8 februari jarig: Christiaan Snouck Hurgronje

Hij ondergaat een rituele besnijdenis om zijn droom te kunnen verwezenlijken en trouwt tijdens zijn verblijf in Nederlands-Indië in het geheim met twee islamitische meisjes. Als één van Nederlands beroemdste arabisten beïnvloedt hij met zijn grondige onderzoek naar de islamcultuur generaties islamdeskundigen. Christiaan Snouck Hurgronje werd geboren op 8 februari 1857.

Christiaan Snouck Hurgronje werd in Oosterhout geboren als zoon van voormalig predikant Jacob Julianus Snouck Hurgronje en Anna Maria de Visser. Snouck Hurgronje doorliep de HBS in Breda en studeerde vervolgens theologie en semitische talen aan de Universiteit van Leiden. Tegelijkertijd deed hij veel onderzoek naar de islamcultuur, in het bijzonder de Hadj. Op 24 november 1880 promoveerde de 23-jarige Snouck Hurgronje op een proefschrift getiteld Het Mekkaansche feest.

De islamspecialist doceerde een aantal jaren aan de opleiding voor Oost-Indische ambtenaren in Leiden. In 1884 vertrok hij in opdracht van het Nederlands Ministerie van Koloniën naar Djedda (in het huidige Saoedi-Arabië), om als ‘undercover’ onderzoek te doen en inlichtingen in te winnen. Als arabist in hart en nieren koesterde Snouck Hurgronje de wens Mekka te bezoeken. Omdat dit slechts voorbehouden was aan moslims, bekeerde hij in 1885 tot de islam, waarna hij zijn droom realiseerde.

In 1888 werd hij als regeringsadviseur overgeplaatst naar Oost-Indië, waar op dat moment de Atjeh-oorlog (1873-1914) woedde. Op Sumatra trouwde hij tweemaal, achtereenvolgens met een 17-jarig en een 13-jarig meisje, bij wie hij in totaal vijf kinderen verwekte. Beide islamitische huwelijken hield Snouck Hurgronje geheim voor het Nederlandse thuisfront.

Snouck Hurgronje verweet het Nederlands-Indisch bestuur op Sumatra een gebrek aan kennis van de inheemse cultuur. Hij drong aan op de vestiging van een verlicht koloniaal bestuur, dat tot taak moest hebben de Indische moslims tot deugdelijke en volwaardige burgers ‘op te voeden’. Veel van zijn adviezen vonden nauwelijks gehoor. Snouck Hurgronje keerde uiteindelijk in 1906 verbitterd terug naar Nederland, waar hij in Leiden een hoogleraarschap aanvaardde.

In 1910 trouwde hij met Ida Maria Oort, met wie hij nog een kind kreeg. In de decennia die volgden vestigde Snouck Hurgronje zijn naam als internationaal vermaard islamdeskundige en oriëntalist. In 1927 ging hij met emeritaat. Na een aantal jaren in maatschappelijk isolement te hebben geleefd overleed Snouck Hurgronje op 26 juni 1936 in Leiden.