17 mei jarig: Erik Satie
Hoewel hij door velen wordt bewonderd vanwege zijn revolutionaire composities, komt zijn grote doorbraak pas als hij in de veertig is. Kenmerkend aan zijn werk is dat zijn muziek zich afzet tegen het romanticisme. Hij noemt zijn werk ‘meubelmuziek’, dat volgens hem ‘niets meer is dan een industrieel gebruiksvoorwerp’. Alfred Erik Leslie Satie werd op 17 mei 1866 geboren in het Franse plaatsje Honfleur.
Erik Satie was de zoon van een Normandische zeevaarder en zijn Schotse vrouw. In 1870 trok het gezin naar Parijs, waar vader Satie werk kreeg als vertaler. Twee jaar later overleed de moeder van Erik, waarna Erik en zijn broer Conrad bij hun grootmoeder gingen wonen in Honfleur, Normandië. Toen ook zij stierf trokken de Satie broers weer bij hun vader in. Erik leerde pianospelen van zijn stiefmoeder en ging in 1879 naar het conservatorium in Parijs. Hij was het echter niet eens met de geldende regels op school en verliet het conservatorium in 1886 om in het leger te gaan.
Hij merkte al snel dat hij het leger maar niets vond en stelde zichzelf in 1887 zodanig bloot aan de kou dat hij een longontsteking kreeg en het leger mocht verlaten. Hij ging in Parijs wonen en begon met het schrijven van muziekstukken. Parijs was een verzamelplaats voor dichters en musici en Satie ontmoette hier onder andere componist Claude Debussy, met wie hij lange tijd bevriend bleef. Satie werd bewonderd door de culturele kringen in Parijs, maar was zelf ontevreden over het feit dat hij door sommigen als amateur werd gezien. Daarom volgde hij in 1905 opnieuw een muziekopleiding.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) ontstond de Dada beweging, dat een culturele uiting was uit protest tegen het oorlogsgeweld. Satie was één van de belangrijkste Dadaïsten in Parijs. Samen met Pablo Picasso en Jean Cocteau schreef hij in 1917 de balletvoorstelling Parade. Hoewel sommige critici de voorstelling afkeurden, leverde het Satie bekendheid op. Hij inspireerde veel kunstenaars en musici, onder andere Stravinsky.
Er was slechts één vrouw in Satie’s leven, Suzanne Valadon, die hij ten huwelijk vroeg na hun eerste nacht samen. Toen hun verhouding na een half jaar ten einde liep had Satie naar eigen zeggen ‘niets dan een ijzige eenzaamheid die het hoofd vult met leegte en het hart met verdriet.’ Satie stierf op 1 juli 1925 toen zijn lever faalde vanwege drankmisbruik.
