Afschaffing van de slavernij in de Verenigde Staten
Washington D.C. 1865 - Op 12 april 1861 begint de Amerikaanse burgeroorlog. Honderdduizenden slaven vluchten vanuit het Zuiden naar het Noorden, waar President Lincoln heeft verklaard dat ze voortaan vrije burgers zijn. Pas na vier jaar vechten en ruim een half miljoen slachtoffers komt de oorlog in de Verenigde Staten ten einde en wordt op 18 december 1865 de slavernij officieel afgeschaft.
Grote politieke spanningen
Aan het einde van de achttiende eeuw ontstond er in de Westerse wereld steeds meer verzet tegen de slavernij. Verschillende Europese staten besloten in deze periode de slavenhandel en het bezit van slaven steeds verder uit te bannen. Ook de noordelijke staten in Amerika besloten tussen 1776 en 1804 slavernij af te schaffen. In het zuiden van de Verenigde Staten, waar de plantage-economie grotendeels was gebaseerd op slavenarbeid, wilde men hier echter niet in meegaan. Het zorgde voor grote politieke spanningen tussen de noordelijke Republikeinen en de zuidelijke Democraten.
Lincoln verkozen tot president
In 1860 werd de Republikeinse kandidaat Abraham Lincoln gekozen tot president van de Verenigde Staten. Lincoln won de verkiezing met een meerderheid van stemmen, ondanks dat hij niet eens voorkwam op de stemlijsten van 10 zuidelijke staten. Het Zuiden was namelijk bang dat de Republikeinse partij van plan was hen te dwingen de slavernij af te schaffen. Het was een van de belangrijkste beweegredenen voor het Zuiden om zich in 1861 af te scheiden van de Verenigde Staten, wat resulteerde in het begin van de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865).
Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!
Emancipation Proclamation
In een poging zijn tegenstander te verzwakken riep de Noordelijke generaal Butler alle slaven in het Zuiden op om naar het Noorden te vluchten, om ze vervolgens te rekruteren in zijn eigen leger. Op 1 januari 1863 nam Lincoln deze strategie over met de uitvaardiging van zijn ‘Emancipation Proclamation’, waarin hij de naar schatting vier miljoen slaven in het Zuiden tot vrije burgers verklaarde. Enkele honderdduizenden gaven gehoor aan de oproep en vluchtten naar het Noorden, waar minstens 200.000 van hen vervolgens in dienst traden in het Noordelijke leger of bij de marine.
Dertiende Amendement
Twee jaar later, in april 1865, gaf het Zuiden zich over en moest het alsnog de afschaffing van de slavernij accepteren. Op 18 december, met de proclamatie van het Dertiende Amendement van de Amerikaanse Grondwet, werd vervolgens de slavernij in de Verenigde Staten officieel afgeschaft.
Juneteenth
Voor wat betreft de afschaffing van de slavernij in de Verenigde Staten zijn er dus twee belangrijke data: 18 december vanwege de proclamatie van het Dertiende Amendement en 1 januari vanwege de Emancipation Proclamation. Maar er is nog een datum die belangrijk is. Namelijk 19 juni, ook wel Juneteenth genoemd. Dat is namelijk sinds 2021 een nationale feestdag in de Verenigde Staten waarop gevierd wordt dat de slavernij werd afgeschaft. Op 19 juni 1865 kondigde de Texaanse generaal Gordon Granger af dat iedereen die in Texas als slaaf gehouden werd vanaf nu vrij was. De viering van dit feest begon in Texas maar verspreidde zich gedurende de tijd steeds verder door Amerika.
Dit artikel is eerder geplaatst op IsGeschiedenis, maar in verband met de actualiteiten weer omhoog gehaald.
Leestip:
Verhalen van vrijheid – Autobiografieën van slaven in transnationaal perspectief 1789-2013
Auteur: Marijke Huisman,
Uitgever: Verloren
ISBN: 9789087045098
Winkelprijs: €25,–
Leestips - Boeken
Slavernij en de Memorie / Slaaf en Meester
Historisch uitje!
Tijdens een dagtocht op 1 juli 2013 staat de historische reisorganisatie Historizon stil bij de herdenking van de afschaffing van de slavernij.
Programma:
- Start in het Tropenmuseum in Amsterdam, waar in de collectie een overzicht gegeven wordt van de Nederlandse slavenhandel.
- Bijwonen 1 juli herdenking in het Oosterpark, waarbij ook diverse hoogwaardigheidsbekleders het woord zullen voeren.
- Na afloop van dit programma maken we met een gids een wandeling door Amsterdam langs diverse woningen waar vroeger slavenhandelaren woonden en andere plekken die hieraan herinneren.
Informatie:
Datum: Maandag 1 juli 2013
Startlocatie: Amsterdam
Prijs: € 62,- p.p. (MJK-korting = € 12,-)
Inclusief: koffie/thee, entreegelden, deskundige gidsen, lunch en drankje na afloop.