Margaret Thatcher: de droom van de Iron Lady

Ze is tot de dag van vandaag de enige vrouwelijke premier van Engeland. Bovendien hield ze het meer dan tien jaar vol aan de politieke top. Ze genoot immense populariteit, maar werd aan het einde van haar politieke carrière ook verguisd. Wat maakte deze vrouw tot de ‘Iron Lady’?

Margaret Hilda Roberts – later Thatcher – werd geboren op 13 oktober 1925 in het stadje Grantham. Haar interesse voor conservatieve politiek startte al op jonge leeftijd. Haar vader maakte haar bekend met deze ‘stroming’  tijdens zijn periode in de stadsraad.

Van chemicus naar politicus

Thatcher studeerde scheikunde aan de Oxford University, waar  onder andere Dorothy Hodgkin, een Nobelprijswinnares, haar docent was. In deze periode was haar politieke interesse al opmerkelijk. Ze werd lid – en later president – van de Conservative Association van de universiteit. In 1947 behaalde zij haar diploma.

Eerste vrouwelijke premier van Engeland

Bij de  Conservative Association viel ze op, waarna ze gekwalificeerd werd als kandidaat voor het Lagerhuis. Van 1959 tot 1970 was ze vervolgens lid van het Lagerhuis namens de Conservatieve Partij. Vervolgens werd ze in het kabinet van Heath minister van Onderwijs en Wetenschappen. In 1975 won Thatcher van Edward Heath de strijd om het leiderschap van de partij, een verrassing voor velen. Vier jaar later won de Conservatieve Party de algemene verkiezingen en werd Thatcher als eerste vrouw de premier van Engeland. Haar grote droom voor haar land: een sterk Verenigd Koninkrijk.

Zelfredzaamheid is de norm!

Om haar droom van een economisch sterk land waar te maken, regeerde Thatcher met harde hand. Onder haar gezag voerde de regering vele nieuwe maatregelen door. De economie van Engeland stond er slecht voor op het moment van Thatcher’s aantreden. Zo werden bijvoorbeeld als ‘oplossing’ vele staatsbedrijven geprivatiseerd. Het doel was ervoor te zorgen dat de regering een minder grote rol zou spelen en dat “zelfredzaamheid” meer de norm zou worden. Thatcher was van mening dat alleen door zich sterk en hard op te stellen, zij kon laten zien dat vrouwen ook konden regeren.

De staking van de mijnwerkers

Thatcher zorgde voor zichzelf al snel voor een sterk afnemende populariteit in eigen land. Haar besluiten en hervormingen zorgden er  wellicht voor dat de economie beter werd, de bevolking was niet altijd beter af. Dit cumuleerde onder andere in de Britse mijnwerkersstaking van 1984 en 1985. Thatcher wilde ‘afrekenen’ met de macht van de vakbonden, die zij als een bedreiging voor haar nieuwe systeem zag.

Onder leiding van Arthur Scargill organiseerde de National Union of Mineworkers (NUM) een staking. Toch zouden niet alle mijnwerkers gevraagd zijn naar de uitvoering en organisatie hiervan. Dit leidde tot grote verdeeldheid binnen de vakbond. Thatcher en haar regering won uiteindelijk. De macht van de NUM nam sterk af na deze historische gebeurtenis.

Zuinige dame

Thatcher was naast een ‘harde’ ook een zeer zuinige dame. Verschillende overheidsdocumenten toonden haar zuinige uitgaven tijdens haar verblijf aan 10 Downing Street. De National Archives laten zien hoe Thatcher de uitgaven strak in de gaten hield. Zo gaf zij aan dat zij slechts één slaapkamer gebruikte en dat zij zelf wel de strijkplank zou betalen. Ook de kosten voor een verblijf voor ministers in Cardiff gingen niet aan haar kritische oog voorbij. Uiteindelijk werden die kosten van 26.000 pond verlaagd naar 12.000 pond.

Aftreden

In 1987 verlaagde de regering de inkomstenbelasting. Dit zorgde voor ophef door het hele land. Drie jaar later trad de secretaris van Buitenlandse Zaken af als protest tegen Thatcher’s houding tegenover Europa. In hetzelfde jaar ging Michael Heseltine de strijd om leiderschap aan met Thatcher. Ze won met een klein verschil, maar dit was het begin van het einde. Op aanraden van verschillende kabinetsleden en haar man trad Margaret Thatcher af op 28 november 1990. John Major werd haar opvolger.

Ceremoniële begrafenis

Op 8 april 2013 overleed de voormalig Britse premier. Haar begrafenis was van tevoren zorgvuldig door haarzelf samengesteld. Ze wilde graag een ceremoniële begrafenis met militair eerbetoon. De dienst werd gehouden in St. Paul’s Cathedral op 17 april in het bijzijn van koningin Elizabeth II. Later werd Thatcher gecremeerd en haar as bijgezet bij die van haar man.

“Ding dong, the witch is dead”

Vlak na haar dood en tijdens de begrafenis was er een anti-Thatcher campagne waarbij mensen het lied “Ding-Dong! The Witch is Dead” (bekend uit The Wizard of Oz) zongen. Het lied kwam op nummer 1 in de hitlijsten, maar vele mensen waren geschokt door dit gedrag. Ze mocht niet populaire beslissingen hebben genomen tijdens haar regeerperiode, er was nog steeds een familie die hun moeder begroef. Een groot deel van de bevolking vond de actie respectloos. Er kwam ook een tegengeluid in de vorm van het lied “I am in Love with Margaret Thatcher”.

Margaret Thatcher werd 87 jaar.