Friendly fire; de Miss Donna Mae II
Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Berlijn vaak het doelwit geweest van geallieerde bombardementen. Hierbij zijn duizenden burgerslachtoffers gevallen en werden tienduizenden mensen in één klap dakloos gemaakt. Tijdens de bombardementen werden ook nog wel eens fouten gemaakt zo blijkt uit deze foto uit 1944.
De Slag om Berlijn
Het eerste bombardement op Berlijn vond plaats in 1940. Het was bedoeld als vergeldingsactie op de Duitse bombardementen van Londen. In de twee daaropvolgende jaren werd Berlijn sporadisch gebombardeerd. Vanaf 1944 werden de bombardementen regelmatig en in 1945 bijna dagelijks. Het doel was de Duitse oorlogsindustrie industrie te verstoren en om de oorlogsmoraal van het Duitse volk te verzwakken. In 1945 diende bombardement ook als luchtondersteuning voor het oprukkende Sovjetleger. Ze hadden echter het tegenovergestelde effect. De Duitse oorlogsmoraal en steun voor het regime groeide juist alleen maar. Niet alleen hadden de bombardementen weinig effect, er vielen ook nog eens veel geallieerde slachtoffers. De vliegbemanning van het Britse Bomber Command bestond in totaal uit ongeveer 125,000 man. Hiervan zou 44% om het leven komen. De slachtoffers hadden een gemiddelde leeftijd van 23 jaar. Het hoge aantal slachtoffers onder de bemanning is te verklaren door het feit dat zij tot 1944 onbeschermd door jachtvliegtuigen hun doelwit moesten bereiken. Als ze bestookt werden door vijandelijke jachtvliegtuigen moesten zij zichzelf beschermen met de machinegeweren die ze aan boord hadden. Door in hele strakke formaties te vliegen konden de bommenwerpers elkaar beter verdedigen. Bovendien zorgde het er ook voor dat de bommen en geconcentreerdere impact hadden op hun doelwit. De formatie leidde nog wel eens tot ongelukken.
De foto
De bovenstaande foto is een krachtig beeld van wat er fout kon gaan bij een te strakke formatie. Hier zien we een Boeing B-17 Flying Fortress, de ‘Miss Donna Mae II’, boven Berlijn. De formatie werd niet goed aangehouden en de Donna Mae kwam direct onder een andere B-17 terecht. Een 1000-ponder bom raakte de linker horizontale staartvleugel. Hierdoor kon de Donna Mae haar evenwicht niet bewaren en begon het vliegtuig in een neerwaartse spiraal neer te storten. De gehele elfkoppige bemanning kwam hierbij om het leven.
Geslaagd of mislukt?
Er heerst vandaag de dag nog een historisch debat over de vraag of de bombardementen nou effect hebben gehad of een complete mislukking zijn geweest. Zo schreef de Britse historicus Charles Webster; “in operationele zin was de slag om Berlijn meer dan een mislukking. Het was een nederlaag”. Andere historici wijzen weer op het feit, dat het voor de Britse moraal goed was dat Groot-Brittannië ook aanvallende operaties uitvoerde, niet alleen verdedigende. Bovendien werd dan misschien niet de Duitse oorlogsindustrie gebroken – de bombardementen zogen veel Duitse troepen aan naar de westkant. Troepen die anders in Rusland of Afrika ingezet hadden kunnen worden.
Andere bombardementen
Dit bombardement is er slechts één van vele. Door heel Duitsland zijn steden gebombardeerd met honderdduizenden burgerslachtoffers als gevolg. Wellicht is het bekendste voorbeeld hiervan het bombardement op Dresden, waarbij in drie uur tijd 25,000 mensen om het leven kwamen. Lees hier verder over de geallieerde bombardementen op Duitsland.
Bronnen: Liberationroute, WW II Database, IBBC
