3.000 jaar oude geneeswijze: Ayurveda door de eeuwen heen

Ayuverda is een traditionele vorm van geneeskunde, die al eeuwenlang volop wordt beoefend in Azië en inmiddels ook zijn weg naar Europa en Nederland heeft gevonden. Waarschijnlijk is Ayurveda afkomstig uit India, waar het 3.000 jaar geleden zou zijn ontstaan. Deze vorm van geneeskunde wordt vooral in landelijke gebieden uitgevoerd.

Betekenis

Het belangrijkste gedachtegoed uit de Ayurveda is het idee dat een ziekte ontstaat in iemands geest. Een kwaal uit zich pas in het lichaam wanneer de tekenen van die ziekte (zoals hoesten of koorts) keer op keer worden genegeerd. Een belangrijk onderdeel van Ayurveda is dan ook het voorkomen van ziektes door middel van een bewuste levensstijl. Die levensstijl bevat rust en regelmaat met veel lichaamsbeweging en een gezond dieet. Hier maakt bijvoorbeeld het beoefenen van yoga deel van uit, en meditatie wordt aangeraden als een goed alternatief voor het drinken van alcohol of koffie. Daarnaast zijn kruiden een belangrijk onderdeel van een goed dieet volgens de Ayurveda-principes. Veel van deze kruiden zijn inheems aan Azië of Afrika, en groeien oorspronkelijk niet in Europa; zoals bijvoorbeeld de Ashwaganda-plant, waarvan wordt beweerd dat het je libido zou verhogen. Door de verspreiding van deze bijzondere geneeswijze buiten Azië kun je tegenwoordig ook in Europa kruiden als Ashwaganda kopen.

Herkomst

Binnen het hindoeïsme wordt Ayurveda toegeschreven aan Dhanvantari. Deze god zou de dokter onder de hindoeïstische goden zijn, die de kunst ontving van Brahma, een van de belangrijkste goden. De eerste concepten van Ayurveda zijn terug te lezen in Indiase teksten en verhalen uit het tweede millennium voor Christus. De ziektes die in deze periode vooral worden behandeld zijn aandoeningen als koorts, hoesten en huidaandoeningen. Bij de behandeling worden verschillende kruiden aangeraden aan beoefenaars van Ayurveda.

‘Gouden Eeuw’ van Indiase geneeskunde

De Indiase geneeskunde kent een ‘gouden tijdperk’, volgend op deze eerste opkomst van traditionele medische behandelingen. Tussen 800 voor Christus en ongeveer 1000 na Christus werden twee belangrijke medische teksten gepubliceerd: de Charaka-samhita en de Susrata-samhita. De Charaka-samhita was een lange en filosofische tekst geschreven tussen ca. 200 en 100 voor Christus over geneeskunde, aangevuld met een grote hoeveelheid hygiënisch en medisch advies. De tekst zou zijn geschreven door Charaka, een Indiase dokter. De Susrata-samhita staat daarnaast bekend om de uitgebreide beschrijvingen van chirurgische ingrepen die het bevat. Ook deze tekst is genoemd naar de auteur Susrata, die een chirurg zou zijn geweest in de zesde eeuw voor Christus. De teksten vormen tot op de dag van vandaag de basis voor beoefenaars van Ayurveda.

Verspreiding

Ondanks het feit dat de samhita’s duizenden jaren oud zijn, is de Ayurveda-geneeskunde niet gestopt met ontwikkelen. Door handelscontacten kwamen de medici bijvoorbeeld in aanraking met China, Perzië en het Mogolrijk in de 16e en 17e eeuw. In de 17e eeuw volgde ook de westerse wereld, toen Portugese, Franse en Britse koloniën in Zuid-Azië werden gesticht. Door deze steeds bredere contacten, werd Ayurveda ook beïnvloed door nieuwe medische ontwikkelingen waardoor kennis over ziekte en gezondheid werd uitgebreid.

Vandaag de dag wordt Ayurveda nog steeds uitgevoerd over de hele wereld. Het is een van de weinige geneeswijzen uit de oudheid die nog steeds wordt gebruikt. Ook in Nederland is de methode steeds populairder.