Geschiedenis Magazine nr 3 van 2020

Het nieuwste nummer niet missen?

EXTRA DIK NUMMER
Special Tweede Wereldoorlog

Hoe fout was de Nederlandse politie in WO II? 

Na de capitulatie op 15 mei 1940 werd de Nederlandse politie onder toezicht van de bezetter gesteld. Duitse officieren kregen een militair saluut en er moest indien nodig assistentie worden verleend bij arrestaties. Deze meegaande houding is de politie lang kwalijk genomen en het is nog steeds een heikel onderwerp. Agenten hielpen bij de Jodenvervolging, maar er waren er ook die verzet pleegden. Hinke Piersma, die drie jaar lang onderzoek deed en vele nabestaanden sprak, maakt de balans op. 

De beste boeken over WO II 

Wat zijn de beste boeken over de Tweede Wereldoorlog? Hans Blom, oud-directeur van het NIOD, zet ze op een rij.

Karel de Grote, een zeldzaam inkijkje in zijn persoonlijk leven

Karel de Grote’s biograaf Einhard was dol op intieme weetjes. Dankzij hem weten we dat Karel veel vlees at, maar weinig wijn dronk, dat hij een hoge stem had en zoveel praatte dat hij babbelziek leek, maar weinig zelfvertrouwen zong (namelijk heel zachtjes). 
 
1920: Eerste vlucht KLM

Een eeuw geleden begon de KLM de lijndienst Schiphol-Londen. Het had niet veel gescheeld of het was een lijndienst Wassenaar-Londen geworden. KLM-oprichter Albert Plesman vond de drassige ‘badplaats’ Schiphol maar niks. Waarom werd het toch Schiphol? En hoe was het om mee te vliegen op die eerste lijnvluchten?

Waarom verbood Vespasianus de herbouw van de tempel in Jeruzalem?

In het jaar 70 verwoestten de Romeinen de Joodse tempel in Jeruzalem. Zoiets gebeurde wel vaker, maar meestal werd zo’n godshuis herbouwd. De Romeinen vonden het geen probleem om overwonnen volkeren hun eigen religieuze rituelen en gebouwen te laten behouden. Waarom verbood keizer Vespasianus dan toch het herstel van de Joodse tempel?

1576: De Spanjaard die wél deugde

Waarom prees Willem van Oranje de Spaanse bevelhebber Cristóbal de Mondragón (1514-1596), die in 1576 Zierikzee veroverde? En waarom heeft men in Zierikzee nog steeds een zwak voor deze man?  

Molukkers, elitesoldaten van het KNIL

Molukse troepen leverden in de 19de en 20ste eeuw een essentiële bijdrage aan de
uitbreiding van het koloniaal gezag in Nederlands-Indië. Zo vochten ze volop mee in de Atjeh-oorlog. Hoe werden de Molukkers de elitesoldaten van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger? 

De man achter prins Willem III

Zijn rol blijft vaak onderbelicht, maar stadhouder Willem III van Oranje was niets zonder Romeyn de Hooghe, de man die zijn politieke imago op een briljante manier vormgaf. Romeyn de Hooghe was daarnaast een uiterst begaafd kunstenaar. Waarom ging hij dan de geschiedenis in ging als een immorele pornograaf? Dat had hij te danken aan de Amsterdamse regenten, die een lastercampagne tegen hem ontketenden waar de huidige Twitter- en Facebookstormen bleekjes bij afsteken.

Boze boeren in het interbellum

De boze boer is weer helemaal terug. Maar hoewel iedereen nog de naam kent van cultheld en Tweede Kamerlid Boer Koekoek, hebben boerenpartijen hebben het in Nederland zelden goed gedaan. Hoe komt dat?

Zo word je burger
 
Burger worden was makkelijker dan je denkt in de 16e, 17e en 18e eeuw. Er bestonden wel regels voor die allerlei mensen uitsloten, maar in de praktijk deden heel veel stadsbewoners gewoon mee. Wij interviewen expert Maarten Prak. 

Baron Van Münchhausen bestond echt

Op levendige, opgeruimde toon vertelt de wereldberoemde Baron van Münchhausen de meest fantastische verhalen waarin hij stunts uitvoert waarbij die van James Bond bleekjes afsteken. Zo temde hij een wild paard en reed ermee over de theetafel zonder het servies te breken. De ‘leugenbaron’ heeft echt bestaan. Hij vocht mee in de Russisch-Turkse oorlog (1735-1739).

Vrouwelijke priesters?

Katholieken hadden het in de 17e eeuwse Republiek niet makkelijk. De kerk ging ondergronds door, maar kampte met een chronisch gebrek aan priesters. Velen waren naar gevlucht of hadden zich bekeerd. Dat gaf vrouwen de kans om zich een prominente rol toe te eigenen bij de wederopbouw van hun (nog altijd clandestiene) kerk. 

En ook:
- 1867: Ivan Toergenjev en Fjodor Dostojevski raken net niet slaags
- Omstreden: Het Huis van de Europese Geschiedenis