Geschiedenis Magazine nr 6 van 2015

Dit nummer ligt sinds 28 augustus in de winkel. Nooit meer een nummer missen? Neem dan nu een abonnement op Geschiedenis Magazine.

Unieke powervrouw : FARAO HATSJEPSOET

Door: Joost Vermeulen

Tweeëntwintig jaar regeerde ze onafgebroken over een welvarend opper- en nederEgypte. Dit is geen enkele andere vrouw voor of na haar gelukt. Bovendien was Hatsjepsoet waarschijnlijk de machtigste farao aller tijden, machtiger dus dan haar mannelijke voorgangers en navolgers. Hoe kreeg ze dat voor elkaar?

Romeinse Limes Zomer: Hoe het Nederlands ontstond

Door: Herman Clerinx

De Romeinse aanwezigheid in het noorden van Gallië duurde ongeveer drie eeuwen. Na een interne crisis droegen de Romeinen dit deel van hun rijk grotendeels over aan bevriende Germanen die voortaan de grens bewaakten tegen vijandelijke stammen. De taal van de nieuwe machthebbers kreeg de overhand, maar werd gekleurd door het Keltisch-Latijnse accent van de  plaatselijke bevolking. Modern taalkundig onderzoek vindt sporen van dat accent in ons Nederlands terug.

Het geheime archief van Isaac Newton: duistere profetieën én alchemie

Door: Rienk Vermij

De kans is groot dat u bij de naam Isaac Newton aan natuurkunde denkt. Dat is terecht. Maar wist u dat Newton zich met evenveel, zo niet meer passie verdiepte in duistere apocalyptische profetieën en alchemie? Zo berekende hij dat de Wederkomst van Christus zou plaatsvinden rond 2060. Om Newtons imago van rationele wetenschapper in stand te houden, zorgde zijn familie er na zijn dood voor dat zijn archief hermetisch werd afgesloten.

3 eeuwen strijd tegen de Barbarijse zeerovers

Door: Ivo van de Wijdeven

Bijna dagelijks zijn ze in het nieuws, de vluchtelingen uit Noord-Afrika die door mensensmokkelaars in krakkemikkige bootjes de Middellandse Zee op worden gestuurd. Europa zet militaire middelen in om de –in de woorden van de Italiaanse premier Renzi – ‘slavenhandelaren van de 21e eeuw’ te bestrijden. Nieuw is dat niet. Van de 16e tot de 19e eeuw voerden Europese marines, waaronder die van de Republiek, verwoed strijd met slavenhandelaren uit Noord-Afrikaanse havensteden.

Hoe Europa oppermachtig werd

Door: Olaf van Nimwegen

Van de 16e tot de 20e eeuw veroverde het relatief kleine schiereiland Europa hele continenten. Deze overmacht had Europa te danken aan haar militaire superioriteit, die ruimschoots opwoog tegen de enorme overmacht aan manschappen waar ze soms tegenover stond. Hoe ontwikkelde die superioriteit zich? Gebeurde dat ineens, of geleidelijk? En wat gaf de doorslag? Superieur wapentuig, ontwikkelingen op tactisch en organisatorisch gebied, of was het een combinatie van factoren?

De vernielzucht van IS staat in een lange traditie

Door: Lucinda Dirven

Wereldwijd wordt geschokt gereageerd op de doelbewuste vernietiging van het Irakese en Syrische culturele erfgoed door IS. In de media wordt dit geweld dikwijls voorgesteld als het summum van barbarij. De werkelijkheid is gecompliceerder. Het is bepaaldelijk niet voor het eerst dat er op grote schaal en doelbewust beelden en gebouwen worden vernietigd. De geschiedenis staat bol van voorbeelden van dit zogeheten iconoclasme.

De Indonesische massamoord (1965-‘66)

Door: Henk Schulte Nordholt

Vijftig jaar geleden eindigde het bewind van president Sukarno met een massamoord op zijn communistische volgelingen. Naar schatting kwam een half miljoen mensen om het leven. Indonesië slaagt er niet in deze schandvlek te verwerken. Daders hebben nooit verantwoording af hoeven te leggen, nabestaanden van slachtoffers worden nog altijd geïntimideerd.  Wie waren deze daders? En waarom weten Indonesische jongeren vrijwel niks van  dit bloedbad?

Wielrennen en de Algerijnse onafhankelijkheiddstrijd 1954-1962

Door: Niek Pas

De wijze waarop Algerije in de jaren 1954-1962 haar onafhankelijkheid bevocht op Frankrijk geldt als een van de bekendere, want dramatische, voorbeelden uit het wereldwijde dekolonisatieproces dat zich na de Tweede Wereldoorlog voltrok. Die soevereiniteit werd op militaire manier bevochten, daarnaast werd er diplomatie bedreven in de internationale diplomatieke arena, maar ook sport was een wapen. Zo diende voetbal als etalage van ‘Algerijnsheid’ (Algérianité), maar ook andere sporten, zoals het destijds razend populaire wielrennen, speelden een belangrijke rol.

De VARA: laveren tussen vermaak en politiek

Door: Huub Wijfjes

De VARA, in 1925 door 112 radio-amateurs opgericht om het socialisme te verbreiden, wilde de arbeider in eigen veilige kring vermaak bieden. Maar dat was tegen het zere been van partijbonzen in de SDAP, die wilden meer ernst.

RUBRIEK 50 jaar geleden: mediagenieke tropenarts Albert Schweitzer overleden

Door: Marianne Mooijweer

Toen de predikant Albert Schweitzer op dertigjarige leeftijd aankondigde dat hij zich liet omscholen tot tropenarts en in Afrika een kliniek wilde beginnen, maakte hij hetzelfde mee als de huidige ebola-hulpverleners. Zijn omgeving verklaarde hem voor gek. Hij ging zijn leven vergooien voor zieke Afrikanen? Zo’n ziekenhuis kon toch ook wel door een minder getalenteerd persoon gerund worden?