Taj Mahal: het verdriet van Shah Jahan

In 1632 begon grootmogol Shah Jahan aan één van de grootste bouwprojecten die het Mogolrijk gekend heeft: de Taj Mahal. In het mausoleum liggen de stoffelijke resten van Mumtaz Mahal, één van de drie vrouwen van Jahan. Zij kwam om het leven tijdens de bevalling van het veertiende kind van het stel. Na zijn eigen overlijden in 1666 kwam Shah Jahan naast haar te liggen, onder de witte marmeren koepel aan de oever van de Yamuna.

Shah Jahan en Mumtaz Mahal

Shan Jahan werd geboren in 1592, onder de naam Shan ab-ud-din Muhammad Khurram. Tijdens zijn jeugd kwam de jonge prins in aanraking met alles wat het Mogolrijk te bieden had. Hij kreeg een militaire opleiding, maar werd ook blootgesteld aan poëzie, muziek, kunst en cultuur. Zijn vader werd in 1605 keizer van het Mogulrijk onder de naam Jahangir (heerser over de wereld), maar Khurram had geen recht op de troon. Hij was de derde zoon en groeide daarom op zonder veel belangstelling in de politiek. De band tussen Khurram en Jahangir groeide echter en in 1607 benoemde Jahangir Khurram toch tot opvolger. In 1612, op 20-jarige leeftijd, trouwde de prins met Arjumand Banu Begum, later bekend geworden als Mumtaz Mahal (De gekozene van het paleis). Samen kregen zij veertien kinderen. Mahal overleed tijdens haar laatste bevalling in 1631.

Taj Mahal als symbool van liefde

De grootmogol was kapot van het overlijden van zijn vrouw. Hij ging niet meer naar feestelijke gelegenheden en stelde de bruiloften van twee van zijn zoons uit. Hiernaast reisde hij regelmatig naar de tijdelijke rustplaats van zijn vrouw in Burhanpur. In 1632 begon hij met de bouw van de Taj Mahal, waardoor veel historici de twee gebeurtenissen aan elkaar koppelen. Velen denken dat de Taj Mahal een eerbetoon is van Shah Jahan aan zijn overleden vrouw die hij lief had. Het verhaal gaat dat Shah Janan de Taj Mahal heeft gebouwd om de herinnering van zijn vrouw in stand te houden; om haar altijd te kunnen zien en nooit te vergeten.

Geen grafmonument maar grootheidswaanzin

Toch zijn er ook andere theorieën over de oorsprong van het mausoleum. Sommige onderzoekers beweren dat het bouwwerk helemaal geen grafmonument is, maar dat het stoffelijk overschot van Mahal hier bij toeval terecht is gekomen. Een andere theorie suggereert dat de Taj Mahal een representatie is van de heilige troon, waar God zal neerdalen tijdens de dag des oordeels. Een laatste theorie oppert dat de Taj Mahal en haar tuinen een replica zijn van het paradijs. In dit laatste geval zou het monument aansluiten in een bredere Islamitische traditie.

Bouw van de Taj Mahal

De Taj Mahal combineert verschillende bouwstijlen tot één geheel. Het bouwwerk bestaat uit een grote koepel, van 73 meter hoog en een viertal torens die rond het mausoleum zijn opgetrokken. Zowel Indiaanse, Perzische als Islamitische architectuur zijn in het monument terug te vinden. De torens bestaan uit een combinatie van islamitische (de torens zelf) en inheemse (de koepels bovenop de torens) architectuur. Meer dan 20.000 arbeiders hebben 22 jaar aan het bouwwerk gewerkt. Zij werden tijdens hun werkzaamheden bijgestaan door 1000 olifanten. De Taj Mahal is opgetrokken uit wit marmer en is ingelegd met edel- en halfedelstenen. Aan weerskanten zijn twee andere gebouwen geplaatst, gemaakt van rood zandsteen. Een van deze gebouwen diende als moskee, de functie van het andere pand is niet bekend. Mogelijk diende dit pand puur voor de symmetrie van het complex. Deze symmetrie is zowel op het buitenterrein als binnenin de Taj Mahal terug te vinden.

Kleuren Taj Mahal ongebruikelijk

De kleuren van de Taj Mahal zijn ongebruikelijk. Wit en rood werden weliswaar veel gebruikt in de architectuur van het Mogolrijk, maar bij het monument zijn deze kleuren omgedraaid. Wit werd vaak gebruikt voor het interieur, terwijl rood gebruikelijk was voor het exterieur. De Taj Mahal is in zijn geheel uit wit marmer opgetrokken. Wit staat in oude hindoeïstische teksten symbool voor puurheid en de priesterklasse. Rood daarentegen is het teken van strijders. Deze principes hebben waarschijnlijk een rol gespeeld bij de constructie. Er zijn meerdere bloempatronen in het marmer gekerfd. Deze bloemen versterken de relatie tussen de Taj Mahal en de tuinen van het paradijs.

De laatste jaren van Shan Jahan

In 1658 werd Shan Jahan ernstig ziek. Zijn zoons zagen dit als een kans om te strijden voor de troonopvolging. Na diverse veldslagen kwam Aurangzeb als winnaar uit de bus. Shan Jahan was inmiddels hersteld, maar zijn zoon achtte hem ongeschikt verder te reageren. Hij sloot zijn vader op in Fort Agra: Jahan kreeg permanent huisarrest. De laatste acht jaar van zijn leven heeft hij doorgebracht in een figu

Meer lezen over de zeven wereldwonderen? Hier hebben we alle nieuwe wereldwonderen voor je op een rijtje gezet.