medeoprichter van de Freedom Bank, een bank onder het bewind van Afro-Amerikanen. Jackie Robinson sprak ooit de woorden:” A life is not important except in the impact it has on other lives". Hij overlijdt in 1972 aan de complicaties van diabetes. De laatste die nummer 42 draagt is Mariano Rivera. Deze stopt in 2013. Maar daarmee verdwijnt nummer 42 niet definitief uit de Major League. Op 15 april dragen alle spelers nummer 42 als eerbetoon aan Robinson.   Meer geschiedenis nieuws lezen? Geschiedenis Magazine is hét tijdschrift voor geschiedenisliefhebbers. Laat je inspireren en profiteer van de speciale aanbieding: 1 jaar slechts € 37,50 (i.p.v. € 59,95) én 5 welkomstcadeaus!