Behoedzaam Bestuur

Van de drie bestuurslagen – rijk, provincie en gemeente – is de provincie de minst bekende. Behoedzaam bestuur. Twee eeuwen provincie Zuid-Holland onder redactie van Roel Pots en Nico Randeraad wil daarin verandering brengen. Het boek laat zien wat het provinciaal bestuur van Zuid-Holland, de dichtst bevolkte en economisch krachtigste provincie van ons land, van 1814 tot nu concreet heeft gedaan. Dit boek is daarbij de eerste uitgebreide beschrijving van de bestuurlijke geschiedenis van een provincie.

Ontwikkeling van het democratisch bestuur

Twee eeuwen geleden was provinciebestuur vooral een kwestie van het doorsluizen van beslissingen die op nationaal niveau waren genomen. Stads- en dorpsbestuurders werden bestookt met eindeloze reeksen circulaires, van armoedebestrijding tot de breedte van de sloten. De provincie had ook weinig uitvoerende taken. Veel van het ‘echte werk’ werd gedaan door gemeenten en waterschappen. Na 1875 kwam daarin gaandeweg verandering en kreeg de provincie bijvoorbeeld verantwoordelijkheden op het gebied van de zorg, de drinkwater- en elektriciteitsvoorziening en de cultuur. Als gevolg van de opmars van de auto kwam er, eind jaren ’20, ook een provinciaal wegenplan voor Zuid-Holland. Tot dan toe had de provincie zich beperkt tot wegonderhoud, nu ging zij ook wegen aanleggen. Onder de Duitse bezetting kwam er min of meer een einde aan het provinciebestuur. De gedeputeerden bleven wel aan, maar van volwaardig functioneren was geen sprake.

Wederopbouw

De eerste jaren na de oorlog waren niet gemakkelijk, maar in 1962 was de verwoeste Rotterdamse haven alweer de grootste ter wereld. Grootschalige woningbouw op de Zuid-Hollandse eilanden moest de woningnood oplossen. Men dacht zelfs aan een nieuwe stad: Deltastad op Overflakkee. Uiteindelijk bleef het bij uitbouw van bestaande kernen.
In de jaren vijftig groeide de aandacht voor cultureel en maatschappelijk werk. De provincie werd actief op het gebied van welzijn, recreatie, ‘sociale planning’ en gezondheidszorg. Inmiddels zijn de meeste van die taken weer bij de provincie weggehaald.

Nieuwe koers

De jaren tachtig en negentig waren de jaren van reorganisatie en ‘bedrijfsmatig’ werken. De risico’s van ondernemen met gemeenschapsgeld werden pijnlijk duidelijk toen het handelshuis Ceteco failliet ging en de provincie een lening van 47,5 miljoen gulden in rook zag opgaan.
De economie is de voornaamste leidraad in het huidige beleid. Ruimtelijke ontwikkelingen worden afgestemd op de sociaaleconomische realiteit, in plaats van andersom. De provincie is steeds meer een platform voor contacten tussen het bedrijfsleven en de wereld buiten Nederland.

Illustratiekaternen

Ook aan gewone ambtenaren en bewoners van de provincie is dit boek aandacht besteed:  van de koffiejuffrouw tot de brugwachter; de vele illustraties in aparte illustratiekaternen met uitgebreide bijschriften geven een goed beeld van een belangrijk onderdeel van het Nederlandse staatsbestel.

Wilt u dit boek winnen? Doe dan mee met onze winactie!