Recensie: Op vakantie! Een boek vol nostalgie
Boek: Op vakantie!
Geschreven door: Wim Daniels
Recensie door: Evert van der Veen
Door de omstandigheden in het corona tijdperk is de zomervakantie misschien nog nooit zo’n veelbesproken onderwerp geweest. Veel mensen vragen zich af: “Kunnen we wel weg?” Het laat zien hoe diep deze weken van reizen, ontspannen, andere dingen doen, niet hoeven te werken, geworteld zijn in ons nationale bewustzijn.
Dat was tot ver in de vorige eeuw wel anders. Pas vanaf 1970 werd het algemeen gebruikelijk om op vakantie te gaan en inmiddels gaat – of moet je momenteel zeggen ging – driekwart van de mensen naar het buitenland.
Dit boek Op vakantie is vooral een heerlijke terugblik op de 20e eeuw. De ondertitel Een geschiedenis van onze vrije tijd suggereert iets teveel al gaat Wim Daniëls wel dieper de geschiedenis in en komt hij zelfs nog even bij de Romeinen terecht. Maar echt historisch in brede en diepe zin wordt het allemaal niet en dat is van een dergelijk boek natuurlijk ook niet de bedoeling.
Integendeel: de charme is juist de herkenbaarheid naarmate je zelf wat ouder bent en datgene wat je niet zelf hebt meegemaakt, kun je dan misschien wel relateren aan verhalen van je ouders of grootouders. Dat geldt bijvoorbeeld voor het gemengd kamperen dat in de jaren 30 niet geoorloofd was. Op de eerste camping van Nederland, in Bakkum, was er zelfs controle door de plaatselijke politie of deze regel wel werd nageleefd. Kamperen was toen nog in opkomst maar het aantal mensen dat hiervan gecharmeerd was, nam snel toe.
Opmerkelijk is het pleidooi vanuit een aan de NSB gelieerde organisatie voor vakantiedagen. Na de Tweede Wereldoorlog ging het snel en deden allerlei nieuwe technische ontwikkelingen hun intrede die zorgden voor een andere sfeer op campings: transistorradio’s en de Wereldomroep. Voor de zakelijke kant waren er de destijds onmisbare geachte Reis- en Kredietbrief en de ANWB alarmcentrale met dagelijkse oproepen voor mensen in het buitenland die verzocht werden om met het thuisfront contact op te nemen vanwege familieomstandigheden. De komst van internet en mobiele telefoon heeft een en ander overbodig gemaakt.
Alles komt in dit boek voorbij: bouwvak en onderwijsvakanties, vakantiekolonies voor ‘bleekneusjes’, vakanties met auto, cruiseschip, touringcar (voor het ‘bussenvolk’) fiets en vliegtuig maar ik mis de vakantiefiles, Zwarte Zaterdag en de waterrecreatie met weekendkruisers.
Dat neemt niet weg dat Op vakantie een lichtvoetig en plezierig lezend boek is over een onderwerp dat ons in feite allemaal ter harte gaat.
Wim Daniëls is schrijver en theatermaker. Hij is regelmatig in praatprogramma’s op tv aanwezig met als invalshoek onze taal. In 2020 publiceerde hij het boek Het Dorp waarvan een tv serie werd gemaakt die Wim Daniëls samen met Huub Stapel presenteerde.
