Première van Gone With The Wind

Atlanta 1939 – “Frankly, my dear, I don't give a damn.” Deze quote uit de film Gone With The Wind is door het American Film Institute in 2005 uitgeroepen tot de beste oneliner uit een film aller tijden. Gone With The Wind ging op 15 december in première.

De film Gone With The Wind is een verfilming onder regie van Victor Fleming en geproduceerd door David O. Selznick van het gelijknamige boek van Margaret Mitchell. In Nederland is dit boek, dat in 1936 werd uitgegeven, bekend onder de naam Gejaagd door de wind. Het verhaal van Gone With The Wind speelt zich af tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865) en de Reconstructie die hierop volgende. De burgeroorlog wordt belicht vanuit het oogpunt van inwoners van de zuidelijke staten, die zich afgescheiden hadden van de Verenigde Staten en de Geconfedereerde Staten van Amerika op hadden gericht. De zuidelijke staten hadden zich afgescheiden, omdat zij bang waren dat de onlangs verkozen president Abraham Lincoln de voor het zuiden lucratieve slavernij zou afschaffen.

Scarlett O'Hara is de hoofdrolspeelster in de film. Zij woont op een plantage in de staat Georgia, één van de elf Geconfedereerde Staten. Veel van de mannen die Scarlett kent, nemen dan ook dienst in het leger van de Geconfedereerden. Na de slag bij Gettysburg (1863), waarbij veel van deze mannen omkomen, keert het tij voor de Geconfedereerden. Scarlett is ondertussen gevlucht naar Atlanta. Nadat de stad in de zomer van 1864 belegerd wordt, wordt het op 2 september ingenomen door de Verenigde Staten. De Geconfedereerden moeten zich uiteindelijk op 9 april 1865 overgeven. De slavernij wordt afgeschaft en een tijd van wederopbouw breekt aan. 

De film staat in het Guiness Book of World Records als de film die, wanneer inflatie wordt meegerekend, de hoogste opbrengst ooit binnenhaalde, namelijk 5.362 miljard dollar. Gone With The Wind werd genomineerd voor dertien Oscars, waarvan hij er acht won. Dit record werd pas in 1960 verbroken, toen Ben-Hur elf Oscars in de wacht sleepte. Baanbrekend was de Oscar voor actrice Hattie McDaniel met de rol van Mammy, die daarmee als eerste Afro-Amerikaan de prijs in ontvangst mocht nemen. Bovendien stond de film op de vierde plaats bij de verkiezing van beste Amerikaanse film aller tijden door de American Film Institute in 1998.

Ondanks dit succes is de film al sinds het uitkomen ervan controversieel vanwege de stereotype zwarte personages en het vergoeilijken van de slavernij in de zuidelijke staten. Meerdere leiders van de burgerrechtenbeweging, waaronder Malcolm X, hebben zich in de loop der tijd uitgesproken tegen 'Gone with the Wind'. In 2020 werd de film vanwege de aanhoudende kritiek verwijders van de streamingsdienst HBO Max. 

Bronnen

• New York Times, ‘Gone With the Wind’ and Controversy: What You Need to Know