Home » Reportage
De slag bij Panipat

De Slag bij Panipat: De stichting van het Mogolrijk

In 1526 werd in India het Mogolrijk gesticht door de Mongoolse Babur. Ondanks dat zijn leger veel kleiner was dan dat van zijn tegenstander won hij de slag bij Panipat, maakte een eind aan het Delhi-Sultanaat en vestigde hij het Mogolrijk

Afstammeling van de Mongolen

Babur was de kleinzoon van Timoer Lenk, die op zijn beurt weer afstamde van Dzjenghis Khan. Timoer Lenk had in zijn leven een groot deel van de Islamitische wereld veroverd, van Turkije tot aan de Punjab in India, het Timoeridenrijk. Hoewel hij van Mongoolse afkomst was, sprak Timoer Lenk een Turkse taal en was hij een overtuigd moslim. Na zijn dood, viel het rijk van de Timoeriden al snel weer uit elkaar en werd opgeslokt door de Safawiden in Perzië, de Ottomanen en de Mamlukken in het gebied rond de Middellandse zee en de Oezbeekse nomaden in het noordoosten van het voormalige Timoeridenrijk.

Babur, de eerste heerser over het Mogolrijk

Babur, de vluchteling-veroveraar

Timoers kleinzoon Babur werd op elfjarige leeftijd prins van Fergana. Helaas werd dit gebied in Centraal-Azië veroverd door de Oezbeekse nomaden. Hierdoor werd Babur op jonge leeftijd een vluchteling en hij moest op zoek naar een nieuwe machtsbasis. Die vond hij in Kabul, de hoofdstad van het huidige Afghanistan. Vanuit die stad probeerde hij tevergeefs de verloren gebieden onder controle te krijgen. Hij heroverde Samarkand in 1511, maar moest het al vrij snel weer prijsgeven aan de Oezbeken.

Omdat hij inzag dat hij de strijd tegen de Oezbeken niet kon winnen, richtte hij zich op het zuiden. Hier, in de Punjab, lag het islamitische sultanaat van Delhi dat al drie eeuwen bestond en bekend stond om haar rijkdom. Het was ooit eens veroverd door Alexander de Grote en Timoer Lenk had het gebied al even beheerst. De korte geschiedenis van de Timoeriden in het gebied op de grens van het huidige Pakistan en India was voor Babur genoeg om de verovering ervan te legitimeren.

Babur steekt de rivier de Son over

Niet serieus genomen

In 1519 vroeg Babur aan de Sultan Ibrahim van Delhi om zich te onderwerpen aan hem. Als verwijzing naar zijn ambities, noemde Babur zijn zoon 'Hindal', wat ‘Verovering van India’ betekend. Zijn dreigementen werden echter niet serieus genomen. De gouverneur van de stad Lahore die een groep boodschappers van Babur ontving, liet hen onnodig lang wachten en hij stuurde de boodschappers uiteindelijk naar huis zonder dat ze de sultan hadden ontmoet of een antwoord hadden gekregen op hun vraag.

Babur was woedend na dit minachtende gebaar van de gouverneur. Tussen 1519 en 1524 viel Babur de Punjab binnen en drong daarna steeds verder door richting de hoofdstad van Sultan Ibrahim: Delhi. Baburs snelle opmars was mogelijk doordat er in dat gebied een burgeroorlog gaande was.

De slag bij Panipat

De Slag bij Panipat

In 1526 stond het leger van Babur bij Panipat tegenover het leger van het sultanaat van Delhi. Nu werd duidelijk waarom er zo minachtend was gereageerd op Baburs bedreigingen. Het leger van de kleinzoon van Timoer Lenk bestond uit twaalfduizend man. Het leger van de Sultan bestond uit honderdduizend man en duizend olifanten. Babur was echter goed voorbereid. Zijn mannen waren goed getraind en beschikten over de nieuwste technologie op het gebied van oorlogsvoering: buskruitwapens. Met zijn leger bouwde hij in een mum van tijd een fort van karren om zichzelf te verdedigen. Omdat Ibrahim de aanval van zijn leger bleef uitstellen had Babur alle tijd om zijn positie te verstevigen. Pas na negen dagen gaf Ibrahim het sein voor de aanval. Zijn leger strandde op een reeks loopgraven en kon het leger van Babur niet bereiken. Baburs leger maakte gebruik van kanonnen en haakbussen, een soort handkanon. Deze wapens richtten een enorme schade aan de troepen aan van de sultan dat met hulp van de cavalarie van Babur bijna volledig werd uitgeroeid. Ook sultan Ibrahim kwam in de slag om het leven.

De overwinning

Na de slag bij Panipat lag de weg open voor Babur om Delhi en Agra te veroveren. Zonder veel tegenstand maakte hij zich meester van de enorme schatten die in de paleizen lagen opgeslagen en betaalde hier zijn leger van. Hoewel het rijk tot de dood van Babur in 1530 nooit erg stabiel was, betekende de overwinning in de slag bij Panipat het begin van het Mogolrijk. In de naam ‘Mogol’ verwezen de Mogolkeizers naar hun afstamming van de Mongolen. Het rijk zou zich uitbreiden over een groot deel van het Indische subcontinent. In het rijk werd met succes hindoeïstische, Centraal-Aziatische en islamitische cultuur met elkaar vermengd. Het Mogolrijk zou tot het begin van de 18e eeuw blijven bestaan.

Het Mogolrijk op zijn grootst

Bronnen:

Afbeeldingen:

Ook interessant: 

Beschavingen: 

Landen: 

Personen: 

Religie: 

Tijdperken: 

Onderwerpen: 

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Piet Hein

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!

Vergeten D-Day: Italië, 1943

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.