Geen afbeelding beschikbaar

11 oktober: Frederik IV, Eleanor Roosevelt en Anton van der Waals

Hij wordt ook wel de grootste Nederlandse landverrader van de Tweede Wereldoorlog genoemd. Door toedoen van Anton van der Waals vallen minimaal 83 verzetsmensen in Duitse handen, waarvan er minimaal 34 worden geëxecuteerd. Van der Waals wordt geboren op 11 oktober 1912.

Op het eerste gezicht lijken zij niets gemeen te hebben. Toch delen een koning van Denemarken-Noorwegen, een first lady van de Verenigde Saten en een Nederlandse landverrader in de Tweede Wereldoorlog één ding: hun geboortedatum is 11 oktober.

Frederik IV van Denemarken (1671-1730) was van 1699 koning van Denemarken-Noorwegen tot zijn dood in 1730. Naast Denemarken en Noorwegen omvatte het koninkrijk ook  IJsland, Groenland en de Faeröer Eilanden. Tijdens het grootste deel van zijn heerschappij was het koninkrijk in oorlog met de grootmacht in de regio Zweden. Deze Grote Noordse Oorlog was een conflict tussen Zweden aan de ene kant Denemarken-Noorwegen en Rusland aan de andere kant en duurde van 1700 tot 1721. Tijdens deze oorlog was Frederik een aantal keer commandant van zijn leger. De uitkomst van deze oorlog was dat Denemarken zijn dominante positie op het Deense schiereiland heroverde. De handel en cultuur bloeiden vervolgens op in het koninkrijk. Frederik wordt dan ook gezien als een beschermheer van kunst en architectuur. Tijdens zijn heerschappij was het echter niet alleen maar voorspoed en werd Kopenhagen getroffen door twee rampen: de plaag in 1711 en een grote brand die in 1728 het grootste deel van de stad verwoestte. Tot zijn dood in 1730 bleef Frederik IV koning van Denemarken-Noorwegen.

Eleanor Roosevelt (1884-1962) was van 1933 tot 1945 presidentsvrouw in de Verenigde Staten. Ze werd geboren op 11 oktober 1884 in New York. Op haar twintigste ontmoette ze Franklin D. Roosevelt, een neef van haar vader. Twee jaar later raakten zij verloofd. Nadat Franklin in 1921 een aanval van polio kreeg waarbij hij in een rolstoel belandde, begon Eleanor vaker in het openbaar te verschijnen als stand-in voor haar man. In 1933 werd Franklin verkozen tot president van de Verenigde Staten en werd Eleanor first lady. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bezocht Eleanor gewonde soldaten aan het front in de Grote Oceaan en maakte hier indruk door haar kracht. In april 1945 overleed haar man en was ze geen first lady meer. Na deze periode zette Eleanor zich in voor mensenrechten en speelde ze een grote rol in het opstellen van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Op 7 november 1962 overleed zij in New York.

Anton van der Waals (1912-1950) was één van de bekendste Nederlandse collaborateurs tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij was spion in dienst van de Duitse Sicherheitsdienst (SD). Zijn taak was om te infiltreren in verzetsgroepen en de namen van verzetsleden door te spelen aan de Duitsers. Veel verzetsleden belandden zo in de handen van de SD. Soms werd van der Waals ook gearresteerd, om zo de verdenking tegen hem weg te nemen. Toch begon het verzet in 1943 onraad te ruiken en van de Waals was voor de SD niet meer bruikbaar. Ze lieten daarom in de krant zetten dat hij was omgekomen bij een explosie. In eerste instantie werd hij in Zweden ondergebracht, waarna hij in 1945 naar Drente verhuisde. Na de oorlog belandde hij bij de Britse Special Counterintelligence. Zij wisten dat Van der Waals voor de SD had gewerkt, maar wilden zijn expertise uitbuiten. In Nederland was ondertussen bekend dat Van der Waals nog leefde. Hij werd in 1946 opgepakt en vier jaar later werd hij in de duinen van Scheveningen geëxecuteerd.

Partners: 

Personen: 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Kinderwetje van Van Houten 1874

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 3 oktober 23:59 u. een abonnement.

Special: Echt nep / maand van de geschiedenis

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 3 oktober 23:59 u. een abonnement.

nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

De magie van Stonehenge

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 3 oktober 23:59 u. een abonnement.