Geschiedenis Magazine nr 8 van 2022
***Geschiedenis Magazine is partner van IsGeschiedenis***
Extra dik decembernummer!
Abonnees ontvangen dit nummer omstreeks 1 december.
Dit nummer van Geschiedenis Magazine niet missen, maar nog geen abonnee? Meld je aan vóór donderdag 1 december, dan krijg ook jij dit nummer thuis!
JA GRAAG IK GEEF GESCHIEDENIS MAGAZINE CADEAU
De kracht van Jeanne d’Arc (1412-1431)
Edward De Maesschalck
In 1431 voltrok zich in Frankrijk een drama: na haar grote triomfen wachtte Jeanne d’Arc een gruwelijke dood op de brandstapel… Al bijna een eeuw voerden de Engelse en Franse strijd om de troon, toen de dertienjarige boerendochter Jeanne d’Arc, in 1425 stemmen begon te horen. Ze gaven haar een opdracht van God: Orléans ontzetten, de kroonprins naar de kroningsstad Reims voeren, de hoofdstad Parijs heroveren en hertog Karel van Orléans bevrijden. Met succes. Jeanne D’Arc wist raadslieden en legercommandanten van de kroonprins te overtuigen haar te bewapenen, een eigen banier te geven en tot de troepen toe te laten. Hoe kreeg een ongeletterde jonge vrouw in een mannenwereld, dat gedaan?
Schuldsanering in de ‘Gouden eeuw’
Maurits den Hollander
Kooplieden en ondernemers waren vroeger persoonlijk aansprakelijk voor alle zakelijke verplichtingen die zij aangingen. In Engeland en Frankrijk puilden tot ver in de 19de eeuw de gevangenissen uit met mensen die hun schulden niet meer konden betalen. In de Nederlanden ging dat anders: hier kregen zulke mensen hulp. Door de enorme toename in (internationale) handelscontacten was het namelijk onvermijdelijk dat mensen door pech hun verplichtingen niet konden nakomen.
De familie Nobel: grondleggers Russische olie- en gasindustrie [1874]
Ivo van de Wijdeven
Alfred Nobel staat bekend als de man die het dynamiet uitvond en het kapitaal dat hij daarmee verdiende per testament beschikbaar stelde voor de later naar hem genoemde Nobelprijzen. Minder bekend is dat de uitvindersfamilie Nobel vanaf 1874 een olie-imperium heeft opbouwt in Bakoe - dat in de 19de eeuw bij het tsarenrijk hoorde, en daarna tot 1991 bij de Sovjet-Unie. Hun bedrijf staat aan de wieg van de Russische olie- en gasindustrie waarmee Vladimir Poetin Europa in zijn greep houdt.
WOII: het tragische ongelijk van de Joodse Raad
Bart van der Boom
De Joodse Raad was de mini-regering van de Joden in bezet Nederland. Hij werd in februari 1941 opgericht op last van de Duitsers, die de Joden zo veel mogelijk wilden isoleren van de rest van de maatschappij. De Joodse Raad werd het enige doorgeefluik in de denkbeeldige muur waardoor de Duitsers instructies en dreigementen communiceerden, die de Joodse Raad weer doorgaf aan de Joden. Zo werd hij een werktuig van de vervolger, precies wat de door de nazi’s ontslagen Joodse rechter Lodewijk Visser toen al beweerde. Maar de twee voorzitters van de raad, diamantair Abraham Asscher en classicus David Cohen, meenden juist met hun medewerking meer goed dan kwaad te doen. De geschiedenis gaf ze geen gelijk.
Rotterdam smokkelparadijs
Johan Joor
Rotterdam was de spil van een omvangrijk illegaal netwerk. Hierdoor kon er ondanks Napoleons handelsverbod met Engeland in koffie, suiker, thee, specerijen en tal van andere verboden goederen in de stad worden verhandeld. Vanuit heel Europa kwam men naar Rotterdam om een overtocht te regelen naar Engeland, en vandaaruit eventueel verder te reizen naar Afrika, Azië of Amerika. Lees het in het komende nummer van Geschiedenis Magazine Hoe de semiprofessionele reisagenten in de stad opereerden en de gevolgen van de Rotterdamse vindingrijkheid voor Amsterdam.
Abonnees ontvangen dit nummer omstreeks 1 december.
Dit nummer van Geschiedenis Magazine niet missen, maar nog geen abonnee? Meld je aan vóór donderdag 1 december, dan krijg ook jij dit nummer thuis!
JA GRAAG IK GEEF GESCHIEDENIS MAGAZINE CADEAU
Matchfixing in de oudheid
Door Sofie Remijsen
We stellen ons de antieke Olympische Spelen graag voor als een plek waar atleten niet deden aan winstbejag maar open en fair met elkaar in competitie gingen: de eer van de overwinning, gesymboliseerd door een bladerkrans, zou hun enige beloning zijn. Dit beeld is niet meer houdbaar. Er zijn inmiddels vele voorbeelden bekend van valsspelen en omkoping. Er ging juist veel geld om bij sportwedstrijden in de oudheid. Geen wonder: de atleten investeerden enorme bedragen en zagen daar graag wat van terug.
De rijkdommen van de Nassaus
Door Jasper van der Steen
Conflicten over de erfenis, familieruzies, incompetente opvolgers: de dynastieën die het vroeger voor het zeggen hadden, lijken wel ten prooi aan willekeur en onbeheersbare problemen. Maar vorstelijke families wisten beste dat ze zich moesten beschermen tegen instabiliteit. Uit huiswetten, testamenten en erfdelingen blijkt dat ze veel rationeler omgingen met de uitdagingen van de toekomst dan we wisten. We kunnen dit onder meer zien aan de hand van de familiereglementen van het huis Nassau, opgesteld vanwege het overlijden van Jan VI van Nassau in 1609.
De Blue Marble 1972: iconische foto van de aarde
Merel Klein
De Aarde, van de Middellandse Zee tot Antarctica. Dat is wat de drie astronauten van de Apollo 17, ongeveer vijf uur na de lancering op 7 december 1972 zagen. Op de afstand van ongeveer 45.000 kilometer leek de Aarde erg veel op een blauwe glazen knikker. Vandaar de naam: Blue Marble. Het is één van de beroemdste, meest wijdverspreide foto’s uit de geschiedenis. En ook de foto die eigenlijk niet eens genomen mocht worden…
Hoe de Nederlandse adel zich staande hield
Ruud Stevens
De Nederlandse adel gaf maatschappelijk, economisch en politiek de toon aan in een groot deel van de 19de eeuw. Maar dit bleek niet van erg lange duur na de vestiging van de Nederlandse monarchie en democratie. 18 van de 32 aristocratische families vertrokken permanent van het Lange Voorhout in Den Haag naar hun buitenverblijf: twee huizen met personeel erop nahouden werd te duur. Anderen verkochten hun onroerend goed of maakten het op een andere wijze te gelde: zoals bijvoorbeeld het ontstaan van Duinrell in Wassenaar.
Amerikaanse boerenprotest, 19e eeuw
Eduard van de Bilt
Boerenfamilies die hun eigen bedrijf runnen, vormen de hoeksteen van de samenleving. Zo dacht de Amerikaanse Founding Father Thomas Jefferson erover. Hij riep in 1785 Amerikaanse boeren uit tot ideale burgers van de nieuwe democratische staat. In werkelijkheid hadden veel boeren het moeilijk. In de 19de eeuw kwamen ze in verzet, onder andere tegen de hoge spoorwegtarieven.
Pompeï als inspiratiebron
Martijn Icks
Societyschilder Alma-Tadema bezocht de antieke stad Pompeï voor het eerst op zijn huwelijksreis in 1863 en keerde er nog verschillende malen terug. De ideale manier om de oudheid als het ware zelf mee te maken en vervolgens op zijn werk te doen herleven. Maar het publiek vond zijn schilderij De jongleur (1870) vooral oneerbiedig.
Wantrouwen tussen Oost- en West-Europa
Frank Tang
De oorlog in Oekraïne toont weer aan dat het wantrouwen tussen Oost- en West-Europa sterk is. Geen wonder, want de wortels van de achterdocht reiken tot ver in het verleden: Geschiedenis Magazine gaat terug naar het middeleeuwse glorieuze Byzantijnse rijk. De keizers daar voelden zich veel hoger staan dan de Duitse keizer.
En ook
Een ongrijpbare tegenstander van Thorbe - Het lot van een Parijse dievegge 1770
Abonnees ontvangen dit nummer omstreeks 1 december.
Dit nummer van Geschiedenis Magazine niet missen, maar nog geen abonnee? Meld je aan vóór donderdag 1 december, dan krijg ook jij dit nummer thuis!
Wilt u dit nummer nabestellen?
Of direct een abonnement nemen?
Of dit nummer in de winkel kopen?
