Aanslag op Hendrik III van Frankrijk

Gedurende de tweede helft van de 16e eeuw wordt Frankrijk verscheurd door een godsdienstoorlog tussen de katholieken en de hugenoten. Als de Franse koning Hendrik III in 1588 de katholieke voorman Hendrik de Guise laat vermoorden, raakt ook hij betrokken bij het conflict. De 22-jarige monnik Jacques Clément besluit daarop Frankrijk te verlossen van ‘de tiran’ Hendrik.

In 1576 vaardigde de Franse koning Hendrik III het Edict van Beaulieu uit. Hiermee gaf hij de Franse protestanten, de zogeheten Hugenoten, godsdienstvrijheid in heel Frankrijk, met uitzondering van Parijs. Dit was tot grote onvrede van de Franse katholieken, die vonden dat de koning veel te grote concessies deed aan de Hugenoten.

Heilig Verbond

Nog datzelfde jaar verenigden de ontevreden katholieken zich in de Ligue, ofwel het Heilige Verbond ter bescherming van het katholieke geloof. De groepering stond onder leiding van hertog Hendrik de Guise, een oude jeugdvriend van koning Hendrik. Door zijn nieuwe machtspositie en populariteit onder de bevolking van Parijs groeide De Guise nu echter uit tot een concurrent van de koning, waardoor de vriendschappelijke relatie tussen de twee mannen al snel bekoelde.

Ontmoeting met De Guise

In mei 1588 kwam de bevolking van Parijs in opstand tegen Hendrik III en riep De Guise uit tot de nieuwe koning. Hendrik besloot daarop een einde te maken aan de machtsstrijd en ontbood De Guise in zijn paleis. De ontmoeting vond plaats op voorspraak van kardinaal Robert II, de broer van De Guise en vertegenwoordiger van het Vaticaan. Dit weerhield Hendrik er echter niet van zowel De Guise als de kardinaal te laten vermoorden door zijn lijfwachten.

Hendrik III

Onvrede in Parijs

Vervolgens trok de koning naar Parijs, waar hij begon aan een beleg van de stad. Ondanks de uitzichtloze situatie handhaafden de katholieken hun verzet. Met woedende tirades zetten priesters de Parijse bevolking op tegen ‘verrader’ Hendrik, die hun leider had laten vermoorden. Eén van deze ophitsende toespraken overtuigde de 22-jarige monnik Jacques Clément ervan om actie te ondernemen. Met een vervalste geloofsbrief reisde hij naar het kamp van de koning, met het doel Frankrijk te verlossen van de tiran.

Maaltijd met de wachters

Omdat de wachters de papieren van een monnik niet in twijfel durfden te trekken, kreeg Clément op 1 augustus 1589 vrij eenvoudig toegang tot het paleis van de koning. Hij kreeg te horen dat deze hem in de ochtend zou ontvangen. Tevens kreeg de monnik van het koninklijk personeel wat brood aangeboden als avondmaaltijd. Hij besloot dit samen met de wachters te nuttigen, en hij sneed hun brood met een mes dat hij zelf had meegenomen.

Moord door de monnik

De volgende ochtend kreeg hij toestemming om de koning te bezoeken. Toen de monnik mededeelde dat hij een geheime boodschap had voor de koning, deden zijn wachters een stapje achteruit. Clément fluisterde Hendrik vervolgens niet alleen een aantal woorden toe, maar stak hem tegelijkertijd met het broodmes in zijn buik.

“Ah die vervloekte monnik, hij heeft mij gedood!” schreeuwde de Franse koning uit. Hendrik III overleed een dag later, op 2 augustus 1588. De monnik Jacques Clément kwam echter nog eerder aan zijn einde. Hij werd ter plekke neergestoken door de koninklijke wachters en vervolgens uit het raam gegooid.